نارمشک چیست
عنواین مهم این مطالب:
- گیاه نارمشک چیست
- نارمشک در طب سنتی
- طبع نارمشک
- خواص نارمشک
- مضرات نارمشک
نارمشک اسم فارسی شکوفهی گیاهی است سرخ مایل به زرد که از نخود بزرگتر و در شکل شبیه به انار کوچکی است که گلش نریخته باشد این گیاه خواص دارویی و دوائی فراوانی دارد و در خراسان فراوان است و درخت آن به اندازه درخت انار است و بوی خوشی دارد.
نارمشک
نارمشک لغتی فارسی است به معنی مسک الرمان و آن را نارغيت نيز مینامند و در کتاب قانون شیخ الرئیس به اسم سوربار ذکر شده است. برخی گفتهاند که نارمشک را به زبان هندى ناكيسر میخوانند و بهترين نوع نارمشک نوع تازۀ و خوشبوى آنست كه رنگ آن ما بين سفيد و زرد و با طعم گس است.
در بحر الجواهر برای نارمشک چنین توضیح داده شده که انار کوچک و شکافته است و مانند گلی با رنگی میان سرخ و سپید و زرد و در میان آن گلهایی به همان رنگ میباشد و این گیاه را در خراسان گل داده میگویند.
همچنین ابن بیطار توضیح داده که اسحاق بن عمران میگوید، نارمشک انار کوچکی است متمایل به سپیدی و سرخی و زردی که در وسط آن نوار است که رنگ آن نیز چنین است و طعمی گس و بویی خوش دارد و آن را از خراسان می آورند.
رازی در کتاب الحاوی میگوید: نارمشک شکوفهی درختی است به نام نارماسیس و خاصیتش رقیق کردن و لطیف کردن اخلاط است. ابن سینا نیز در مورد نارمشک چنین میگوید: ملطف و محلل است و برای کبد و معده نافع است.
خواص و فواید کاسنی را از اینجا بخوانید
نارمشک در طب سنتی
در ماهیت نارمشک اختلاف نظر است، بعضى آن را رمان هندى دانسته و برخی گفتهاند شكوفۀ گیاهی است كه در منطقه خراسان بسیار فراوان است و سرخ مائل به زردى و از نخود بزرگتر و در شكل شبيه به انار كوچكی كه گل آن نشكفته باشد و درخت آن به اندازه درخت انار و چترى است.
همچنین تعداد دیگری نارمشک و نار قيصر را يك چيز دانستهاند، اما این قول صحیح نیست و سندی ندارد به خاطر آنكه در نسخهها و کتابها و ترکیبات داروهای قدما مانند سفوف ارسطو هم نارمشک و هم نارقیصر ذکر شده است. درضمن برخی دیگر فاوانیا و عودالصلیب و نارمشک را یکی پنداشتهاند که این نظر هم صحیح نیست.
طبيعت یا طبع نارمشک
مزاج یا طبع نارمشک در اول گرم و در دوم خشک است اما بعضى حکما در دوم گرم و خشک دانستهاند و شيخ الرئيس در درجه سوم گرم و خشک گفته است.
فواید نارمشک
- مقوی معده و روده ها
- تسکین سرفههای ناشی از سردی
- درمان مالیخولیا و وسواس
- تقویت کننده کبد
- لطیف کننده اخلاط
- رقیق کننده اخلاط
- بند آورنده اسهال
- بند آورنده خونریزی بینی
افعال و خواص نارمشک
نارمشک لطیف کننده و رقیق کننده اخلاط است و پاک کننده لزوجت و مانع از تحليل ارواح اعضاء الراس و الصدر و الغذاء است. آشاميدن آن مانع و قطع کننده صعود بخارهای معده به مغز میشود. نارمشک برای ماليخوليا و وسواس و تقويت قلب و کبد و معده و رودههای سرد که دارای مزاج سردی میباشند بسیار نافع است.
همچنین نارمشک برای حبس خون دماغ شدن و اسهال بسیار کارساز است. نارمشک را داخل ادويۀ مفرح میکنند و در ترکیب بسیاری از داروها و معجونها مورد استفاده قرار میدهند. ضماد نارمشک جهت خشک کردن زخمها و رفع عرق نافع است.
مضرات نارمشک
نارمشک مضر گرم مزاجان است و ذرور و ماسک کردن آن مضر مثانه و ایجاد کننده زردى چهره است، همچنین این گیاه برای کیسه صفرا مناسب نیست. مصلح نارمشک روغن بادام و كاسنی است. مقدار شربت یا دوز مصرفی نارمشک از دو درم تا دو مثقال است.
منبع: بخش عمده این مطلب برگرفته از مخزن الأدويه، دایره المعارف خوردنیها و داروهای پزشکی سنتی ایران است، صفحه 860