مبانی رنگ در گرافیک

گرافیک : رنگ شناسی و مبانی شناخت روابط رنگها

Graphic: Color and the foundations of recognition of color relationships

گرافیک,طراحي سايت,طراحي سايت,طراحي سايت گيلاس خندان,برنامه نويسي اندرويد,اپليکيشن موبايل,برنامه نويسيIOS,بهينه سازي سايت,اپليکيشن اندرويد,سئو,برنامه نويسي حرفه اي

1-ماهيت رنگ :

هررنگ محصول بازتاب محدوده ای از طيف نور سفيد به چشم ماست.

بطور مثال : همه رنگهای طيف نور سفيد پس از تابيدن به گل سرخ جذب می شوند بجز رنگ قرمز که به سوی چشم ما منعکس می شود.

شايد بارها از انديشيدن به تنوع بيکران رنگها در طبيعت شگفت زده شده باشيد. اما بيشتر شگفت زده خواهيد شد اگر بدانيد منشا اين همه رنگ تنها سه رنگ هستند.

سه رنگ اصلی :

ترکيب رنگهای اصلی :

( زرد + قرمز = نارنجی ) ( زرد + آبی = سبز) ( آبی + قرمز = بنفش)

سه رنگ ثانويه:

اين شش رنگ را همراه با درجات مابين آن رنگهای ناب يا زنده می ناميم.

تنهاراه بدست آوردن محصول جديد از اين مجموعه ترکيب رنگهايی است که در اين طيف با هم برخوردی ندارند.اين سه ترکيب را رنگهای مکمل می نامند که شامل سه مورد زير خواهد بود.

نکته: قبل ترکيب اين سه رنگ بايد بدانيم که محصول ترکيب سه رنگ اصلی سياه يا خاکستری است. پس زرد + قرمز + آبی = سياه (خاکستری)

1- نارنجی + آبی = (زرد + قرمز) + آبی = سياه (خاکستری)

2- بنفش + زرد = (آبی + قرمز) + زرد = سياه (خاکستری)

3- سبز + قرمز = (آبی + زرد) + قرمز = سياه (خاکستری)

بنا بر اين متوجه می شويم که محصول اين سه ترکيب چيزی جز خاکستری نيست .

اما تنها در صورتی که اين ترکيب ها در تناسب علمی خاص خود ترکيب شوند نتيجه اينچنين خواهد بود و در غير اينصورت خاکستری بدست آمده به يکی از رنگهای ناب متمايل خواهد بود.

درنتيجه محدوده رنگهای خنثی خود شامل طيف وسيع و متنوعی خواهد بود.کليه رنگهای خنثی بعلاوه رنگهای ناب مجموعه ای را تشکيل می دهد که اگربرای هرکدام درجات تيرگی وروشنی را هم در نظر بگيريم کليه رنگهای موجود درطبيعت را شامل خواهد شد.

در حيطه رنگهای ناب مشکل چندانی وجود ندارد. وشما به راحتی آنرا در طيف رنگهای ناب پيدا خواهيد کرد.

اما اکثر رنگهای طبيعی شامل مجموعه رنگهای خنثی می شوند . و هرچه از خلوصشان کاسته شود يافتن مکان آنها در طيف رنگ مشکلتر خواهد بود. برای شروع حدس بزنيد رنگی را که می بينيد به کدام قسمت از طيف رنگهای ناب تعلق دارد .سپس آنرا با رنگ مکملش يا يک خاکستری * ترکيب کنيد .وسپس برای رسيدن به درجه روشنايی مطلوب آنرا با سفيد ترکيب کنيد ** و اين کار را تا رسيدن به رنگ مورد نظر ادامه دهيد.

به مثالهای زير توجه کنيد:

*رنگ خاکستری طبق آنچه در متن درس عنوان کرديم خاصيت سه رنگ اصلی را در خود دارد. ودر نتيجه با هر رنگی که ترکيب شود نقش رنگ مکمل را ايفا می کند و رنگ مورد نظر را خنثی می کند.

مثلا: خاکستری + آبی = (آبی + قرمز + زرد ) + آبی = ( قرمز + زرد) + آبی= نارنجی+ آبی = آبی خاکستری

در ابزار مختلف نقاشی گاهی شفافيت ودرخشش نقش رنگ سفيد را بازی می کند مثلا در آبرنگ بجای افزودن رنگ سفيد تنها آنرا با آب بيشتر ترکيب می کنيم . تا لايه شفاف تری را ايجاد کند.

مبانی رنگ شناسی

دنیای پیرامون ما از دو عنصر فرم (شکل) و رنگ تشکیل شده است .

تاثیر رنگ در زندگی انسان به قدری است که حتی تصور زندگی بدون رنگ ناممکن است . رنگ پدیده و موهبت شگفت انگیز و شکوهمند هستی است و به زندگی انسان احساس و اشتیاق می بخشد .

رنگ به فرم کمال می بخشد و به آن جان می دهد. فیزیکدانی بنام یونگ - رنگ های موجود در نور را با ترکیب کرد و به نور سفید رسید .

یونگ پی برد با ترکیب سه رنگ : آبی - قرمز - سبز نیز می توان به رنگ سفید رسید.

از سوی دیگر با ترکیب این سه نگ به صورت دو به دو سه رنگ دیگر نیز به دست می آید که عبارتند از : قرمز (ماژنتا) آبی (سایان) و زرد .یونگ مشخص کرد که رنگ های اصلی یا رنگ های اولیه طیف و نیز رنگ های درجه دوم یا ثانویه چه رنگ هایی هستند.

هر جا نور وجود دارد رنگ نیز هم هست .و با وجود نور است که رنگ نمود پیدا می کند.و می تواند حضور داشته باشد .از این رو باید گفت که :رنگ همان نور ونور نیز همان رنگ است .

تمامی اشیا این خاصیت را دارند که وقتی در برابر نور قرار می گیرند بخشی یا تمامی آن را منعکس می کند . این پدیدار سبب پیدایش رنگ اجسام می شود .رنگ ها دارای طول موجهای مختلف بلند و کوتاه هستند . چشم انسان می تواند طول موجهای نوری بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ میلی میکرون را دریافت کند .از این رو رنگ هایی که انسان می بیند در محدوده ی طول موجها قرار دارد.(m)

رنگ قرمز دارای بلندترین طول موج یعنی حدود ۷۰۰ متر و بنفش دارای کوتاه ترین طول موج با حدود ۴۰۰ متر است .

چرخه دوازده گانه رنگ ها :

رنگ های اصلی عبارتند از : قرمز - آبی - زرد

حاصل ترکیب رنگ های اصلی به صورت دو به دو شامل رنگهای ثانویه یا درجه دو می شود که عبارتند از :

• قرمز + آبی = بنفش
• قرمز + زرد = نارنجی
• آبی + زرد = سبز

رنگ های دسته سوم یا ثالثه ( شش رنگ در دایره رنگ هستند) که هر کدام حاصل ترکیب یک رنگ اصلی با یک رنگ فرعی است.

ترکیب افزایش یا کاهشی نورها :

به نوع ترکیب نور های رنگی که حاصل ترکیب آنها نور روشنتری خواهد بود ترکیب افزایشی می گویند. ( دو رنگ مکمل نوری وقتی با هم ترکیب می شوند رنگ سفید به دست می آید .

ترکیب افزایشی یا کاهشی رنگ ها :

در دنیای مواد رنگی برعکس رنگهای نوری حاصل ترکیب رنگ ها رنگ تیره تر است .

خصوصیت رنگ ها:

• hue - ته رنگ یا فام یا هیو
• Value- روشنی یا درخشندگی
• chroma- شدت یا خلوص

منظور از فام یا ته رنگ همان خصوصیت و کیفیت رنگین بودن رنگ است . ( مانند زرد - سبز-قرمز - آبی و .......... است)

درخشندگی یا روشنایی یک رنگ درجه ای از روشنایی آن است که متمایز از درجات روشنی یا تیرگی همان رنگ می باشد .

منظورخلوص رنگ درجه اشباع یا سیری آنست که آنرا درخالص ترین آن نشان می دهد.

زیبایی شناسی و ارزیابی رنگ ها :

• امپرسیون یا احساس عینی و بصر
• اکسپرسیون یا هیجان و تاثیر بیانی
• کنستراکسیون یا ساختمان ( سمبولیک

منظورازامپرسیون رنگ احساس رنگ و مقصود از اکسپرسیون رنگ حالت رنگ است.

به درجات مختلف تاریکی و روشنی یک رنگ ( تونالیته) می گویند .

اختلاف - تقابل وتفاوت مابین ماهیت و حالت های گوناگون رنگ را(کنتراست) می گویند .

خصوصیات رنگ ها :

زرد روشنترین و بنفش تیره ترین رنگ دایره رنگی به شمار میرود .

رنگهای گرم و سرد:

رنگ های قرمز و نارنجی وقتی در کنار هم قرار می گیرند بالا ترین درجه گرما را نمایش می دهند .

رنگهای سبز و آبی هم در کنار هم قرار می گیرند سرد ترین رنگ ها را نمایش می دهند .

رنگ های سبز و بنفش در اصطلاح ( ولرم ) نه سرد و نه گرم می گویند .

در یک تابلو از منظره رنگ های بخش جلو باید شادتر - گرمتر - خالص تر و دارای تیرگی و روشنی قوی تر باشد . در مقابل رنگ های دورتر تابلو دارای کنتراست سایه روشن کمتر و رنگهای ملایم و سرد باشد و به جزئیات آن نیز کمتر پرداخته شود.

رنگ ها از نظر ماهیت به دو دسته تقسیم می شوند:

• رنگ های کروماتیک :

به رنگ های قرمز - آبی - زرد و ترکیبات آنها گفته می شود .

• رنگهای آکروماتیک :

شامل سیاه و سفید و خاکستری حاصل از ترکیب آنها می شود.

این رنگ ها در واقع رنگ نیستند بلکه بیرنگ هستند و آوردن رنگ در ابتدای نام آنها حالت مصطلح دارد .

وقتی رنگ ها در زمینه سفید قرار می گیرند خاموش تر و تیره تر به نظر می آیند و هنگامی که آنها را در زمینه سیاه قرار می دهیم درخشش بیشتری پیدا می کند . و روشن تر دیده می شوند .

از نظر بصری رنگ آبی سبک تر - رنگ قرمز سنگین تر - رنگ زرد نزدیک تر - و رنگ نارنجی بزرگتر و وسیع تر به نظر می آید .

کیاروسکورو :

به تیره روشنی یا جلوه های نور و سایه در نقاشی یا طراحی گفته می شود .

به رنگ های مات و جرم دار ( جسمی ) و به رنگهای شفاف و بدون جرم ( روحی ) گفته می شود . ( گواش رنگ جسمی و آبرنگ رنگ روحی است )

هر یک از فرم ها یا شکل ها دارای ارزش و رنگ هستند که شامل:

مربع : با رنگ قرمز هماهنگی و تناسب دارد و این دو نوع نماد مادیت - سنگینی و صراحت هستند .

مثلث : با رنگ زرد همخوانی دارد و سمبول فکر و اندیشه است .

دایره : با رنگ آبی همخوانی دارد . پس نمادی از عشق و لطافت و احساس و ظرافت است.

ویژگی رنگ ها :

قرمز:

سمبول گرایش های زمینی و دنیوی - عشق - خون - شهادت - پایداری - خشم - غرور - خودخواهی - خطر - جنگجویی - شورش و همرنگ سیاره مریخ ( سیاره سرخ ) است.

آبی :

نماد عرفان و روشنفکری - روح - درون - شکیبایی - فضای بیکران - فروتنی - تحمل و معنویت است .

زرد :

مظهر علم و خرد - اندیشه - آخرت - فهم و دانایی - نور و روشنی - هوشیاری و کوشیاری - کار و حرکت - پادشاهی و سلطنت - خورشید- مهربانی - و مهمان نوازی است .

نارنجی :

نماد جوانی وشادابی - گرما - فعالیت - بلوغ - غرور - نشاط و خود نمایی است .

سفید :

مظهر برف - روز - روشنی - تابناکی - پاکی - بهداشت - صبر - صداقت - معنویت - پرهیز کاری - حرکت - تقوا است.

سبز:

امنیت - امیدواری - رشد - جوانه زدن - تجدید حیات طبیعت - تولد و زندگی - رستاخیز - آرامش - بهار وخوش قلبی است.

بنفش :

برابر تعادل - رنگ ابهام - مرموز - ولرم - خیال انگیز - تنهایی - ترس زیاد و اسرار آمیز است .

سیاه:

نماد جهل - فنا - نا آشنایی - ابهام - تاریکی - نیستی - مرگ - سکون - نادانی - ظلمت - پیچیدگی و محبوس بودن است .

منبع: gladcherry.org