ایا نگهداری خرگوش حرام است

پرسش : معامله طلا با طلا با افزایش قیمت چه حکمى دارد؟ راه حلّ شرعى این نوع معاملات چیست؟ پاسخ : بهترین راه براى معامله طلا در این گونه موارد این است که دو معامله جداگانه انجام شود مثلا یک کیلو طلا را با پول نقد یک میلیون و یک صد هزار تومان بفروشند و در مجلس ردّ و بدل شود سپس یک کیلو طلا را که در رأس یک سال تحویل داده شود به یک میلیون از او خریدارى کند، نتیجه آن مى شود که صاحب طلا با این دو معامله طلاى خود را در رأس سال خواهد گرفت به اضافه یک صد هزار تومان. پرسش : خرید و فروش ارز و سکه و طلا در شرایط کنونی که بازار ملتهب می‌باشد چه حکمی دارد؟ پاسخ : بهتر این است که در شرایط کنونی احتیاط شود زیرا معاملات ناسالم به نظر می رسد. پرسش : مادر بنده مقداری طلای زینتی بصورت قسطی خریده است اما با گران شدن طلا، فروشنده بر مقدار اقساط اضافه کرده است. آیا این مبلغ اشکال دارد؟ پاسخ : این کار جایز نیست. پرسش : آیا معاونت در قتل عمد، از موانع ارث به شمار مى رود؟ پاسخ : در صورتى که معاونت به شکلى باشد که قتل به هر دو نسبت داده شود، هم قاتل و هم معاون، هر دو از ارث محرومند امّا اگر به این صورت نباشد، مثل این که سلاحى در اختیار قاتل قرار داده، یا جاى مقتول را به او نشان داده، این گونه معاونت، مانع از ارث نیست. پرسش : اگر فقط پدر و مادر از گروه اول ارث موجود باشد ارث چگونه تقسیم می شود؟ پاسخ : هرگاه وارث ميّت فقط پدر و مادر او باشند، مال سه قسمت مى‏شود دو قسمت آن را پدر و يك قسمت آن را مادر مى‏برد؛مگر اینکه ميّت دو برادر، يا چهار خواهر، يا يك برادر و دو خواهر داشته باشد كه همه آنها پدر ومادرى باشند يا پدرى فقط (يعنى پدر آنان با پدر ميّت يكى باشد) مادر شش يك مال را مى‏برد وبقيّه به پدر مى‏رسد. (در اصطلاح فقهی به «دو برادر، يا چهار خواهر، يا يك برادر و دو خواهر» حاجب می گویند) پرسش : پدر من چهار سال قبل از پدر بزرگم فوت نموده ودارای پنج عمو و سه عمه (همگی در قید حیات) می باشم. وراث پدر بزرگم قصد حصر وراثت دارند. آیا اینجانب به عنوان فرزند بزرگ پدرم می توانم ادعای سهم پدرم را داشته باشم؟ پاسخ : خیر، نوه ها با وجود فرزندان ارث نمی برند و سهم پدر شما با فوت ایشان از بین رفته است. پرسش : اگر نطفه زن و شوهری را در خارج از رحم با هم ترکیب کنند و در رحم شخص ثالثی قرار دهند، با وجود اينكه اين كودك در رحم مادر جانشين بزرگ شده، امّا داراى صفات ارثى زن اوّل مى‏باشد. با توجّه به آيه دوم سوره مباركه مجادله، به كدام يك از اين دو زن تعلّق دارد، و وارث كدام يك از آنهاست؟ (الَّذِينَ يُظَاهِرُونَ مِنكُم مِّن نِّسَائهِم مَّا هُنَّ أُمَّهَاتِهِمْ إِنْ أُمَّهَاتُهُمْ إِلَّا الِّائى وَلَدْنَهُمْ وَ إِنهُّمْ لَيَقُولُونَ مُنكَرًا مِّنَ الْقَوْلِ وَ زُورًا وَ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُور) كسانى كه از شما نسبت به همسرانشان «ظهار» مى‏كنند (و مى‏گويند: «أَنتِ عَلىَّ كَظهَرِ أُمّى تو نسبت به من بمنزله مادرم هستى»)، آنان هرگز مادرانشان نيستند مادرانشان تنها كسانى‏اند كه آنها را به دنيا آورده‏اند! آنها سخنى زشت و باطل مى‏گويند و خداوند بخشنده و آمرزنده است! پاسخ : اين فرزند متعلّق به صاحبان نطفه، و با آنها محرم است، و از آنها ارث‏ مى‏برد. و مورد مادر جانشين به منزله فرزند رضاعى او است، بلكه در بعضى جهات نسبت به آن اولويت دارد؛ چرا كه تمام گوشت و استخوان او از وى روييده است. بنابراين حرام است كه بعداً با آن زن و فرزندان او ازدواج كند، امّا ارث‏ نمى‏برد. پرسش : تکلیف اموال کسى که مفقودالاثر گشته، چیست و چه مقدار باید صبر کرد؟ پاسخ : مادامى که یقین به مرگ او نباشد باید اموال او را حفظ نمود و اگر اموالى است که ممکن است ضایع شود با اجازه حاکم شرع مى فروشند و پول آن را با گرفتن شهود به بعضى از ورثه که مورداعتمادند مى دهند تا خبرى از آن گمشده بیابندالبته اگر کسانی باشند که واجب النفقه او هستند مانند زن و فرزند، باید از اصل یا منافع اموال به مقدار نیاز به آنها بپردازند که خرج کنند. پرسش : اگر شخصی مرتکب قتل عمد یا خطأ شود آیا او از مقتول ارث می برد؟ پاسخ : هرگاه كسى يكى از خويشاوندان خود را عمداً و به ناحق بكشد از او ارث نمى‏برد، ولى اگر از روى خطا باشد ارث مى‏برد (مثل اين‏كه سنگى به هوا پرتاب كند و اتّفاقاً به يكى از خويشان او بخوردو او را به قتل برساند) و در اين صورت از ديه قتل بنابر احتياط ارث نمى‏برد. پرسش : اگر جنینی سقط شود دیه او به چه کسانی می رسد؟ پاسخ : ديه جنين به پدر و مادرش مى‌رسد وهركدام از آنها كه در سقط شركت داشته از ديه ارث نمى‌برد و تمام آن به ديگرى مى‌رسد، و اگر هر دو در سقط شركت داشته‌اند ديه به پدربزرگ و مادربزرگ پدرى و مادرى و برادارن و خواهران جنين مى‌رسد و طبق قانون ارث تقسيم مى‌شود و اگر آنها رضايت دهند مشكل حل مى‌شود. پرسش : جنینی که در محیط آزمایشگاه رشد پیدا می کند، تولدش چگونه محقق می شود و اینکه تکلیف تعلق ارث به او چگونه است؟ پاسخ : تشخیص موضوع بر عهده متخصصین است ولی هر گاه زنده متولد شود از صاحبان نطفه ارث می برد. پرسش : آيا مى‏توان اسپرم مرد و زن اجنبى را در لوله آزمايش قرار داد؟ اگر فرزندى متولّد شود متعلّق به كيست؟ آيا حكم ولد الزنا را دارد؟ پاسخ : اين كار جايز نيست و اگر فرزندى متولّد شود در بسيارى از احكام تابع صاحبان نطفه است؛ ولى از آنها ارث‏ نمى‏برد. پرسش : آیا مسلمان از کافر و بالعکس ارث می برد؟ پاسخ : مسلمان از كافر ارث می برد، ولى كافر اگر چه پدر يا پسر ميّت باشد از مسلمان ارث نمی برد. پرسش : اگر شخصی مرتد شود تکلیف اموال او چگونه است؟ پاسخ : در مورد مرتد فطری : اگر ارتداد او در دادگاه اسلام ثابت شود، محكوم به اعدام خواهد شد و اموال او به عنوان ارث به ورثه مسلمان او مى ‏رسد و همسرش از او جدا خواهد شد و حتى توبه كردن او نمى ‏تواند جلوی اين احكام شديد را بگيرد، هرچند اگر واقعاً توبه كند در پيشگاه خداوند قبول مى‏شود. اما مرتد ملی چند حکم متفاوت با مرتد فطری دارد. نخست اینکه اول او را توبه می دهند اگر توبه نکرد حکم قتل اجرا می شود دیگر اینکه اموال او میان ورثه تقسیم نمی شود مگر زمانی که بمیرد یا کشته شود سوم اینکه زوجه اش عده طلاق نگه می دارد از همان زمان که ارتداد حاصل شد در حالیکه زوجه مرتد فطری عده وفات نگه می دارد. پرسش : چنانچه مردی از دنیا برود در حالیکه همسر او باردار است، آیا جنین ارث می برد؟ پاسخ : هرگاه از ميّت فرزندى در شكم مادر باشد و در طبقه او وارث ديگرى نيز مانند اولاد و پدر و مادر وجود داشته باشد، بايد هنگام تقسيم براى بچه ‏اى كه در شكم مادر است سهم دو پسر را كنار بگذارند، هرگاه زنده به دنيا آمد ارث مى‏ برد و چنانچه مثلًا يك پسر يا يك دختر به دنيا آيد زيادى را ورثه بين خودشان تقسيم مى‏كنند و اگر در طبقه او وارث ديگرى نباشد هرگاه حمل زنده متولد شود تمام مال به او مى‏رسد و الّا ميان ساير ورثه تقسيم مى‏ گردد؛ بنابراین جنین فی نفسه نه مالک می شود و نه ارث می برد. پرسش : اگر مردى چند زن داشته باشد که هر کدام ولد اکبر داشته باشند، این سلاح به کدام یک از آنها مى رسد؟ پاسخ : معیار بزرگتر بودن از نظر سن است و در صورت تساوى آنها در سن، در میان همه آنها تقسیم مى شود. پرسش : کدام قسمت از اموال میت فقط به پسر بزرگتر او می رسد؟ پاسخ : هرگاه مردى از دنيا برود، قرآن، انگشتر و شمشير و لباسى را كه مى‏پوشيده، يا براى پوشيدن آماده كرده، مال پسر بزرگتر اوست. پرسش : اگر وارث چند برادر یا چند خواهر باشد ارث چگونه تقسیم می شود؟ پاسخ : اگر وارث چند برادر يا چند خواهر پدر و مادرى باشند همه مال بطور مساوى در ميان آنها تقسيم مى‏شود. پرسش : نوه ها چه موقع ارث می برند و نحوه تقسیم ارث نوها ها چگونه است؟ پاسخ : هرگاه ميّت اولاد نداشته باشد نوه پسرى او (هرچند دختر باشد) سهم پسر ميّت را مى‏برد و نوه دخترى او (هر چند پسر باشد) سهم دختر ميّت را مى‏برد. پرسش : آیا همیشه مرد دو برابر زن ارث می برد؟ پاسخ : در مواردی مرد دو برابر زن ارث می برد مانند .... و در مواردی دیگر ارث بین زن و مرد به صورت مساوی تقسیم می شود مانند ... و گاهی زن دو برابر مرد ارث می برد مانند ... پرسش : زن در زمین ارث نمی برد، حال حکم این قضیه در آپارتمان مسکونی (با توجه به اینکه زمین آپارتمان به صورت مشاع بین مالکین می باشد و هیچکدام از مالکین واحد های آپارتمانی نمیتوانند ادعای مالکیت بر روی قسمت مشخصی از زمین را داشته باشند چیست؟ پاسخ : در اینگونه موارد مالکان آپارتمان در زمین مزبور به طور مشاع شریکند و زن از اعیانی یعنی ساختنان آپارتمان ارث می برد. پرسش : ارث زن و شوهر از همدیگر، در صورتى که وارث دیگرى نباشد، چگونه است؟ پاسخ : هر گاه زوج یا زوجه از دنیا برود و وارث دیگرى نباشد، اگر زوجه از دنیا برود تمام مال از آنِ زوج است، و اگر زوج از دنیا برود، یک چهارم مال از آنِ زوجه، و بقیّه به امام(علیه السلام) تعلّق مى‌گیرد؛ و در زمان ما باید به دست حاکم شرع برسانند. و اگر واقعآ آن زن نیازمند باشد، حاکم شرع مى‌تواند همه یا قسمتى از آن را به او بازگرداند. پرسش : زن از کدام اموال شوهر ارث می برد و از چه چیزهایی ارث نمی برد؟ پاسخ : زن از تمام اموال منقول شوهر ارث مى‏برد، ولى از زمين و قيمت آن ارث نمى‏برد، خواه زمين خانه باشد يا باغ، يا زمين زراعتى و مانند آن و نيز از خود هوايى ساختمان ارث نمى‏برد، مثل بنا و درخت، امّا بايد هوايى را قيمت كنند و از قيمت آن سهم ارث او را بدهند. پرسش : آيا دليل اين که زوجه از زمين ارث نمي برد تنها به جهت اختلاف ميان شيعه و اهل سنّت است؟ پاسخ : اين مطلب صحيح نيست و هفده روايت بر عدم جواز ارث وارد شده و تنها يک روايت معارض دارد که نمي توان آن هفده روايت را در برابر يک روايت ناديده گرفت. ولي افراد مي توانند از ثلث اموالشان براي همسران خود وصيّت کنند که گاه بيش از ارث آنها نيز مي شود. پرسش : آیا پدر یا مادری وصیت کرده باشد هنگام تقسیم ارثیه بین دختر و پسر فرق قائل نشوند تکلیف چیست؟ آیا عمل به آن واجب است؟ پاسخ : در صورتی که این وصیّت به ضمیمه سایر وصایای میّت بیش از ثلت اموال وی نباشد عمل به آن لازم است؛ یعنی اضافه سهم دختران از ثلث پرداخته می شود. و اگر اضافه بر ثلث باشد، تنها به مقدار ثلث جایز است. پرسش : زن چه مقدار از شوهر ارث می برد؟ پاسخ : هرگاه مردى از دنيا برود چنانچه در زمان مرگ، فرزندی نداشته باشد، يك چهارم مال او را همسر دائمى او مى‏برد و بقيّه را ورثه ديگر و هرگاه از آن زن يا از زن ديگر فرزند داشته باشد، يك هشتم مال به زن او مى‏رسد و بقيّه به وارثان ديگر. پرسش : پدری که حج بر او مستقر شده بود بدون اینکه به نیابت از وی درباره حج وصیت کند از دنیا رفته است. آیا با اینکه اولاد از وضعیت پدر متوفی مطلع هستند بر آنان واجب است که از جانب پدر حج بجا بیاورند؟ یا نه . و اگر موظف اند آیا از اصل مال و یا ثلث آن ؟ پاسخ : باید از اصل مال کسی را به نیابت از طرف وی به حج میقاتی بفرستد. پرسش : اگر کسی هیچ وارثی نداشته باشد آیا می تواند نسبت به تمام اموالش وصیت کند؟ پاسخ : وصیت تنها در ثلث اموال صحیح است و بقیه آن را به حاکم شرع تحویل می دهند.

منبع: makarem.ir