تست هوش ریون (Raven) یا ماتریس پیشرونده ریون، از ابزارهای رایج اندازهگیری استدلال قیاسی، توانایی درک مفاهیم انتزاعی و سنجش قوه ادراک است. ۶۰ پرسش موجود در تست آی کیو (IQ) ریون، به ما امکان میدهند «فاکتور g» هوشمان را ارزیابی کنیم. فاکتور g که نخستین بار توسط چارلز ادوارد اسپیرمن (Charles Edward Spearman)، روانشناس انگلیسی، مطرح شد، فرایندهای کلی ذهنی و شناختی محسوب میشوند که توسط آنها بهتر میتوانیم مسائل و مشکلاتمان را حل کنیم.
اکثر ما ممکن است آزمون ریون را انجام داده باشیم. این آزمونها معمولا در مدارس و فرایندهای استخدام بهطور مرتب انجام میشوند. در واقع اکنون این تست، بخش مهمی از تستهای روانشناختی در فرایندهای انتخاب مشاغل است.
بهگفته ارسطو: «هوش نهتنها از دانش، بلکه از مهارت استفاده از دانش تشکیل شده است».
با توجه به پیشینهای که از تست هوش ریون در ذهنمان داریم، ممکن است با ذهنیت منفی به سراغش برویم. این تست عامل چالشبرانگیز و تعیینکننده در تحصیلات یا زندگی حرفهای ما بوده است؛ با این حال برخی از افراد، ماتریسهای پیشرونده ریون را بسیار جالب میدانند و از حل این معماهای کوچک لذت میبرند. آنها دوست دارند الگوها و مجموعهها را پیدا کنند، استنتاج و نتیجهگیری کنند و درمورد چگونگی تصحیح ادراک و انتزاعات تصمیم بگیرند.
اندازهگیری ضریب هوشی (IQ) هنوز هم موردتوجه بسیاری از افراد و شرکتها است. صرفنظر از اینکه تئوری «هوش چندگانه» هاوارد گاردنر (Howard Gardner) را بپذیریم یا نه، با این تست میخواهیم توانایی افراد را برای استدلال منطقی، حل مسئله و تفکر انتقادی اندازهگیری و اولویتبندی کنیم.
تست ریون در حقیقت، استدلال انتزاعی و هوش سیال را اندازهگیری میکند. هوش سیال به ما امکان میدهد تا بهتر بتوانیم از پس مشکلات روزمره خود بربیاییم. شاید در آینده و با گسترش نتایج تحقیقات گوناگون، تستهای روانشناختی نیز تغییر کنند.
مشاهده انواع تست شخصیت شناسی
تاریخچه مختصر تست ریون
جی. سی. ریون (J. C. Raven) برای اندازهگیری «فاکتور g» که توسط اسپیرمن پیشنهاد شده بود، آزمایش ماتریسهای پیشرونده یا تست هوش ریون را در سال ۱۹۳۸ انجام داد. طراحی این تست روانسنجی برای ارزیابی افسران نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا بود، اما بعد مشخص شد که بهطور کلی، برای ارزیابی هوش، مستقل از دانش کسبشده نیز مفید و معتبر است.
مزایای آزمون ریون
این تست برای کودکان و بزرگسالان، صرفنظر از اینکه فرد مشکلات ارتباطی یا حرکتی داشته باشد، کارآمد است و بهطور کلی، برای اکثر مردم جالب توجه و سرگرمکننده به حساب میآید.
این امر مستلزم توجه «گشتالت» (نظریهای که طبق آن، دنیا را در «کلهای معنیدار» تجربه میکنیم و محرکهای جداگانه را نمیبینیم) و همچنین استدلال مشابهی است که در آن شخص باید از رفتار اکتشافی استفاده کند؛افراد همچنین باید مقایسه کنند و از منابع مختلفی برای تکمیل ماتریسها بهرهمند شوند.
همچنین، یکی از بزرگترین مزایای تست هوش ریون این است که میتواند بهسرعت اطلاعات معتبر را درمورد عملکرد شناختی بزرگسالان یا کودکان فراهم کند.
جان ریون گفته است که نباید فقط از این آزمایش برای سنجش هوش استفاده کنیم، بلکه باید منابع اطلاعاتی دیگری را نیز در نظر بگیریم تا این آزمون بسیار قدرتمندتر و نتایج آن قابلاستنادتر شوند.
تست هوش ریون چگونه عمل میکند؟
آزمون ریون شامل ۶۰ پرسش چندگزینهای است که از آسان به سخت مرتب شدهاند. این سؤالات شامل مجموعهای از اشکال هندسی انتزاعی و ناقص هستند که فرد باید آنها را حل کند. در نگاه اول، ممکن است تصور کنید که باید اشکال نامنظم و گیجکننده را درک کنید.
بهطور کلی، شرکتکنندگان حدود ۴۵ دقیقه زمان دارند. این زمان، برای کودکان و بزرگسالان زمان مناسبی است تا بتوانند از توانایی سازنده خود (eductive ability) استفاده کنند.
توانایی سازنده، یعنی یافتن روابط و همبستگیها در اطلاعات و اشکالی که به نظر میرسد ربطی به هم ندارند. این نوع توانایی فکری، ما را ملزم به مقایسه، کسر، بازنمایی ذهنی و استفاده از اصول استدلالی و منطقی میکند.
سؤالات تست هوش ریون فاکتور g اسپیرمن را تشکیل میدهند که بسیاری از افراد، آن را تعیینکننده هوش میدانند.
این تست ابزاری برای سنجش هوش غیرکلامی است که به سطح تحصیلی یا تجربه فردی بستگی ندارد؛ همچنین برای موقعیتهایی مفید است که میخواهید بهطور کلی اطلاعاتی را درمورد دانشجویان یا متقاضیان شغلی بهخصوص کسب کنید.
سهولت انجام و سرعت مطلوب ارائه نتیجه، باعث محبوبیت و گسترش این تست هوش شده است.