افراط و تفریط در عواطف افراد را منجر به ناسازگاری، پرخاشگری، خشم، نفرت و اضطراب می کند که به صورت کنترل نشده، بهداشت روانی و عاطفی افراد را به گونه ای جدی تهدید می کند. نکته قابل توجه این است که آثار نامطلوب هیجان ها بیش از آثار خوب آن هاست. آنها هشداردهنده های زندگی هستند و بسی نیرومند هستند که آتش جنگ ها را شعله ور می کنند، باعث رشد عاطفی و سلامت روانی می شوند و بالعکس می توانند سلامت روانی و عاطفی افراد را تحت تاثیر قرار دهند. سلامت روانی و عقلی شخص به بلوغ عاطفی او نیز بستگی دارد. زیرا نظر شخص نسبت به خودش، دیگران، اوضاع اجتماعی و زندگی به طور کلی از چگونگی رشد و تکامل عواطف وی متاثر می شود. در واقع بلوغ عاطفی جریانی است که طی آن شخصیت فرد به طور مداوم برای احراز بیش از پیش سلامت عاطفی، از لحاظ روانی و فردی می کوشد. بلوغ عاطفی در افراد سبب مسئولیت پذیری، تفکر قبل از عمل، حفظ روابط صمیمی و مثبت با دیگران، صبر و شکیبایی و … خواهد شد. مفهوم رفتار عاطفی بالغ در هر سطحی حاصل از رشد طبیعی عاطفی است. شخصی قادر به کنترل عواطف خویش است که تاخیر در ارضا را تحمل کند بدون اینکه تاسف بخورد و رنج بکشد. به عبارت دیگر، بلوغ عاطفی یعنی اینکه فرد به حدی از پختگی احساسی برسد که بتواند برای مشکلات عاطفی خود راه حل منطقی پیدا کند و قادر باشد احساسات خود را کنترل کند، به عبارت دیگر زمانی می توانیم فردی را از لحاظ عاطفی بالغ بدانیم که فرد تمام عواطف و احساسات خود را به درستی بشناسد و نحوه ابراز صحیح و کنترل آنها را بداند.
تست روانشناسی بلوغ عاطفی توسط یاشویر سینگ و ماهیش بهار گاوا ( ۱۹۹۰ ) تدوین شده است. این سیاهه شامل ۴۸ سوال است و مشتمل بر ۵ زیرمقیاس می شود که عبارتند از:
عدم ثبات عاطفی،
بازگشت عاطفی،
ناسازگاری اجتماعی،
فروپاشی شخصیت و
فقدان استقلال
سئوالات را به دقت بخوانید و به تمام آنها پاسخ دهید. در غیر اینصورت جواب تست معتبر نخواهد بود.
۱٫ آیا دچار ناراحتی روانی هستید؟
۲٫ آیا از پیشامدهای آینده می ترسید؟
۳٫ آیا قبل از رسیدن به هدف از کار دست می کشید؟
۴٫ آیا برای تکمیل کار شخصی تان از دیگران کمک می گیرید؟
۵٫ آیا بین امیال و اهداف تان تفاوتی وجود دارد؟
۶٫ آیا احساس می کنید کم حوصله هستید؟
۷٫ آیا فکر می کنید لجوج هستید؟
۸٫ آیا نسبت به دیگران حسادت می کنید؟
۹٫ آیا در اثر خشم کنترل خود را از دست می دهید؟
۱۰٫ آیا در تخیلات و رویای روز غرق می شوید؟
۱۱٫ آیا اگر به هدف تان نرسید احساس حقارت می کنید؟
۱۲٫ آیا از لحاظ جسمی و ذهنی احساس ناراحتی می کنید؟
۱۳٫ آیا دوست دارید دیگران را اذیت کنید؟
۱۴٫ آیا در لغزشهای خود دیگران را سرزنش می کنید؟
۱۵٫ وقتی با دیگران موافق نیستید با آنها دعوا می کنید؟
۱۶٫ آیا احساس خستگی بیش از حد می کنید؟
۱۷٫ آیا از دیگران خود را پرخاشجوتر می دانید؟
۱۸٫ آیا در عالم خیال غرق می شوید؟
۱۹٫ آیا احساس می کنید خودمحور هستید؟
۲۰٫ آیا از خودتان احساس نارضایتی می کنید؟
۲۱٫ آیا در ارتباط با دوستان و آشنایان احساس فشار می کنید؟
۲۲٫ آیا از دیگران متنفرید؟
۲۳٫ آیا اعتمادی به توانایی های خودتان ندارید؟
۲۴٫ آیا از شرکت در اجتماعات امتناع می کنید؟
۲۵٫ آیا وقت بسیار زیادی صرف خودتان می کنید؟
۲۶٫ آیا دروغ می گوئید؟
۲۷٫ آیا لاف می زنید؟
۲۸٫ آیا از اینکه در کنار دیگران باشید رنج میبرید؟
۲۹٫ آیا اساساً مغرور هستید؟
۳۰٫ آیا از کار، گریزان هستید؟
۳۱٫ آیا با وجود اطلاع از کار مورد نظر، وانمود می کنید که آن را نمی دانید؟
۳۲٫ آیا با وجود ندانستن کاری خاص، وانمود به دانستن آن می نمائید؟
۳۳٫ آیا با وجود مقصر بودن به جای پذیرش آن می کوشید حق را به جانب خود بدانید؟
۳۴٫ آیا از نوعی ترس رنج می برید؟
۳۵٫ آیا گاهی تعادل روانی خود را از دست می دهید؟
۳۶٫ آیا هیچوقت دستبه سرقت چیزی می زنید؟
۳۷٫ آیا بدون توجه به قواعد و قوانین اخلاقی دست به عمل می زنید؟
۳۸٫ آیا نسبت به زندگی بدبین هستید؟
۳۹٫ آیا اراده شما ضعیف است؟
۴۰٫ آیا تحمل نظرات دیگران را ندارید؟
۴۱٫ آیا دیگران شما را قابل اعتماد نمی دانند؟
۴۲٫ آیا دیگران همیشه با نظرات شما مخالفت می کنند؟
۴۳٫ آیا دوست دارید دنباله رو دیگران باشید؟
۴۴٫ آیا با نظرات گروه تان مخالفت می کنید؟
۴۵٫ آیا دیگران شما را فردی غیر مسئول می دانند؟
۴۶٫ آیا به کار دیگران ابراز علاقه نمی کنید؟
۴۷٫ آیا دیگران در کمک گرفتن از شما تردید می کنند؟
۴۸٫ آیا به کار خود بیش از کار دیگران اهمیت می دهید؟
جهت کسب نتیجه می بایست به تمامی سئوالات پاسخ دهید.
توجه: انجام این تست ها صرفا جهت پیش آگهی بوده و برای قابل اطمینان بودن حتما می بایست زیرنظر متخصص روانشناس انجام و تفسیر شود و تصمیم گیری صرفا بر اساس نتایج آن و بدون تحلیل روانسنج بسیار خطرناک می باشد.