شاخص مالی چیست

یکی از کاراترین راههایی که مدیران موفق به صورت معمول برای نظارت بر عملکرد داخلی سازمان از آن استفاده می‌کنند، اندازه‌گیری شاخص‌های عملکردی در قسمت‌های مختلف سازمان است.

این اندازه‌گیری‌ها، ابزار بسیار مناسبی برای سنجش دستیابی به اهداف سازمانی در اختیار مدیران قرار می‌دهد. با استفاده از این روش، اهداف اساسی سازمان به اجزای کوچکتری شکسته شده و در نتیجه نقش هر قسمت از سازمان در دستیابی به اهداف تعیین شده مشخص می‌گردد.

یک شاخص کلیدی عملکرد (KPI)[1]، به سازمان کمک می‌کند تا فرایند حرکت به سمت اهداف را تعریف و اندازه‌گیری کند. این شاخص‌ها، مقادیر قابل اندازه‌گیری هستند که میزان پیشرفت در انجام فعالیت‌های تاثیرگذار در موفقیت سازمان را نمایش می‌دهند.

به عنوان مثال در یک شرکت خدماتی، درصد تلفن‌هایی که در کمتر از یک دقیقه پاسخ داده شده‌اند می‌تواند شاخصی برای ارزیابی عملکرد واحد باشد.

شاخص های مالی که بر فروش، هزینه یا منابع انسانی تمرکز می‌کنند، معمول‌تر هستند. این شاخص‌ها، امکان کنترل میزان سودآوری و گردش مالی سازمان را بوجود می‌آورند. برای مثال، شاخصی که تعداد درخواست‌های ماهیانه فروش را نمایش می‌دهد، پیک‌های کاری و درنتیجه تاثیر آن بر نقدینگی سازمان را نشان خواهد داد.

جدول زیر تعدادی از شاخص‌های کلیدی که به صورت معمول مورد استفاده قرار می‌گیرند را نمایش می‌دهد:

شاخص‌های عملکردی مدیریت منابع انسانی      سرانه هزینه‌های پرسنلی      تعداد پرسنل دفتری به پرسنل ستادی      درصد پرسنلی که به مشاغل بالاتر ارتقاء پیدا کرده‌اند      درصد نیروهای متخصص فعال در کمیته‌های تخصصی     تعداد پرسنلی که ارتقاء تحصیلی داشته‌اند     سرانه آموزش پرسنل برای ارتقاء شغلی و مهارتی آنها      نسبت کارکنان آموزش دیده به کل کارکنان      نسبت هزینه آموزش به تعداد کارکنان = سرانه هزینه آموزش      نسبت هزینه نیروی انسانی به تعداد کارکنان × ۱۲= سرانه حقوق و دستمزد سالیانه      نسبت هزینه آموزش به خالص فروش      تعداد حوادث نیروی انسانی در ماه      تعداد حوادث تجهیزاتی در هر ماه      نسبت کادر تحصیلکرده (‌دیپلم ، لیسانس ،‌فوق لیسانس، ‌دکترا) به کل پرسنل      نسبت تعداد نیروی کار بخش D&R به کل نیروی کار      نسبت تعداد نیروی کار بخش Marketing به کل نیروی کار      نسبت تعداد نیروی کار انبار به کل نیروی کار      نسبت تعداد نیروی کار بخش تولید به کل نیروی کار      نسبت تعداد نیروی کار بخش توزیع به کل نیروی کار      نسبت تعداد نیروی کار بخش مدیریت به کل نیروی کار      درصد مشاغلی که توسط افراد دارای شرایط احراز اشغال شده‌اند      درصد پرسنلی که آموزشهای مرتبط با شغل خود را دیده‌اند      درصد اضافه کاری‌های بدون برنامه      درصد برنامه‌های حضور و غیاب که فاقد مغایرت می‌باشند      درصد پرسنل دارای گواهینامه برای انجام شغلشان      تعداد فعالیتهایی که برای آنها زمان واقعی از زمان برآورد شده تجاوز کرده است      درصد کارکنانی که طی سال اول ترک کار می‌کنند      هزینه بازاء هر کارمند جدید      درصد کلاسهای آموزشی که عالی ارزیابی شده است      میانگین دستمزد نفرات شاغل در بخش بازاریابی      میانگین دستمزد نفرات شاغل در بخش تولید      میانگین دستمزد نفرات شاغل در بخش مدیریت      میانگین دستمزد نفرات شاغل در بخش توزیع شاخص‌های عملکردی فروش     تعداد شکایات مصرف کنندگان (مشتری نهایی) در ماه      درصد شکایات مربوط به خرابیهای ناشی از حمل      نسبت تعداد شکایات حل شده به کل شکایات      متوسط زمان جوابگویی به شکایات مشتری      نسبت تعداد مشتریان قدیمی به کل مشتریان      درصد خطا در پیش بینی‌های فروش      متوسط زمان ارائه خدمت به مشتری      تعداد مشتریان جدید هر ماه      درصد تعداد مظنه‌هایی که منجر به عقد قرارداد با مشتری شده‌اند شاخص‌های عملکردی خرید     درصد سفارشاتی که ادغام کردن آنها باعث تخفیف شده است      تعداد سفارشهای خریداری شده بدون درخواست خرید      درصد تأمین کنندگان با ۱۰۰% کالای تأیید شده در طی یکسال      متوسط زمان سیکل خرید سفارشات      درصد قطعات با دو یا بیش از دو تأمین کننده      متوسط زمان جایگزینی کالای تأیید نشده با کالاهای سالم      درصد درخواستهای خرید برگشتی بدلیل اشتباه یا کامل نبودن اطلاعات      هزینه واقعی مواد خریداری شده به هزینه تخصیصی      درصد کاهش در هزینه قطعات      تعداد درخواستهای اضطراری در یک پریود زمانی خاص      متوسط زمان خرید درخواستهای اضطراری      درصد کالاهای دریافت شده با تأخیر      درصد اشتباهات در درخواستهای خرید شاخص‌های عملکردی تولید     درصد خطاهای تخمین هزینه‌ها      تعداد عیوب تکرار شده در محصولات در یک پریود زمانی      تولید فعلی به ظرفیت اسمی      درصد عدم تحقق اهداف در تاریخ مقرر      نسبت هزینه های تحقیق و توسعه به خالص فروش      نسبت هزینه تعمیرات و نگهداری به کل فروش      تعداد فعالیتهایی که برای آنها زمان واقعی از زمان برآورد شده تجاوز کرده است      تعداد خطاهای مشاهده شده در طول طراحی و بازنگری فرآیند      تعداد تغییرات مهندسی بعد از بازنگری طراحی      درصدی از درخواست‌های کار برای فعالیتهای مهندسی که برای بیشتر از ۲ هفته باز مانده‌اند      درصد خطا در برآورد هزینه‌های ساخت قطعات      درصد تغییرات در تجهیزات مورد نیاز در پروژه‌ها      حوادث ‌ایمنی در هر ۱۰۰۰ ساعت کار انجام شده      درصد سفارشاتی که کمتر از برنامه تولید شده‌اند      درصد سفارشاتی که با تأخیر تولید شده‌اند      درصد محموله‌هایی که دیر حمل شده‌اند.      درصد فعالیتهای تولیدی که مطابق برنامه زمانبندی انجام می‌شود      درصد محموله‌های تولید شده بصورت تعجیلی      درصد تحویلهای با تأخیر      میزان موجودی انبارهای میانی      درصد خطا در پیش بینی تولید و تحویل محصول به مشتری      تعداد عیوب تکرار شده در محصولات در یک پریود زمانی      تعداد اشتباهات/ خطاهایی که بعد از ساخت بوسیله شرکت پذیرفته شده است      درصد تولیدات نامنطبق با سفارش مشتری      درصد بازرسان کیفی به عوامل تولید      هزینه قراضه و باز کاری که بدلیل عملکرد ناصحیح‌ایجاد شده است      درصد محصولات بدون عیب      درصد محصولات بدون عیب در تست نهایی      درصد ارزیابی‌ها ( بازنگری‌های) انجام شده روی برنامه‌ها      تعداد دفعاتی که خط بدلیل عدم تأمین قطعات توسط تامین کننده در طول سال متوقف می‌شود      پریود زمانی تکرار هر عیب شاخص‌های عملکردی سفارشات و انبارها     هزینه‌های انبارداری      هزینه انبار داری به کل فروش      نسبت هزینه تامین مواد اولیه به کل فروش      درصد محصولات حمل شده طبق برنامه      تعداد اقلامی‌که زمان نگهداری آنها در انبار منقضی شده است      قطعات از رده خارج شده تأمین کننده بدلیل تغییرات مهندسی      درصد خطا در برآورد نرم مصرف      درصد کاهش در هزینه قطعات      درصد خطاهای حمل      درصد اشتباهات موجودی انبار      نرخ برگشت موجودی      درصد قطعاتی که وقتی درخواست می‌شوند در انبار موجود نیست      درصد قطعات یدکی در انبار پای کار نسبت به موجودی انبار      درصد محموله‌های حمل شده که کمتر از مقدار برنامه بوده‌اند      درصد محموله‌هایی که دیر حمل شده‌اند شاخص‌های عملکردی مالی/ حسابداری      متوسط زمان فاصله ما بین صدور صورتحساب و پرداخت پول      متوسط زمان گشایش اعتبار اسنادی ( L.C )      هزینه واقعی مواد خریداری شده به هزینه تخصیصی      مقایسه میزان درآمد واقعی حاصل از اجرای طرح ؛ میزان پیش بینی شده      درصد کاهش هزینه‌های برنامه ریزی شده که تحقق نیافته‌اند      نسبت فروش به کل ارزش موجودی ها      نسبت فروش به مجموع دارایی ها     نسبت بدهیها به سود صاحبان سهام      نسبت بدهیها به مجموع دارایی ها (‌سرمایه + بدهی = دارایی)      نسبت سود صاحبان سهام به کل دارایی ها      تولید فعلی به ظرفیت اسمی      نسبت هزینه حمل و نقل به فروش      نسبت سود عملیاتی به تعداد کارکنان = سرانه سود      نسبت سود عملیاتی به ارزش کل ستانده =سودآوری      نسبت سود عملیاتی به فروش خالص = حاشیه سود      نسبت سود عملیاتی به ارزش افزوده= سهم سود از ارزش افزوده      نسبت سود عملیاتی به داراییهای ثابت = بازگشت سرمایه      نسبت سود عملیاتی به مجموع دارایی = بازده دارایی      نسبت سود ناویژه به خالص فروش      نسبت سود عملیاتی به دارایی جاری = بازده دارایی جاری      نسبت سود قبل از مالیات به خالص فروش      نسبت ارزش کل ستانده به ارزش کل داده ها = بهره‌وری      نسبت ارزش افزوده کل به ارزش کل داده ها = بهره‌وری کل      نسبت ارزش افزوده به خالص فروش      نسبت ارزش کل ستانده به دارایی های ثابت      نسبت سود قبل از مالیات به خالص فروش      نسبت ارزش کل ستانده به ارزش کل داده ها = بهره‌وری      نسبت ارزش افزوده کل به ارزش کل داده ها = بهره‌وری کل      نسبت ارزش افزوده به خالص فروش      نسبت ارزش کل ستانده به دارایی های ثابت      نسبت سود قبل از کسر مالیات به تعداد سهام = EPS      ارزش افزوده به ارزش کل ستانده = ارزش افزوده از کل ستانده      سود قبل از کسر مالیاتی به ارزش افزوده      مجموع ارزش افزوده ها = سود عملیاتی در یک فرآیند تولیدی      نسبت ارزش افزوده به دارایی های ثابت = بهره‌وری سرمایه      سرانه سود ( براساس تعداد واحد محصول )      نسبت ارزش موجودی در راه به کل فروش      متوسط طول عمر موجودی در شرکت (متوسط طول عمر موجودی : مدت زمانیکه طول می کشد تا ماده اولیه وارد شده به کارخانه تبدیل به محصول شده و از کارخانه خارج شود)      نسبت هزینه های سربار به کل فروش      نسبت هزینه های بیمه به کل فروش      نسبت دستمزدهای افراد شاغل در D&R به کل فروش      نسبت دستمزدهای افراد شاغل در بازاریابی به کل فروش

منبع: modiriatmali.com