کتاب اریک برن

انسان به عنوان یک موجود اجتماعی پیچیدگی‌های رفتاری زیادی دارد. انسان‌ها وابسته به جغرافیا، ژنتیک، نوع تربیت و چندین و چند پارامتر دیگر رفتارهای متفاوتی را در مقابل عوامل مختلف پیش می‌گیرند و به شرایط اجتماعی مختلف عکس العمل‌های متفاوتی نشان می‌دهند. انسان امروز بسیار اجتماعی است و دایره‌ی روابطش از محدوده‌ی خانواده، نزدیکان و حتی محل زندگی بسیار فراتر رفته است. روابط انسانی امروز کاربردهای زیادی در سیاست، اقتصاد ، فرهنگ و دیگر مسائل کلان جامعه دارد. انسان امروز برای داشتن روابط سالم و پویا احتیاج دارد به درک صحیحی از خودش برسد و سپس بتواند بقیه‌ی انسان‌ها را درک کند و مسیری برای ایجاد روابط سالم و کارآمد بسازد.

«تحلیل رفتار متقابل» را می‌توان کلید داشتن روابط انسانی سالم دانست. اگر علاقه‌مندید به زبانی ساده و گویا و به دور از پیچیدگی‌های خاص اصطلاحات روانشناسی درباره‌ی این مسئله بیشتر بدانید و راه حل‌های مناسب و کاملی برای بهبود روابطتان پیدا کنید کتاب بازی‌ها روانشناسی روابط انسانی اثر اریک برنراهنمای خوبی برای شما خواهد بود.

کتاب بازی‌ها

کتاب بازی ها روانشناسی روابط انسانی کتابی روانشناسی نوشته اریک برن روانپزشک کانادایی و صاحب نظریه‌ی «تحلیل رفتار متقابل» است.اریك برن در پیشگفتار کتابش گفته است که این کتاب در واقع ادامه‌ی کتاب دیگر او به نام «تحلیل رفتارهای متقابل در روان‎‌درمانی» است. کتاب بازی ‌ها سال ۱۹۶۴ در آمریکا منتشر شد و یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های سال شد.

 بازی‌ها با پیشگفتار نویسنده آغاز می‌شود و در ادامه یک مقدمه دوبخشی دارد.آمیزش اجتماعی و ساخت بخشیدن به زمان، دو بخش این مقدمه است. سپس دو بخش اصلی کتاب آغاز می‌شود : «بخش تحلیل بازی‌ها» و «بخش فرهنگ بازی‌ها».

در بخش اول اریک برن ابتدا «تحلیل رفتار متقابل» را به عنوان راهی برای تفسیر برهمکنش‌های اجتماعی معرفی می‌کند. او بیان می‌کند هر انسانی یک «والد» یک «بالغ» و یک «کودک» درون دارد و بسیاری از رفتارهای ناشایست انسان‌ها به این دلیل رخ می‌دهد که یکی از آن‌ها در موقعیت اشتباهی کنترل انسان را در دست می‌گیرد. مثلا رئيسی که مانند یک والد کنترل‌گر با کارمندش برخورد می‌کند معمولا با جوابی کودکانه یا از سر کج خلقی مواجه می‌شود.

در بخش دوم کتاب اریک برن به مجموعهای از بازی‌های ذهنی‌ای اشاره می‌کند که در آن‌ها انسان‌ها تحت یک سری الگوهای قابل پیش‌بینی عکس العمل نشان می‌دهند. در واقع انسا‌ن‌ها به جای بروز احساس واقعی خودشان و دریافت همدلی متقابل از یک سری الگوهای مخرب پیروی می‌کنند و پشت نقاب‌های عجیب و غریب پنهان می‌شوند تا نیازشان به نوازش و توجه را پنهان کنند و در نتیجه آسیب‌های جبران ناپذیری به روابطشان می‌زنند.

اریک برن از اسامی آشنایی برای این بازی‌ها استفاده کرده است که بعضی از آن‌ها خیلی عامیانه به نظر می‌رسند. مثلا «ببین مجبورم کردی چه کار کنم»، «اگر به خاطر تو نبود»،«ببین من چقدر سعی کرده‌ام» و کلی بازی‌های عجیب و غریب دیگر. اریک برندر این بخش کتاب به توضیح تمام این بازی‌ها و اثرات مخربشان پرداخته است.

در پایان کتاب  نویسنده بخشی به عنوان «رده‌بندی رفتار انسانی» آورده است که یک خلاصه کوتاه و کلی از مجموعه رفتارهای انسانی است. یک نگاه به این رده‌بندی می‌تواند اطلاعات جالبی در اختیار انسان بگذارد. هرچند خود اریک برن معتقد است الزامی وجود ندارد هرکسی که کتاب را می‌خواند به درستی این رده‌بندی اعتقاد داشته باشد.

اریک برن؛ خالق نظریه‌ی «تحلیل رفتار متقابل»

اریک برنسال ۱۹۱۰ در مونترال، بزرگترین شهر ایالت کبک کانادا به دنیا آمد.  پدرش پزشک مشهور و قابلی بود و برای علم پزشکی و روابط متقابل بین بیمار و پزشک ارزش زیادی قایل بود. هرچند اریک پدرش را در یازده‌سالگی از دست داد اما آثار رفتار و اندیشه‌های تو در زندگی اریک جوان باقی‌ماند. اریک برن کودکیش و جوانیش را در مونترال گذراند و در دانشگاه مک گیل، یکی از مشهورترین دانشگاه‌های جهان که در شهر محل تولدش قرار دارد پزشکی خواند. سال ۱۹۳۵ بود که برای گذراندن دوران انترنی به نیوجرسی آمریکا رفت. او پس از پایان این دوره در به دانشگاه «ییل» رفت و در آنجا به گذراندن دوره‌ی رزیدنتی روانکاوی مشغول شد و از آن زمان اریک برن به عنوان روانپزشک بالینی فعالیت کرد.

اریک برن را تحت تاثیر اندیشه‌های «فروید» می‌دانند . هرچند تفاوت فاحشی میان آن دو وجود دارد. «فروید» در روانکاوی به گفت‌و گو با بیمار معتقد بود و بیان می‌کرد گفت‌و گوهای طولانی و کامل با بیمار لازم است تا از لابلای گفته‌های او بشود نکات پنهان شخصیتش را کشف کرد و به ناخودآگاه ذهن بیمار دست پیدا کرد.

اما اریک برن اینگونه نمی‌اندیشید. او معتقد بود برای شناخت کامل بیمار و دریافت نکات لازم برای درمان او باید به تعامل بیمار با دیگران دقت کرد. او معتقد بود تحلیل روابط انسانی بیمار با اطرافیانش می‌تواند اطلاعات ارزشمندتری نسبت به گفت‌و گو با بیمار در اختیار روان درمانگر قرار دهد.

همین اندیشه‌ها پایه‌‌ی نظریه‌ای شد که نام اریک برن را در روانشناسی ماندگار کرد؛ «نظریه تحلیل رفتار متقابل». او این نظریه را سال ۱۹۵۰ ارائه کرد و هنوز هم یکی از نظریات برجسته در میان روانشناسان و روانکاوان محسوب می‌شود.

اریک برننظریه‌ی خود را در ۴ کتاب شرح و بسط داده است که با وجود اینکه سال‌ها از انتشارشان می‌گذرد هنوز هم منابع ارزشمندی در روانشناسی محسوب می‌شوند.

۱-تحلیل رفتار متقابل در روان‌درمانی

۲- بازیها؛ روانشناسی درمان گروهی

۳- اصول درمان گروهی

۴- بعد از سلام چه می‌گویید؟

مسئله قابل توجه این است که نظرات اریک برن بیش از روانشناسی در میان دانشجوهای مدیریت و مذاکره طرفدار دارد.  آموزه‌های اریک برن درباره‌ی تاثیر زبان بدن، گفت‌و گوی متقابل و شرایط انسان‌ها در واکنش به یک موضوع می‌تواند به مدیران و مذاکره کنندگان کمک کند شرایط را به نفع خودشان تغییر دهند.

اریک برنسال ۱۹۷۰ در ۶۰ سالگی در آمریکا در گذشت.

اسماعیل فصیح؛ تهران تا تهران

«اسماعیل فصیح» نویسنده و مترجم ایرانی است که در خاطره‌ی کتابخوان‌های دهه‌های ۶۰ و ۷۰ مانده است . او سال ۱۳۱۳ در محله‌ی «درخونگاه» تهران متولد شد. سال‌های کودکی «فصیح» با جنگ جهانی دوم و حمله‌ی متفقین به ایران هم‌زمان بود.

او در سال های آغاز جوانی به آمریکا رفت و در رشته ادبیات انگلیسی در دانشگاه « مونتانا» درس خواند. فصیح در این دانشگاه با «ارنست همینگوی» نویسنده‌ی آمریکایی دیدار کرد که به گفته خودش اثر همین دیدار کوتاه تا پایان عمر در او باقی ماند. «فصیح» پس از بازگشت به ایران مدتی به عنوان مترجم فعالیت کرد و سپس در شرکت نفت مشغول به کار شد، او استاد ادبیات انگلیسی دانشکده شرکت نفت آبادان بود. پس از شروع جنگ ایران و عراق و تعطیلی این دانشکده «اسماعیل فصیح» هم باز نشست شد و به تهران رفت و تا آخر عمر در این شهر ماند. او سال۱۳۸۸ در ۷۵ سالگی در تهران، شهر زادگاهش در گذشت.

از مهمترین رمان‌های «اسماعیل فصیح» می‌توان «ثریا در اغما»، «زمستان ۶۲»، «شراب خام» و«درد سیاوش»را نام برد.

اسماعیل فصیح در ترجمه هم بسیار توانمند بود، هر دو کتاب اریک برن، «تحلیل رفتار متقابل در روان‌درمانی»و بازی‌ها روانشناسی روابط انسانی را او ترجمه کرده است که خرید و دانلود کتاب بازی‌ ها در همین صفحه ممکن است. همینطور فایل صوتی1 بازی‌ها با ترجمه این مترجم و خوانش«میلاد فتوحی» هم منتشر شده است.

در بخشی از کتاب بازی‌ها می‌خوانیم

 بازی‌های زندگی

ه)«ببین مجبورم کردی چیکار کنم»

تز: این بازی در شکل قدیمی و جا افتاده‌ی خود یکی از بازی‌های ازدواج است- و در واقع یکی از مشهورترین عوامل به هم زننده ازدواج‌هاست- ولی ممکن است بین والدین و بچه‌ها و همچنین در زندگی حرفه‌ای نیز بازی شود.

۱ )نمونه درجه یک بازی «ببین مجبورم کردی چه کار کنم»: وایت احساس می‌کند نیاز به تنهایی دارد و خود را سرگرم کاری می‌کند که از مردم دور باشد. تنها چیزی که در حال حاضر می‌خواهد این است که او را به حال خودش بگذارند. بعد یک مزاحم، مثلا زن یا یکی از بچه‌هایش، نزد او می‌آید که نوازش ببیند، یا مثلا بپرسد:«انبردست درازه کجاست؟» این مزاحمت ناگهانی تصادفا «باعث می‌شود» که هرچه دست وایت بیفتد و بشکند، یا خراب شود یا به هم بریزد... و در این مواقع است که وایت به طرف مزاحمش برمی‌گردد و با خشم فریاد می‌زند:«ببین مجبورم کردی چه کار کنم.»

چون این ماجرا طی سال‌ها بارها و بارها اتفاق افتاده، افراد خانواده عادت کرده‎‌اند او را در چنین مواقعی به حال خودش بگذارند. البته تقصیر مزاحم نیست، بلکه تحریک و تهییج خودش است که «باعث می‌شود» این اتفاق بیفتد. اما به هرحال وایت خوشحال است که این اتفاق افتاده، چون او حالا می‌تواند از ان به عنوان اهرمی برای بیرون انداختن مزاحم استفاده کند. متاسفانه این از آن بازی‌هایی است که بچه‌ها خیلی راحت یادمی‌گیرند و به سهولت از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود. رضایت پنهانی و امتیازهای آن هم وقتی بازی توأم با فریبکاری باشد، بهتر نشان داده می‌شود.

منبع: fidibo.com