موارد منع استخدام نیروی انتظامی
نویسنده : نازنین رحمانی | زمان انتشار : 19 بهمن 1399 ساعت 11:11
قانون استخدام نیروی انتظامی
جمهوری اسلامی ایران
فصل اول - کلیات
ماده 1 - در این قانون عبارات اختصاری زیر جایگزین عناوین کامل آنها میگردد:
الف - «فرماندهی کل قوا» به جای «فرماندهی کل نیروهای مسلح جمهوریاسلامی
ایران».
ب - «نیروهای مسلح» به جای «نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران».
ج - «ستاد کل» به جای «ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران».
د - «ارتش» به جای «ارتش جمهوری اسلامی ایران».
هـ - «سپاه» به جای «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی».
و - «نیروی انتظامی» به جای «نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران».
ز - «سازمان عقیدتی - سیاسی» به جای «سازمان عقیدتی - سیاسی نیرویانتظامی
جمهوری اسلامی ایران».
ح - «سازمان حفاظت اطلاعات» به جای «سازمان حفاظت اطلاعات نیرویانتظامی جمهوری
اسلامی ایران».
ط - «سازمان تأمین خدمات درمانی» به جای «سازمان تأمین خدمات درمانینیروهای
مسلح جمهوری اسلامی ایران».
ماده 2 - نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در این قانون عبارتند از : ارتش،سپاه
و نیروی انتظامی.
ماده 3 - کارکنان مشمول این قانون عبارتند از کسانی که برابر با مقررات این قانون
بهاستخدام نیروی انتظامی در میآیند.
تبصره 1 - سازمانهای عقیدتی - سیاسی و حفاظت اطلاعات و سایر مجموعههایوابسته به
نیروی انتظامی از نظر مقررات استخدام تابع این قانون میباشند.
تبصره 2 - کلیه کارکنانی که براساس مقررات سابق به استخدام نیروی
انتظامیدرآمدهاند، مشمول این قانون خواهند بود.
فصل دوم - شرایط عمومی استخدام و طبقهبندی
بخش اول - تعاریف:
ماده 4 - استخدام در نیروی انتظامی عبارت است از پذیرفتن شخص واجد شرایطبرای
انجام خدمت در یکی از مشاغل پیشبینی شده در این قانون.
ماده 5 - شغل عبارت است از مجموع وظایف و مسؤولیتها و اختیارات مرتبط ومستمر که
به عنوان کار واحد برای یک فرد درنظر گرفته میشود.
ماده 6 - مشاغل نیروی انتظامی به سه گروه تقسیم میشود:
الف - شغل انتظامی - عبارت است از مجموعه وظایف و اختیارات مشخصی کهدر جداول
سازمان برای کارکنان انتظامی پیشبینی شده است. مشاغل فرماندهی جزومشاغل انتظامی
محسوب میگردد.
ب - شغل کارمندی - عبارت است از مجموعه وظایف و اختیارات مشخصی کهدر جداول سازمان
برای کارمندان پیشبینی شده است.
ج - شغل مشترک - عبارت است از مجموعه وظایف و اختیارات مشخصی که درجداول سازمان
با این عنوان تعیین شده و منحصر به کارکنان انتظامی یا کارمندان نبوده وقابل
تخصیص به هر دو میباشد.
تبصره 1 - در مشاغل مشترک شرایط احراز شغل باید به نحوی تعیین گردد
کهشایستهترین کارکنان اعم از انتظامی و کارمند منصوب گردند.
تبصره 2 - مشاغل انتظامی، کارمندی و مشترک با رعایت مفاد این قانون در
قالبمحلهای سازمانی در جداول سازمان مشخص میشود.
ماده 7 - رشته شغلی عبارت است از مجموعه مشاغلی که به لحاظ نزدیکی وسنخیت از نظر
اطلاعات و دانستنیهای علمی دارای محتوای مشترک باشند.
ماده 8 - رسته عبارت است از مجموعه رشتههای شغلی که از نظر تخصص یا نوعکار یا
نوع آموزش وابستگی و ارتباط نزدیک داشته باشند.
ماده 9 - کارکنان نیروی انتظامی کسانی هستند که برابر شرایط و مقررات مندرج
دراین قانون یا قانون خدمت وظیفه عمومی به خدمت پذیرفته میشوند و عبارتند از:
الف - پایور ب - پیمانی ج - وظیفه
ماده 10 - کارکنان پایور به کسانی اطلاق میگردد که برای انجام خدمت مستمر
درنیروی انتظامی استخدام میشوند و عبارتند از:
الف - پایور انتظامی ب - پایور کارمند ج - پایور محصل
ماده 11 - پایوران انتظامی کارکنانی هستند که پس از طی آموزشهای لازم به یکی
ازدرجات پیشبینی شده در این قانون نائل و از لباس و علائم انتظامی استفاده
مینمایند.
ماده 12 - پایوران کارمند کارکنانی هستند که براساس مدارج تحصیلی و یا
مهارتتجربی و تخصصی استخدام و بدون استفاده از لباس، درجات و علائم انتظامی به
یکی ازرتبههای پیشبینی شده در این قانون نائل میشوند.
ماده 13 - پایوران محصل کارکنانی هستند که به منظور خدمت استخدام و قبل ازانتصاب
در یکی از مشاغل مندرج در این قانون در یکی از مراکز آموزشی نیروی انتظامی یاسایر
مؤسسات آموزشی به هزینه نیروی انتظامی مشغول تحصیل میباشند.
ماده 14 - کارکنان پیمانی به کسانی اطلاق میگردد که خدمت پیمانی را به
صورتانتظامی یا کارمندی برابر مقررات مندرج در این قانون انجام میدهند.
ماده 15 - کارکنان وظیفه کسانی هستند که مطابق قانون خدمت وظیفه عمومی دریکی از
دورههای ضرورت، احتیاط یا ذخیره مشغول خدمت میباشند.
بخش دوم - شرایط عمومی استخدام:
ماده 16 - شرایط عمومی استخدام کارکنان پایور و پیمانی به شرح زیر میباشد:
الف - اعتقاد و التزام عملی به دین مبین اسلام.
ب - التزام عملی به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اعتقاد به ولایت فقیه.
ج - تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
د - عدم سابقه عضویت یا وابستگی به احزاب و گروههای سیاسی معارض با نظامجمهوری
اسلامی ایران.
هـ - عدم عضویت یا وابستگی به احزاب و گروههای سیاسی در زمان تقاضایاستخدام.
و - عدم محکومیت به محرومیت از خدمات دولتی.
ز - نداشتن سوء پیشینه کیفری.
ح - عدم اعتیاد به مواد مخدر.
ط - داشتن شرایط تحصیلی و یا تخصصی لازم برای خدمت مورد نظر.
ی - دارا بودن حداقل هفده سال سن و حداکثر سی و پنج سال.
ک - داشتن سلامت و توانائی جسمی و روانی متناسب با خدمت مورد نظر.
تبصره - مراحل استخدام و چگونگی انجام مسابقه و آزمون ورودی براساسآییننامهای
خواهد بود که توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور و سازمانمدیریت و
برنامهریزی کشور تهیه و با تأیید ستاد کل بهتصویب فرماندهی کل قوا خواهدرسید.
ماده 17 - هیأت مرکزی گزینش مرکب از وزیر کشور یا معاون امنیتی و
انتظامی،فرمانده نیروی انتظامی یا جانشین وی، رئیس سازمان عقیدتی سیاسی یا جانشین
وی،رئیس سازمان حفاظت اطلاعات یا جانشین وی و معاون نیروی انسانی نیروی انتظامی
بهعنوان دبیر هیأت تشکیل میگردد و در چهارچوب مفاد این قانون وظیفه
تعیینسیاستهای گزینش کارکنان و تدوین دستورالعملهای مورد نیاز با همکاری
سازمانمدیریت و برنامهریزی کشور و نظارت بر کار هستههای گزینش در نیروی انتظامی
را بعهدهدارد. هستههای گزینش در نیروی انتظامی توسط هیأت مرکزی تشکیل میگردد.
ماده 18 - استخدام کارکنان انتظامی برای خدمت به صورت پایور منحصراًبراساس یکی از
مقاطع تحصیلی پایان دورههای راهنمایی، متوسطه، کاردانی، کارشناسی،کارشناسی ارشد،
دکترا و بالاتر انجام میگیرد.
ماده 19 - کارمندان به دو صورت ذیل استخدام میشوند:
الف - براساس مدارک تحصیلی در یکی از مقاطع پایان دوره متوسطه،
کاردانی،کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکترا و بالاتر.
ب - براساس مهارت عملی با حداقل مدرک نهضت سوادآموزی.
ماده 20 - نیروی انتظامی میتواند زنان را با حفظ موازین اسلامی در مشاغلی
کهمستلزم به کارگیری زنان است به صورت کارکنان انتظامی یا کارمند استخدام نماید.
تبصره 1 - مشاغل خاص زنان و امور انضباطی آنان بنا به مورد در جداول سازمانیو
آییننامه انضباطی تعیین میشود.
تبصره 2 - کلیه کارکنان زن که در اجرای ماده (196) قانون ارتش جمهوری
اسلامیایران - مصوب 1366.7.7 - از وضعیت انتظامی به کارمند معادل خود تبدیل
شدهانددرصورت تمایل میتوانند به وضعیت سابق اعاده شده و برابر مقررات این قانون
بهدرجات متناسب نائل گردند.
ماده 21 - نیروی انتظامی میتواند به منظور تأمین نیاز سازمانی خود، داوطلبانی
راکه حداقل دارای مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمایی میباشند با اخذ تعهد پنج
سالخدمت انتظامی و یا شش سال خدمت کارمندی به صورت پیمانی استخدام نماید.
تمدیدمدت یا تجدید قرارداد مجاز نمیباشد.
تبصره 1 - استخدام کارمند پیمانی براساس تخصص و مهارت عملی، از لحاظمدرک تحصیلی
مشمول بند (ب) ماده (19) خواهد بود.
تبصره 2 - خدمت کارکنان پیمانی که خدمت دوره ضرورت را انجام ندادهاند بهمنزله
انجام خدمت دوره ضرورت تلقی میگردد و درصورتی که قبل از خاتمه تعهد به هرعلت از
خدمت مستعفی یا برکنار گردند برابر مقررات قانون وظیفه عمومی با آنان رفتارخواهد
شد.
تبصره 3 - نیروی انتظامی میتواند کارکنانی را که در حال انجام خدمت دورهضرورت
میباشند به صورت پیمانی استخدام نماید.
ماده 22 - جداول سازمانی باید به نحوی تنظیم گردد که حداقل هفتاد درصد(70%) از
کارکنان پایور و مابقی به ترتیب از کارکنان پیمانی و وظیفه استفاده شود.
تبصره - به کارگیری کارکنان وظیفه دیپلمه و پائینتر در مشاغلی غیر از نگهبانی
وخدماتی مطابق با دستورالعملی میباشد که توسط نیروی انتظامی با هماهنگی
وزارتکشور تهیه و پس از تأیید ستاد کل به اجراء گذارده خواهد شد.
ماده 23 - نیروی انتظامی میتواند به منظور تأمین نیروی انسانی، درصورت نیاز
ازکارکنان سایر نیروهای مسلح و سازمانها و وزارتخانهها و نهادهای انقلاب اسلامی
باآموزشهای لازم و با رعایت مقررات نیروی انتظامی و همچنین رعایت مقررات نیروها
وسازمانها و وزارتخانههای ذیربط به صورت انتقال یا مأمور به خدمت استفاده
نماید.
تبصره 1 - سابقه خدمت کارکنان منتقل شده به نیروی انتظامی ازلحاظ پایه خدمتیو
سنوات بازنشستگی قابل احتساب است.
تبصره 2 - نیروی انتظامی میتواند در مواقع ضروری و برای مدت محدود ازبسیجیان
برای اجرای مأموریتهای قانونی خود به صورت مأمور استفاده نماید. نحوهبهکارگیری
و وضعیت خدمتی و حقوق و مزایای آنان به موجب دستورالعملی خواهد بودکه توسط نیروی
انتظامی با هماهنگی سپاه، وزارت کشور، سازمان مدیریت و برنامهریزیکشور و ستاد کل
تهیه و به تصویب فرماندهی کل قوا خواهد رسید.
تبصره 3 - نیروی انتظامی به منظور بهرهگیری از مشارکتهای مردمی در تحکیم وتوسعه
نظم و امنیت اجتماعی میتواند عدهای را به عنوان پلیس افتخاری از بین
افرادداوطلب واجد صلاحیت، انتخاب و پس از آموزش و سازماندهی لازم، با عناوینی
چونپلیس محلی به کار گیرد.
چگونگی اجرای این تبصره به موجب آئیننامهای خواهد بود که توسط نیرویانتظامی با
هماهنگی وزارت کشور و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور تهیه و از طریقستاد کل به
تصویب فرماندهی کل قوا میرسد.
ماده 24 - نیروی انتظامی میتواند درصورت نیاز از کارکنان وظیفه در حین خدمتدوره
ضرورت و احتیاط و همچنین از کارکنان پیمانی در طول مدت قرارداد با دارا بودنشرایط
لازم به عنوان پایور استخدام نماید. این قبیل داوطلبان در شرایط مساوی نسبت
بهسایر داوطلبان از اولویت برخوردارند. آموزش و ترفیعات آنان نیز تابع مقررات
مندرج دراین قانون خواهد بود.
ماده 25 - نیروی انتظامی میتواند به منظور تأمین استاد و تکمیل اعضاء هیأتعلمی
مؤسسات آموزش عالی خود، کارکنان مورد نیاز را براساس مقررات استخدامیهیأت علمی
دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی استخدام و به مشاغل آموزشی وپژوهشی منصوب نماید.
تبصره - کارکنان پایور که دارای شرایط لازم برای عضویت در هیأت علمی موضوعاین
ماده باشند میتوانند به عضویت هیأت علمی مؤسسات آموزش عالی نیروی انتظامیدرآیند.
ماده 26 - استخدام جز برای مشاغل پیشبینی شده در جداول سازمان و همچنینتغییر
نوع استخدام کارکنان، جز در موارد مذکور در این قانون ممنوع است.
بخش سوم - سازمان و طبقهبندی:
ماده 27 - مشاغل نیروی انتظامی در رشتهها و رستههای مختلف دستهبندیمیگردند.
انواع رستهها و علائم رستهای و لباس و علائم درجات به موجب دستورالعملیخواهد
بود که به وسیله نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه و از طریق ستاد کلبه
تصویب فرماندهی کل قوا خواهد رسید.
ماده 28 - نیروی انتظامی موظف است کلیه کارکنان خود را متناسب با
رشتههایتحصیلی، دورههای آموزشی و مهارتهای آنان رستهبندی نماید. تغییر رسته
در مواردخاص برابر دستورالعمل رستهها، موضوع ماده (27) خواهد بود.
ماده 29 - نیروی انتظامی موظف است مشاغل کارمندان موضوع بند (ب) ماده(19) این
قانون را از نظر پیچیدگی به سه گروه (1)، (2) و (3) و میزان مهارت در انجاممشاغل
هر یک از سه گروه را به سه رده (1)، (2) و (3) طبقهبندی نماید.
تخصص و مهارت فنی این قبیل کارمندان در بدو استخدام توسط کمیسیون ارزیابیمهارت
فنی مورد ارزیابی قرار گرفته و رده آنان تعیین میگردد.
ماده 30 - نیروی انتظامی مکلف است حداکثر ظرف مدت دو سال در چهارچوباین قانون
کلیه مشاغل مربوطه را به منظور طبقهبندی مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرارداده و
براساس آن نسبت به تعیین شرح وظایف و شرایط احراز هر شغل با هماهنگیوزارت کشور
اقدام و پس از تصویب فرماندهی کل قوا در انتصابات و ترفیعات ملاک عملقرار دهد.
ماده 31 - تعداد و ترکیب نیروی انسانی و همچنین نسبت درجهها و رتبههایکارکنان
نیروی انتظامی بر مبنای اهداف، خط مشی و نیازها برابر جداول سازمان وتجهیزاتی که
توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه و ازطریق ستاد کل بهتصویب
فرماندهی کل قوا خواهد رسید، مشخص میگردد.
ماده 32 - نیروی انتظامی مکلف است حداکثر ظرف دو سال پس از تصویب اینقانون
محلهای سازمانی نیروی انتظامی را مورد بررسی قرار داده و ضرورت انتظامی یاکارمندی
یا مشترک بودن شغل را تعیین و درجات و رتبههای مناسب برای هر محلسازمانی را در
نظر گرفته و با هماهنگی وزارت کشور ازطریق ستاد کل به تصویبفرماندهی کل قوا
برساند.
تبصره - چنانچه برخی از محلهای سازمانی مربوط به مشاغل تخصصی و یا تجربیفاقد طیف
درجات متناسب با تعداد یا ترکیب مشاغل مزبور در جداول سازمانی باشد،میتوان درجه
محل سازمانی این قبیل مشاغل را ضمن تعیین حداقل و حداکثر درجه موردنیاز به صورت
سیال مشخص نمود، که در این صورت برای انجام امور خدمتی، درجهشاغل ملاک تعیین درجه
محل سازمانی شغل مورد تصدی خواهد بود.
فصل سوم - آموزش
ماده 33 - دورههای آموزشی کارکنان نیروی انتظامی به شرح ذیل میباشد:
الف - دورههای عمومی انتظامی.
ب - دورههای تخصصی.
ج - دوره علمی.
د - دورههای سرپرستی.
هـ - دورههای تخصصی تکمیلی.
و - دورههای کاردانی علوم و فنون انتظامی.
ز - دورههای کارشناسی علوم و فنون انتظامی.
ح - دورههای کارشناسی ارشد علوم و فنون انتظامی.
ط - دوره فرماندهی و مدیریت عالی انتظامی.
ی - دوره عالی امنیت.
تبصره 1 - عناوین دورههای بندهای (و)، (ز)، (ح)، (ط) و (ی) از نظر
طبقهبندیمشاغل و استخدام و ارتقاء در نیروی انتظامی کاربرد دارد و برای اعطای
مدارک تحصیلیمطابق ماده (54) اقدام خواهد شد.
تبصره 2 - نیروی انتظامی میتواند درصورت لزوم علاوه بر دورههای
مذکورنیازمندیهای آموزشی دیگر خود را در قالب آموزشهای عرضی (تخصصی کوتاه مدت
وضمن خدمت) اجرا نماید.
تبصره 3 - در جهت توسعه همکاریهای مشترک، اطلاع از آخرین یافتههای علمی وتخصصی
در سایر نیروهای مسلح و تأمین بخشی از نیازمندیهای آموزشی تخصصی،نیروی انتظامی
میتواند نسبت به اعزام کارکنان واجد شرایط خود به کلیه دورههایمصوب آن نیروها
اقدام و سهمیه مناسب در دورههای آموزشی خود برابر درخواست آنانپیشبینی نماید.
ماده 34 - مراکز آموزشی کارکنان نیروی انتظامی به شرح ذیل میباشد:
الف - مراکز آموزش عمومی.
ب - آموزشگاههای علمی - تخصصی.
ج - واحدهای آموزشی.
د - دانشکدههای علوم و فنون انتظامی.
هـ - دانشکده فرماندهی و ستاد.
تبصره 1 - به مجموعه دانشکدههای نیروی انتظامی «دانشگاه علوم انتظامی»اطلاق
میگردد.
تبصره 2 - تأسیس و ایجاد مراکز آموزشی موضوع این ماده با هماهنگی وزارتعلوم،
تحقیقات و فناوری منوط به تأمین اعتبار و تأیید سازمان مدیریت و برنامهریزیکشور
است.
ماده 35 - دورههای عمومی انتظامی به منظور ارائه آموزشهای نظامی،
انتظامیمقدماتی و آشنائی با مقررات و آئیننامههای سازمانی با اهداف ایجاد
آمادگی عمومیبرای خدمت در نیروی انتظامی متناسب با گونههای مختلف استخدامی موضوع
ماده (9)برای کلیه کارکنان در بدو خدمت تشکیل میگردد.
ماده 36 - دورههای تخصصی به منظور ایجاد توانمندی تخصصی مورد نیاز برایکارکنان
انتظامی پایور که دوره عمومی انتظامی خود را در آموزشگاههای علمی -تخصصی
گذراندهاند و همچنین کارمندان پایور و پیمانی که بدون مهارت و تخصصیاستخدام
میشوند متناسب با رستههای ناجا بلافاصله بعد از دوره عمومی انتظامی
ارائهمیگردد.
برنامه آموزشی این دورهها میبایست به گونهای تنظیم گردد که دانشآموختگان
آنبتوانند از عهده مشاغل گروهبانی و رتبههای همطراز برآیند.
تبصره - دوره تخصصی کارکنان وظیفه متناسب با مشاغل سازمانی خاص آنان
ارائهمیگردد.
ماده 37 - دوره علمی به منظور ارتقاء تحصیلات کارکنان پایور انتظامی که با
مدرکحداقل پایان دوره راهنمایی به استخدام درآمدهاند برای نیل به مدرک پایان
دوره متوسطهبا هماهنگی وزارت آموزش و پرورش تشکیل میگردد.
ماده 38 - دورههای تخصصی تکمیلی به منظور تکمیل تخصص و به روز آمدنمودن دانش
رستهای کارکنان پایور نیروی انتظامی برای نیل به ترفیع و یا تصدی مشاغلخاص
متناسب با رسته، رشته و مشاغل نیروی انتظامی حداقل به مدت یک ماه حسبمورد در
دانشکده فرماندهی و ستاد، دانشکدههای علوم و فنون، آموزشگاههای علمی -تخصصی و
واحدهای آموزشی اجرا میگردد.
نیروی انتظامی مکلف است نسبت به تشکیل این دورهها طوری اقدام نماید که
کلیهکارکنان بتوانند به موقع این دورهها را طی نمایند. برنامه آموزشی این
دورهها باید طوریتنظیم گردد که دانشآموختگان آن از عهده مشاغل در درجات یا
رتبههای بالاتر برآیند.
تبصره 1 - دورههای آموزشی که در مراکز آموزش برون سازمانی ارائه میگردد
ومحتوای آن با نیاز دانش رستهای نیروی انتظامی مطابقت دارد معادل دوره
تخصصیتکمیلی محسوب میگردد.
تبصره 2 - کارکنانی که هر یک از دورههای آموزشی مندرج در ماده (33) این قانونرا
طی نمایند از طی دوره تخصصی تکمیلی همان دوره ترفیع معاف میباشند.
تبصره 3 - حداقل مدت آموزش در مقاطع استوار یکمی و ستوان سومی و سروانیو سرگردی
دو ماه خواهد بود.
ماده 39 - دوره سرپرستی به منظور احراز توانمندی لازم جهت تصدی مشاغلفرماندهی و
مدیریت جزء برای کارکنانی که از درجه استوار یکمی یا رتبه معادل به درجهستوان
سومی یا رتبه معادل نایل گردیدهاند به مدت حداقل سه ماه متناسب با رستهخدمتی در
دانشکدههای علوم و فنون اجرا میگردد نیل به درجه ستوان دومی یا رتبهمعادل منوط
به موفقیت در طی این دوره میباشد.
دانشآموختگان این دوره از سه ماه ارشدیت برخوردار میگردند.
ماده 40 - مراکز آموزش عمومی به منظور اجرای دورههای عمومی انتظامی وتخصصی بدو
خدمت کارکنان پیمانی و وظیفه ایجاد میگردد.
نیروی انتظامی میتواند با توجه به نیاز خود نسبت به ایجاد این مراکز در
نقاطمختلف کشور اقدام نماید.
ماده 41 - آموزشگاههای علمی - تخصصی به منظور اجرای دوره عمومیانتظامی، دوره
تخصصی و دوره علمی بدو خدمت و همچنین دورههای تخصصیتکمیلی برای کسانی که حداقل
با مدارک تحصیلی پایان دوره راهنمایی به عنوان پایورانتظامی برای خدمت در مشاغل
گروهبانی و بالاتر از طریق مسابقه ورودی استخداممیشوند، ایجاد میگردد.
نیروی انتظامی میتواند متناسب با رستههای مصوب نسبت به ایجاد این مراکز درنقاط
مختلف کشور اقدام نماید.
تبصره - نیروی انتظامی میتواند با رعایت ضوابط و مقررات وزارت آموزش وپرورش جهت
ارتقاء تحصیلی کارکنان پایور شاغل تا سطح پایان دوره متوسطه مهارتی درآموزشگاههای
علمی - تخصصی اقدام نماید.
ماده 42 - واحدهای آموزشی به منظور ارائه آموزشهای تخصصی تکمیلی وعرضی ایجاد
میگردد.
نیروی انتظامی میتواند با توجه به نیاز خود نسبت به ایجاد این واحدها در
تابعیتیگانهای عمده خود اقدام نماید.
ماده 43 - کارمندان پایور در بدو خدمت دوره عمومی انتظامی را به مدت حداقلیک ماه
و کارمندان با مدرک پایان دوره متوسطه که بدون مهارت و تخصص استخدامگردیدهاند
علاوه بر آن یک دوره تخصصی را به مدت حداقل یک ماه طی مینمایند.
دوره عمومی انتظامی و تخصصی کارمندان دارای مدرک تحصیلی پایان دورهمتوسطه در
آموزشگاههای علمی تخصصی و دوره عمومی کارمندان با مدرک تحصیلیکاردانی و بالاتر در
دانشکده علوم و فنون برگزار میگردد.
کارمندان در طول خدمت ضمن طی حداقل یکی از دورههای تخصصی تکمیلی درفاصله هر
ترفیع میتوانند با رعایت شرایط و ضوابط مورد نیاز برای تصدی مشاغلمدیریتی جزء،
دوره سرپرستی و برای تصدی مشاغل مدیریت میانی، دوره فرماندهی ومدیریت و برای تصدی
مشاغل مدیریت عالی، دوره عالی امنیت را طی نمایند.
تبصره - فهرست مشاغل مدیریت جزء، میانی و عالی براساس طبقهبندی مشاغلموضوع ماده
(30) تعیین خواهد شد.
ماده 44 - کارکنان پایور انتظامی با مدرک تحصیلی پایان دوره متوسطه مهارتی کهدر
نظام آموزش و پرورش طراحی و اجرا میشود و مورد نیاز نیروی انتظامی میباشد
براینیل به درجه گروهبان یکمی در بدو خدمت دوره عمومی انتظامی را حداقل به مدت
ششماه و دارندگان مدرک پایان دوره متوسطه فاقد مهارت علاوه بر دوره مذکور،
دورهتخصصی را حداقل به مدت شش ماه طی مینمایند. این دورهها در بدو خدمت و
درآموزشگاههای علمی - تخصصی اجراء میگردد. کلیه کارکنان مزبور دورههای تخصصی
وتکمیلی را در طول خدمت و در فاصله هر ترفیع میگذرانند. این کارکنان با رعایت
شرایط وضوابط مورد نیاز برای تصدی مشاغل فرماندهی و مدیریت جزء میبایست
دورهسرپرستی را طی نمایند.
تبصره - کارکنان پایور انتظامی دارای مدرک پایان دوره راهنمایی در بدو خدمتدوره
عمومی انتظامی، دوره تخصصی و دوره علمی را مجموعاً به مدت حداقل هجده ماهدر
آموزشگاههای علمی تخصصی طی مینمایند.
ماده 45 - کلیه کارکنان پیمانی که به صورت انتظامی با مدرک تحصیلی پایانمتوسطه و
پایینتر استخدام میگردند دوره عمومی انتظامی را حداقل به مدت چهار ماه وکارکنان
با مدرک تحصیلی کاردانی و بالاتر این دوره را حداقل به مدت دو ماه طیمینمایند.
این کارکنان درصورت دارا نبودن تخصص و مهارت مورد نیاز نیروی انتظامیبلافاصله بعد
از طی دوره عمومی انتظامی، دوره تخصصی را به مدت حداقل دو ماهمتناسب با رستههای
نیروی انتظامی طی مینمایند. این دورهها در بدو خدمت و در مراکزآموزش عمومی اجرا
میگردد.
ماده 46 - کلیه کارمندان پیمانی در بدو خدمت، دوره عمومی انتظامی را به مدتحداقل
سه ماه و درصورت دارا نبودن مهارت و تخصص لازم یک دوره تخصصی به مدتحداقل یک ماه
در مراکز آموزش عمومی طی مینمایند.
ماده 47 - کلیه کارکنان پیمانی انتظامی و کارمند در طول خدمت و قبل از ترفیع
یکدوره تخصصی - تکمیلی را متناسب با درجه یا رتبه در دانشکدههای علوم و
فنون،آموزشگاههای علمی تخصصی و واحدهای آموزشی میگذرانند.
تبصره 1 - کارکنانی که خدمت سربازی را طی نمودهاند دوره عمومی انتظامی آنانبه
یک ماه تقلیل مییابد و کسانی که خدمت سربازی خود را در نیروی انتظامی
گذراندهباشند درصورتی که انفکاک آنان بیشتر از شش ماه نباشد از طی دوره عمومی
انتظامیمعاف هستند.
تبصره 2 - کلیه کارکنان پیمانی که برابر قوانین و مقررات تغییر وضعیت خدمتیداده
و به عنوان کارکنان پایور بدون تغییر رسته به کار گرفته میشوند درصورت
داشتنحداقل سه سال تجربه خدمتی و موفقیت در آزمون که از طریق مراکز آموزش
ذیربطبرگزار میگردد از طی آموزشهای عمومی انتظامی و تخصصی معاف میباشند.
اینگونهکارکنان درصورت به کارگیری در رسته جدید موظف به طی دوره تخصصی قبل از
بهکارگیری میباشند.
ماده 48 - کارکنان وظیفه در بدو خدمت دورههای عمومی انتظامی و تخصصیمورد نیاز
را طی مینمایند. کارکنان وظیفه با مدرک تحصیلی کاردانی و بالاتر
درصورتبهکارگیری در تخصصهای منطبق با تحصیلات آنان از طی دوره تخصصی معاف
میباشند.این دورهها در مراکز آموزش عمومی اجرا میگردد.
تبصره 1 - برنامه آموزش کارکنان وظیفه در بدو خدمت متناسب با نیاز نیرویانتظامی
و سطح تحصیلات آنان توسط نیروی مذکور تهیه و به مورد اجرا گذارده خواهدشد.
تبصره 2 - کارکنان وظیفه بیسواد و کمسواد دورههای سوادآموزی را
برابردستورالعملی که توسط نیروی انتظامی با هماهنگی نهضت سوادآموزی تهیه و به
تصویبوزیر کشور میرسد طی مینمایند.
ماده 49 - دورههای کاردانی علوم و فنون انتظامی در رشتههای مختلف تحصیلیبه
منظور تربیت نیروی متخصص مورد نیاز نیروی انتظامی در سطح کاردانی متناسب
بارستههای نیروی انتظامی جهت کارکنان پایور انتظامی که با مدرک پایان دوره
متوسطهازطریق مسابقه ورودی جذب گردیدهاند در بدو خدمت به مدت حداقل چهار
نیمسالتحصیلی در دانشکدههای علوم و فنون تشکیل میگردد.
برنامه آموزشی این دورهها باید طوری تنظیم گردد که با طی دورههای آموزشیبعدی
دانشآموختگان از عهده مشاغل ستوان سومی تا مشاغل مربوط به درجاتسرهنگی برآیند.
تبصره - پایوران انتظامی و کارمندان با داشتن مدرک تحصیلی پایان دوره متوسطه
باحداکثر بیست و هفت سال سن درصورت دارا بودن سایر شرایط لازم میتوانند در
مسابقهورودی دوره کاردانی شرکت نمایند.
ماده 50 - دورههای کارشناسی علوم و فنون انتظامی در رشتههای مختلفتحصیلی به
منظور تربیت نیروی متخصص مورد نیاز نیروی انتظامی در سطح کارشناسیمتناسب با
رستههای نیروی انتظامی برای کارکنان پایور انتظامی که با مدرک پایان دورهمتوسطه
ازطریق مسابقه ورودی جذب گردیدهاند در بدو خدمت به مدت حداقل هفتنیمسال تحصیلی
در دانشکدههای علوم و فنون تشکیل میگردد. برنامه آموزشی ایندورهها میبایست
طوری تنظیم گردد که دانشآموختگان از عهده مشاغل ستوان دومیبرآمده و با کسب تجارب
حاصله از خدمت و همچنین طی دورههای بعدی از عهده کلیهمشاغل بالاتر برآیند.
تبصره 1 - درصورت ضرورت، نیروی انتظامی میتواند دورههای کارشناسی علومو فنون
انتظامی را به صورت ناپیوسته برای دانشآموختگان دورههای کاردانی علوم وفنون
انتظامی در طول درجه ستوان سومی و همچنین دارندگان مدرک کاردانی مؤسسات ومراکز
آموزش عالی متناسب با نیاز نیروی انتظامی به مدت حداقل سه نیمسال تحصیلی بادارا
بودن حداکثر بیست و هفت سال سن از طریق مسابقه ورودی اجرا نماید.
تبصره 2 - دانشآموختگان آموزشگاههای علمی - تخصصی که با مدرک تحصیلیپایان دوره
متوسطه به استخدام نیروی انتظامی درآمدهاند در طول درجه گروهبان یکمی واستوار
دومی و کارمندان با مدرک تحصیلی پایان دوره متوسطه و حداکثر بیست و هفتسال سن
درصورت داشتن سایر شرایط لازم میتوانند در مسابقه ورودی کارشناسی علومو فنون
انتظامی شرکت نمایند.
ماده 51 - نیروی انتظامی میتواند تا بیست درصد (20%) از ظرفیت دورههایکاردانی
و کارشناسی علوم و فنون انتظامی را به کارکنان شاغل واجد شرایط خوداختصاص دهد.
پذیرفته شدگان، از دوره عمومی انتظامی معاف و در زمان تحصیل بدون نصبدرجه خواهند
بود.
ماده 52 - تغییر رشته تحصیلی ورودیهای کاردانی و کارشناسی علوم و فنونانتظامی
براساس تقاضای شخصی یا محرز گردیدن عدم توانمندی ادامه تحصیل در رشتهمربوط بنا بر
ضرورت و نیاز سازمان درصورت دارا بودن شرایط و ضوابط مورد نیاز فقطبرای یک بار
امکانپذیر میباشد.
شرایط و ضوابط مذکور در اساسنامه دانشکدههای علوم و فنون انتظامی
پیشبینیمیگردد.
ماده 53 - دورههای کارشناسی ارشد علوم و فنون انتظامی به منظور گسترش دانشو
تربیت متخصصان و پژوهندگان در سطح کارشناسی ارشد متناسب با رستههای نیرویانتظامی
برای کارکنان پایور با مدرک تحصیلی کارشناسی ازطریق مسابقه ورودی در طولدرجات
سروانی و سرگردی یا رتبه همطراز به مدت حداقل سه نیمسال تحصیلی دردانشکدههای
علوم و فنون انتظامی تشکیل میگردد.
برنامه آموزشی این دورهها میبایست طوری تنظیم گردد که دانشآموختگان باآخرین
تخصصها و یافتههای علمی و مدیریتی متناسب با رسته مربوط و نیز با روشهایپژوهشی
علمی آشنا شده تا توانمندی و مهارت لازم را برای مدیریت، تحقیق و تعلیمکسب نموده
و از عهده مشاغل مربوط برآیند.
دانشآموختگان این دوره از یک سال ارشدیت برخوردار میگردند.
تبصره - دانشآموختگان رتبه اول دورههای کارشناسی علوم و فنون میتوانند
ایندوره را در صورت موفقیت در مسابقه ورودی بلافاصله پس از فراغت از تحصیل و قبل
ازنیل به درجه سروانی طی نمایند.
ماده 54 - نیروی انتظامی میتواند با تطبیق وضعیت دانشکدهها و محتوایدورههای
تحصیلی مربوط در این قانون با مقررات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
بهدانشآموختگان دورههای کاردانی و کارشناسی مدرک کاردانی و کارشناسی و
بهدانشآموختگان دورههای کارشناسی ارشد علوم و فنون انتظامی و فرماندهی و
مدیریتعالی مدرک کارشناسی ارشد و به دانشآموختگان دوره عالی امنیت، مدرک دکترا
اعطاءنماید.
ماده 55 - دورههای فرماندهی و مدیریت عالی انتظامی به منظور تربیت فرماندهانو
مدیران نیروی انتظامی از طریق مسابقه ورودی برای کارکنان پایور در طول درجهسرگردی
و سرهنگ دومی یا رتبههای همطراز در دانشکده فرماندهی و ستاد در سه سطحزیر تشکیل
میگردد:
الف - برای کارکنان پایور با مدرک تحصیلی کارشناسی جهت تصدی مشاغلفرماندهی و
مدیریت عالی به صورت بلند مدت حداقل به مدت سه نیمسال تحصیلی کهدانشآموختگان این
دوره علاوه بر احراز شرایط برای تصدی مشاغل مذکور از یک سالارشدیت برخوردار
میگردند.
ب - برای کارکنان پایور با مدرک کارشناسی ارشد به بالا جهت تصدی مشاغلفرماندهی و
مدیریت عالی به صورت کوتاه مدت حداقل به مدت شش ماه کهدانشآموختگان این دوره
علاوه بر احراز شرایط برای تصدی مشاغل مذکور از سه ماهارشدیت برخوردار میگردند.
ج - برای کارکنان پایور با مدرک کاردانی و همچنین کارشناسی که شرایط لازم برایطی
دوره بلندمدت برای آنان فراهم نگردیده جهت تصدی مشاغل فرماندهی و مدیریتمیانی به
صورت کوتاه مدت حداقل به مدت شش ماه که دانشآموختگان این دوره علاوهبر احراز
شرایط برای تصدی مشاغل مذکور از سه ماه ارشدیت برخوردار میگردند.
تبصره - برنامه آموزشی این دوره میبایست طوری تنظیم گردد که دانشآموختگانبا
روشهای فرماندهی و مدیریت فرارستهای آشنا شده، توانمندی لازم را برای
طراحی،برنامهریزی و هدایت در مشاغل فرماندهی و مدیریت نیروی انتظامی کسب نمایند.
ماده 56 - دوره عالی امنیت به منظور آموزش فرماندهان و مدیران عالی نیرویانتظامی
در زمینه سیاستهای داخلی و خط مشی کشور در امور امنیتی - انتظامی ازطریقمسابقه
ورودی به مدت حداقل سه نیمسال در دانشکده فرماندهی و ستاد نیروی انتظامیبرای
دانشآموختگان دوره فرماندهی و مدیریت عالی و دارندگان مدرک کارشناسی ارشدو
بالاتر که دوره کوتاه مدت فرماندهی و مدیریت عالی را طی نمودهاند در درجه
حداقلسرهنگی و رتبه همطراز تشکیل میگردد، برنامه آموزشی این دوره میبایست
طوریتنظیم گردد که دانشآموختگان علاوه بر احراز شرایط لازم برای تصدی مشاغل
فرماندهیو مدیریت عالی در نیروی انتظامی با روشهای علمی- پژوهشی آشنا شده تا
توانمندی ومهارت علمی لازم را برای تحقیق، پژوهش و طراحی اجرای سیاستهای کلان
امنیتعمومی و انتظامی کشور به دست آورند.
دانشآموختگان این دوره از یک سال ارشدیت برخوردار میگردند.
تبصره - فرماندهان و مدیران عالی نیروهای مسلح با معرفی بالاترین رده سازمانی
ومسؤولین کشوری در سطح مدیران کل و بالاتر که به نحوی در امور امنیتی و انتظامی
دارایمسؤولیت هستند میتوانند با داشتن شرایط مذکور در این دوره شرکت نمایند.
ماده 57 - کارکنان واجد شرایط آن دسته از دورههای مندرج در این قانون که
دارایمسابقه ورودی هستند، حداکثر سه بار حق شرکت در آزمون هر یک از دورهها را
دارند.
ماده 58 - به منظور اجرای دوره عمومی انتظامی دورههای کاردانی، کارشناسی
وکارشناسی ارشد علوم و فنون انتظامی و همچنین دورههای تخصصی تکمیلی و
دورهسرپرستی برای کارکنان پایور، دانشکدههای علوم و فنون با رعایت تبصره (1)
ماده (33) وپس از کسب مجوز از فرماندهی کل قوا ایجاد میگردند.
ماده 59 - دانشکده فرماندهی و ستاد به منظور اجرای دورههای فرماندهی ومدیریت
عالی انتظامی و دوره عالی امنیت تشکیل میگردد.
تبصره - دورههای تخصصی تکمیلی دانشآموختگان دوره فرماندهی و مدیریتدر این
دانشکده اجرا میگردد.
ماده 60 - اساسنامههای هر یک از مراکز آموزشی نیروی انتظامی جهت تحققاهداف
دورههای مربوط و ایجاد شرایط لازم برای اجرای دورهها، با رعایت مواد مندرجدر
این قانون توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تدوین و از طریق ستاد
کلبهتصویب فرماندهی کل قوا میرسد.
ماده 61 - کارکنان پایور انتظامی با مدرک تحصیلی پایان دوره متوسطه برای نیل به
درجه ستوانسومی دوره کاردانی علوم و فنون انتظامی را پس از طی دوره عمومی
انتظامیدر بدو خدمت طی مینمایند. این کارکنان در طول خدمت ضمن طی دورههای
تخصصیتکمیلی در هر ترفیع با رعایت شرایط و ضوابط برای تصدی مشاغل فرماندهی و
مدیریتمیانی ازطریق مسابقه ورودی دوره فرماندهی و مدیریت عالی کوتاه مدت را در
طول درجهسرگردی و سرهنگ دومی طی مینمایند.
ماده 62 - کارکنان پایور انتظامی با مدرک تحصیلی پایان دوره متوسطه برای نیل
بهدرجه ستوان دومی دوره کارشناسی علوم و فنون انتظامی را پس از طی دوره
عمومیانتظامی در بدو خدمت طی مینمایند این کارکنان در طول خدمت ضمن طی
دورههایتخصصی تکمیلی در طول هر ترفیع با رعایت شرایط و ضوابط میتوانند در طول
درجهسروانی و سرگردی دوره کارشناسی ارشد علوم و فنون و یا دوره فرماندهی و
مدیریتعالی را در درجات سرگردی و سرهنگ دومی طی نمایند.
دانشآموختگان دوره فرماندهی و مدیریت عالی بلندمدت میتوانند در مسابقهورودی
دوره عالی امنیت شرکت نمایند. دانشآموختگان دورههای کارشناسی ارشد علومو فنون
برای شرکت در دورههای عالی امنیت ملزم به طی دوره کوتاه مدت فرماندهی ومدیریت
عالی میباشند.
ماده 63 - دانشآموختگان دورههای کاردانی و بالاتر که در دانشگاهها و
مؤسساتآموزش عالی برون سازمانی تحصیل نمودهاند و به عنوان کارکنان پایور انتظامی
استخدامگردیدهاند، دوره عمومی انتظامی را در بدو خدمت به مدت حداقل سه ماه در
دانشکدهعلوم و فنون طی نموده و در طول خدمت ضمن طی دورههای تخصصی تکمیلی
برایتصدی مشاغل فرماندهی و مدیریت میتوانند دورههای آموزشی مورد نیاز را برابر
مفادماده (62) طی نمایند.
اینگونه کارکنان درصورت بهکارگیری در مشاغل غیرمرتبط با رشته تحصیلی ملزم بهطی
یک دوره تخصصی متناسب با رستههای نیروی انتظامی حداقل به مدت سه ماهمیباشند.
تبصره - هزینههای تحصیلات این کارکنان براساس آئیننامهای که توسط
نیرویانتظامی تهیه و پس از تأیید وزارت کشور و با هماهنگی ستاد کل به تصویب هیأت
وزیرانمیرسد محاسبه و به آنان پرداخت میگردد.
ماده 64 - اعزام کارکنان به هر یک از دورههای آموزشی پیشبینی شده در این
قانونمشروط به آن است که امکان و فرصت ادامه خدمت و بازدهی متناسب با مدت، کیفیت
واهمیت دوره آموزشی را حداقل به مدت دوبرابر زمان تحصیل داشته باشند.
تبصره - نیروی انتظامی موظف است ترتیبی اتخاذ نماید که کارکنان واجد
شرایطبتوانند به موقع برای طی دورههای مندرج در این قانون اعزام شوند. در موارد
استثنائی ونیازهای سازمانی با تصویب فرمانده نیروی انتظامی فقط برای یک دوره
اعزام کارکنان بهتعویق میافتد.
ماده 65 - نیروی انتظامی میتواند بخشی از نیازهای تخصصی خود را با
هماهنگیوزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
ازطریقاخذ سهمیه و یا استخدام دانشجو از دانشگاهها و مؤسسات آموزشی خارج از
نیرویانتظامی تأمین نماید.
تبصره 1 - نیروی انتظامی موظف است همه ساله نیازمندیهای تخصصی وتحصیلی خود را
اعلام کند تا کارکنان بتوانند درصورت تمایل در رشتههای مزبور تحصیلنمایند.
تبصره 2 - نیروی انتظامی هزینه تحصیلی کارکنانی را که در رشتههای مورد نیاز
دردانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی تحصیل میکنند پرداخت مینماید.
ماده 66 - نیروی انتظامی میتواند به منظور مبادله علوم و تجربیات تخصصی درامور
انتظامی و در قالب سیاستهای کلی کشور نسبت به اعزام کارکنان خود به سایر کشورهاو
قبول افراد نیروهای انتظامی آنها جهت طی دورههای آموزشی مبادرت نماید.
ماده 67 - نیروی انتظامی میتواند تجربیات مدون و نتایج تحقیقات علمی مرتبط
ومورد نیاز خدمتی کارکنان را که ممتاز شناخته میشوند به عنوان بخشی از
آموزشهایتخصصی تکمیلی طول خدمت پذیرفته و برای آنها گواهی کفایت آموزش صادر
نماید.
تبصره - اجرای این ماده طبق دستورالعملی خواهد بود که به تصویب فرماندهنیروی
انتظامی میرسد.
ماده 68 - نیروی انتظامی میتواند به منظور ارتقاء تحصیلی کارکنان خود با
استفادهاز امکانات آموزش از راه دور نسبت به برگزاری تمام یا قسمتی از دورههای
آموزشیموضوع ماده (33) این قانون با هماهنگی وزارتخانههای ذیربط اقدام نماید.
ماده 69 - تغییر رسته خدمتی کارکنان نیروی انتظامی در طول خدمت براساسضوابط و
رعایت ماده (28) این قانون مستلزم طی نمودن دورههای تخصصی مورد نیاز و
یا قبولی در آزمونهای مربوط به رسته جدید میباشد.
ماده 70 - تطبیق آموزش کارکنان نیروی انتظامی که دورههای آموزشی خود را تازمان
تصویب این قانون براساس نظام آموزش قبل گذرانده و یا کارکنانی که به نیرویانتظامی
منتقل شدهاند با دورههای آموزشی مندرج در این قانون براساس دستورالعملیخواهد
بود که توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه و از طریق ستاد کل بهتصویب
فرماندهی کل قوا خواهد رسید.
فصل چهارم - ترفیعات، ارزشیابی و انتصابات
بخش اول - ترفیعات و ارزشیابی:
ماده 71 - ترفیع عبارت است از نیل به درجه یا رتبه بالاتر برابر مقررات این
قانون.
تبصره - ترفیعات و روش اجرای آن به موجب آئیننامهای خواهد بود که به
وسیلهنیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه و ازطریق ستاد کل به تصویب
فرماندهی کلقوا میرسد.
ماده 72 - عناوین و ترتیب درجات کارکنان انتظامی به شرح زیر میباشد:
1 - سرباز
2 - سرباز دوم
3 - سرباز یکم
4 - سرجوخه
5 - گروهبان سوم
6 - گروهبان دوم
7 - گروهبان یکم
8 - استوار دوم
9 - استوار یکم
10 - ستوان سوم
11 - ستوان دوم
12 - ستوان یکم
13 - سروان
14 - سرگرد
15 - سرهنگ دوم
16 - سرهنگ
17 - سرتیپ دوم
18 - سرتیپ
19 - سرلشگر
20 - سپهبد
21 - ارتشبد
تبصره 1 - درجات مندرج در این ماده مجموعاً به پنج گروه تقسیم میگردند:
الف - ردیفهای 1 تا 4 گروه سربازی
ب - ردیفهای 5 تا 9 گروه درجهداری
ج - ردیفهای 10 تا 13 گروه افسری جزء
د - ردیفهای 14 تا 16 گروه افسری ارشد
هـ - ردیفهای 17 و بالاتر گروه امرا
تبصره 2 - بعد از عناوین درجات پاسداران کمیته سابق انقلاب اسلامی که
براساسدستورالعمل تعیین جایگاه خدمتی پاسداران کمیته انقلاب اسلامی (مصوب
فرماندهیکل قوا) و نیز پاسدارانی که براساس دستورالعمل تعیین جایگاه خدمتی سپاه
تطبیقشدهاند و به تجویز ماده (23) این قانون به نیروی انتظامی منتقل گردیده و یا
میگردندکلمه (پاسدار) اضافه میشود.
ماده 73 - حداقل مدت توقف کارکنان پایور و پیمانی در هر یک از درجات ورتبههای
موضوع این قانون چهار سال میباشد.
ماده 74 - دانشآموختگان آموزشگاههای علمی - تخصصی موضوع این قانون کهموفق به
اخذ مدرک پایان دوره متوسطه مهارتی شدهاند به درجه گروهبان یکمی و درنهایت به
درجه سروانی نائل خواهند شد. درصورتی که کارکنان انتظامی مشمول این مادهدر طول
خدمت از ارشدیت یا درجه تشویقی برخوردار شوند، به همان میزان و حداکثر بهدرجه
سرگردی ارتقاء مییابند.
تبصره 1 - کارکنان انتظامی که قبل از این قانون با مدرک پائینتر از پایان
دورهمتوسطه استخدام گردیدهاند درصورتی که موفق به اخذ مدرک پایان دوره متوسطه
گردندبه چهار سال ارشدیت نائل میگردند.
تبصره 2 - آن دسته از کارکنانی که با مدرک پایان دوره راهنمایی استخدام میشوندو
موفق به طی دوره علمی نمیگردند به درجه گروهبان دومی و در نهایت به
درجهستوانیکمی نائل خواهند شد.
ماده 75 - دانشآموختگان دوره کاردانی دانشکدههای علوم و فنون انتظامی بهدرجه
ستوان سومی و در نهایت به درجه سرهنگی خواهند رسید.
تبصره - در موارد استثنایی به پیشنهاد فرمانده نیروی انتظامی و تصویب فرماندهیکل
قوا، درجه سرتیپ دومی پس از طی حداقل مدت توقف در درجه سرهنگی به صورتدرجه تشویقی
به آنان اعطاء میگردد.
ماده 76 - دانشآموختگان دوره کارشناسی دانشکدههای علوم و فنون انتظامی بهدرجه
ستوان دومی نائل میگردند.
تبصره - نیل به درجه سرتیپی و بالاتر منوط به طی دوره فرماندهی و مدیریت
عالیانتظامی یا دارا بودن مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد و یا بالاتر مورد نیاز و
قابل قبولنیروی انتظامی خواهد بود.
ماده 77 - چنانچه در اساسنامهها (موضوع ماده «60» این قانون) طول هر یک
ازدورههای آموزشی بدو خدمت براساس نیاز نیروی انتظامی بیش از حداقل زمان مقرر
دراین قانون تعیین شود، کارکنان تحت آموزش پس از گذشت حداقل زمان مقرر،
استحقاقنیل به درجه مربوط و برخورداری از حقوق و دیگر امتیازات درجه را خواهند
داشت،لیکن نصب درجه، موکول به اتمام دوره آموزشی خواهد بود.
ماده 78 - وضعیت ترفیعات کارکنان انتظامی دانشآموخته مدارس و مؤسساتآموزش عالی
و دانشگاهها پس از استخدام و طی دوره آموزش انتظامی، حسب مورد تابعمقررات مندرج
در مواد (75) و (76) این قانون خواهد بود.
تبصره 1 - دارندگان مدارک بالاتر از کارشناسی و معادل آن در ازاء هر سال
تحصیلبالاتر از دو سال ارشدیت نسبت به دارندگان مدرک کارشناسی و در ازاء هر چهار
سالارشدیت از یک درجه بالاتر برخوردار میگردند.
تبصره 2 - سالهای قابل احتساب موضوع تبصره فوق برابر حداقل زمان تعیین شدهتوسط
وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درهر یک از
مقاطع تحصیلی میباشد.
ماده 79 - با کارکنان انتظامی که در طول خدمت موفق به اخذ و ارائه مدارکتحصیلی
کاردانی و بالاتر مورد نیاز و قابل قبول نیروی انتظامی شوند به ترتیب زیر
رفتارمیشود:
الف - چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی جدید درجه آنان پائینتر از درجاتورودی
مدرک ارائه شده باشد، به درجات ورودی مدرک جدید نائل و به ازاء هر سالسابقه خدمت
در درجات قبلی از چهار ماه ارشدیت نیز برخوردار شده و ترفیعات بعدیآنان براساس
مدرک تحصیلی جدید و با رعایت مقررات ماده (78) این قانون خواهد بود.
ب - چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی جدید درجه آنان برابر یا بالاتر ازدرجات
ورودی مدرک ارائه شده باشد، به ازاء هر مقطع تحصیلی از یک سال و نیمارشدیت
برخوردار میگردند و ترفیعات بعدی آنان براساس مدرک تحصیلی جدید تابعمقررات مواد
(75) و (76) این قانون خواهد بود.
ماده 80 - کارکنان پیمانی پس از طی دوره آموزش لازم به درجات یا رتبههای
زیرنائل میشوند:
الف - دارندگان مدرک نهضت سوادآموزی و پایان دوره ابتدایی به رتبه 2.
ب - دارندگان مدرک پایان دوره راهنمایی به درجه گروهباندومی یا رتبه 5.
ج - دارندگان مدرک پایان دوره متوسطه به درجه گروهبانیکمی یا رتبه 7.
د - دارندگان مدرک کاردانی به درجه ستوان سومی یا رتبه 10.
هـ- دارندگان مدرک کارشناسی به درجه ستوان دومی یا رتبه 11.
و - دارندگان مدارک بالاتر در ازاء هر سال تحصیلی بالاتر از کارشناسی از دو
سالارشدیت نسبت به دارندگان مدارک کارشناسی و در ازاء هر چهار سال ارشدیت از
یکدرجه یا رتبه بالاتر برخوردار میشوند.
رعایت مفاد تبصره ماده (76) در مورد اینگونه کارکنان نیز الزامی خواهد بود.
تبصره 1 - رتبه کارمندان پیمانی موضوع تبصره (1) ماده (21) این قانون
معادلرتبههای مذکور در ماده (84) میباشد و ارشدیت مدارک تحصیلی مذکور در تبصره
(1)آن ماده در محاسبه رتبه خدمتی و حقوقی این قبیل کارکنان رعایت نمیگردد مگر
این که بهصورت پایور تغییر وضعیت دهند.
تبصره 2 - سابقه خدمت پیمانی کارکنانی که به صورت پایور تغییر وضعیت دادهاندپس
از کسر مدت آموزش بدو خدمت کارکنان همطراز جزو مدت توقف در درجه یا رتبهمحاسبه
خواهد شد.
ماده 81 - کارکنان وظیفه از نظر نیل به درجات، تابع مقررات خدمت وظیفهعمومی
میباشند.
ماده 82 - اولین رتبه خدمتی و وضعیت ترفیعاتی کارمندان موضوع بند (الف) ماده(19)
این قانون پس از استخدام و طی دوره آموزشی مربوط حسب مورد به قرار زیر است:
الف - کارمندانی که با مدرک تحصیلی پایان دوره متوسطه استخدام میشوند و یادر
طول خدمت، مدرک مزبور را ارائه نمایند از تاریخ ارائه مدرک به رتبه خدمتی (9)
نائلو حداقل مدت توقف آنان در کلیه رتبههای بعدی چهار سال بوده و نهایتاً به رتبه
خدمتی(15) خواهند رسید.
ب - رتبه خدمتی کارمندان دانشآموخته مؤسسات آموزش عالی و دانشگاهها بهقرار زیر
خواهد بود :
1 - دارندگان مدرک کاردانی به رتبه خدمتی (10) نائل و حداقل مدت توقف آناندر
تمامی رتبههای بعدی، چهار سال بوده و نهایتاً به رتبه خدمتی (16) خواهند رسید.
2 - دارندگان مدرک کارشناسی به رتبه خدمتی (11) نائل و حداقل مدت توقفآنان در
تمامی رتبههای بعدی تا رتبه (17) چهار سال خواهد بود.
3 - دارندگان مدارک بالاتر در ازاء هر سال تحصیلی بالاتر از کارشناسی یا معادل
آناز دو سال ارشدیت نسبت به دارندگان مدرک کارشناسی و در ازاء هر چهار سال
ارشدیتاز یک رتبه بالاتر برخوردار میگردند.
تبصره 1 - سالهای قابل احتساب موضوع بند (ب) این ماده، برابر حداقل زمانتعیین
شده توسط وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزشپزشکی در
هر یک از مقاطع تحصیلی میباشد.
تبصره 2 - آن دسته از کارمندانی که قبل از تصویب این قانون با مدرک
تحصیلیپایینتر از پایان دوره ابتدائی استخدام شدهاند به رتبه خدمتی (1) و با
مدرک تحصیلیپایان دوره ابتدایی به رتبه (3) و با مدرک تحصیلی پایان دوره راهنمائی
(دوره اولمتوسطه) به رتبه خدمتی (5) نائل میشوند و حداقل مدت توقف آنان در
تمامی رتبههاچهار سال خواهد بود. رتبه خدمتی نهائی کارمندان با مدرک تحصیلی
پایان دوره راهنمایی(12) و کارمندان با مدرک تحصیلی پائینتر (10) خواهد بود.
تبصره 3 - اعطای رتبههای خدمتی (18)، (19) و (20) به کارمندانی که به رتبهخدمتی
(17) نائل شده و دوره فرماندهی و مدیریت عالی را طی نموده یا مدرک تحصیلیکارشناسی
ارشد و بالاتر موردنیاز و قابل قبول نیروی انتظامی را داشته باشند، حسب نیازموکول
به پیشنهاد فرمانده نیروی انتظامی و تصویب فرماندهی کل قوا خواهد بود.
ماده 83 - با کارمندانی که در طول خدمت موفق به اخذ و ارائه مدرک تحصیلیکاردانی
و بالاتر موردنیاز و قابل قبول نیروی انتظامی شوند، به شرح زیر رفتار میشود:
الف - چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی جدید، رتبه خدمتی آنان پایینتر
ازرتبههای ورودی مدارک ارائه شده باشد، به رتبههای ورودی مدرک جدید نائل و به
ازاء هرسال سابقه خدمت در رتبههای قبلی از چهارماه ارشدیت نیز برخوردار شده و
ترفیعاتبعدی آنان براساس مدرک تحصیلی جدید برابر بند (ب) ماده (82) این قانون
خواهد بود.
ب - چنانچه در زمان ارائه مدرک تحصیلی جدید، رتبه خدمتی آنان برابر یا بالاتر
ازرتبه خدمتی ورودی مدارک ارائه شده باشد، به ازاء هر مقطع تحصیلی از یک سال و
نیمارشدیت برخوردار میگردند و ترفیعات بعدی آنان براساس مدرک تحصیلی جدید
تابعمقررات بند(ب) ماده (82) این قانون خواهد بود.
تبصره - در تعیین میزان ارشدیت موضوع بند (ب) این ماده و بند (ب) ماده (79)
،چنانچه مقطع تحصیلی مدرک ارائه شده کارشناسی پیوسته باشد معادل دو مقطع
وکارشناسی ارشد پیوسته، معادل سه مقطع و دکترای پزشکی معادل چهار مقطع
محاسبهمیگردد.
ماده 84 - اولین رتبه کارمندان موضوع بند (ب) ماده (19) این قانون که با
مهارتلازم در یکی از ردههای یک تا سه برای مشاغلی استخدام شده یا میشوند که از
نظرپیچیدگی و سختیکار در یکی از گروههای یک تا سه قرار دارند به شرح زیر
میباشد:
الف - رده 1 گروه 1 (رتبه 1)
ب - رده 1 گروه 2 و رده 2 گروه 1 (رتبه 3)
ج - رده 1 گروه 3 و رده 2 گروه 2 و رده 3 گروه 1 (رتبه 5)
د - رده 2 گروه 3 و رده 3 گروه 2 (رتبه 6)
هـ- رده 3 گروه 3 (رتبه 8)
تبصره 1 - کارمندان موضوع این ماده در صورت ارائه مدرک پایان دوره ابتدایی ازیک
سال و مدرک پایان دوره راهنمائی از چهار سال و مدرک پایان دوره متوسطه از ششسال
ارشدیت برخوردار میگردند و در صورتی که در طول خدمت موفق به اخذ و ارائه
اینمدارک گردند، از تاریخ ارائه مدرک تحصیلی جدید از ارشدیت مربوطه
برخوردارمیگردند.
تبصره 2 - رتبه نهایی کارمندان موضوع این ماده، (12) خواهد بود و چنانچه
مدرکتحصیلی پایان دوره متوسطه را ارائه نمایند در نهایت به رتبه خدمتی (15)
خواهند رسید.
تبصره 3 - چنانچه رتبه حقوقی مدرک تحصیلی کارمندان موضوع این ماده از رتبهحقوقی
ناشی از رده مهارت فنی بالاتر باشد، از رتبه حقوقی مدرک ارائه شده برخوردارخواهند
شد.
تبصره 4 - کارمندان موضوع این ماده چنانچه مدرک هنری یا ورزشی که از طرفمراجع
ذیصلاح معادل هر یک از مقاطع تحصیلی رسمی ارزیابی شده باشد را ارائهنمایند،
براساس تبصره (3) با آنان رفتار خواهد شد.
تبصره 5 - کارمندان موضوع این ماده در صورتی که در طول خدمت موفق شوند درشغلی که
در گروه بالاتری قرار دارد به تأیید کمیسیون ماده (29) این قانون با یکی
ازردههای سهگانه مهارت انجام وظیفه نمایند، در صورت نیاز سازمان، به گروه شغلی
مزبورانتقال یافته و چنانچه رتبه ورودی رده مهارت و گروه شغلی جدید بالاتر از
رتبه آنان درزمان انتصاب در شغل جدید باشد از زمان انتصاب، رتبه آنان به رتبه
ورودی مزبور تغییریافته و از مزایای مقرره مربوط به آن در طول خدمت استفاده
خواهند نمود.
ماده 85 - تعداد رتبهها برای کارمندان موضوع این قانون، (20) رتبه میباشد.
ماده 86 - کارمندانی که دورههای آموزشی را در بدو استخدام در نیروی انتظامیطی
نمایند، چنانچه دوره آموزشی منجر به اخذ مدرک تحصیلی در مقطع بالاتر نشدهباشد، به
ازاء هر سال آموزش از دو سال ارشدیت و هر دو سال آموزش از یک رتبه بالاتربرخوردار
میگردند.
ماده 87 - ترفیع کارکنان با رعایت مقررات این قانون منوط به تصویب مقامات
زیرخواهد بود:
الف - کارکنان انتظامی تا درجه سروانی داخل و کارمندان تا رتبه (17)،
فرماندهنیروی انتظامی.
ب - کارکنان انتظامی از درجه سرگردی و به بالا و کارمندان از رتبه (18) و به
بالا،فرماندهی کل قوا.
ماده 88 - وضعیت کارکنان شاغل در کلیه مراحل خدمتی، توسط نیروی انتظامیمورد
ارزشیابی قرار میگیرد تا نتیجه آنها در ترفیعات و انتصابات ملاک عمل واقع شود.
تبصره - نیروی انتظامی در زمینه ارزیابی کارایی کارکنان، سازمان عقیدتی سیاسیدر
زمینه ارزیابی مکتبی و سازمان حفاظت اطلاعات در زمینه ارزیابی امنیتی
موظفندحداکثر ظرف مدت شش ماه آییننامه اجرایی این ماده را با هماهنگی وزارت کشور
تهیه وبه تصویب فرماندهی کل قوا برسانند.
ضوابط و معیارهای ارزیابی کارکنان که در این آییننامهها تعیین میگردد،
میبایستبه آگاهی کلیه کارکنان رسیده و در برنامههای آموزشی نیروی انتظامی نیز
به نحو مقتضیگنجانده شود.
ماده 89 - تأیید وضعیت کارکنان در هر یک از ارزیابیهای سهگانه موضوع تبصرهماده
(88) در هر دوره از ترفیع، برای سایر امور خدمتی کارکنان نیز ملاک بوده و نیاز
بهارزیابیهای جداگانه نمیباشد مگر در مورد انتصاب در مشاغل فرماندهی و مدیریت
وموارد خاصی که در آییننامه انتصابات تعیین خواهد شد.
ماده 90 - کارکنان میتوانند نسبت به نتایج ارزیابی سهگانه موضوع تبصرهماده(88)
که در مورد آنان اعلام میشود اعتراض نمایند، در این صورت اعتراض آنانهمراه با
دلایل و مستندات مربوطه توسط هیأت موضوع ماده (122) رسیدگی و تصمیمنهایی اتخاذ
خواهد شد.
ماده 91 - کارکنان در رأس موعد قانونی به ترفیع مربوط نائل میشوند مگر این
کهفاقد شرایط ترفیع باشند و یا عدم کارائی و یا عدم صلاحیت آنان براساس
آییننامههایموضوع ماده (88) قبلاً اعلام شده باشد.
تبصره - در مواردی که تصویب ترفیع کارکنان به سبب انجام تشریفات اداری بهتعویق
افتد، تاریخ موعد قانونی ملاک عمل است.
ماده 92 - کارکنان قبل از هر ترفیع یا همزمان با آن باید در شغل سازمانی
بالاترمنصوب شده باشند مگر درمورد آن دسته از کارکنانی که شغل آنان دارای محل
سازمانیسیال باشد.
تبصره 1 - نیروی انتظامی مکلف است پیشبینیهای لازم را در زمینههایاستخدام،
آموزش و گردش مشاغل سازمانی به نحوی انجام دهد که کارکنان به علتنداشتن محل
سازمانی از نیل به ترفیع محروم نگردند.
تبصره 2 - وضعیت ترفیعاتی کارکنان منتسب، در حکم منتسب و همچنین کارکنانمأمور به
مناطق جنگی و عملیاتی مطابق دستورالعملی میباشد که توسط نیروی انتظامیبا هماهنگی
وزارت کشور تهیه و از طریق ستاد کل به تصویب فرماندهی کل قوا خواهدرسید.
تبصره 3 - ایجاد یا بالا بردن محل سازمانی به منظور ترفیع کارکنان ممنوع است.
ماده 93 - اعطاء ارشدیت به کارکنانی که از خود رشادت، فداکاری، تلاش، ابتکار
وخلاقیت فوقالعاده و ارزنده نشان میدهند تابع شرایط عمومی ترفیعات نبوده و
بدونارزیابیهای سه گانه موضوع ماده (88) با پیشنهاد مستند فرماندهان یا مسؤولان
مربوط وتصویب مقامات مصرحه در ماده (87) این قانون خواهد بود.
ماده 94 - در موارد استثنایی به منظور تأمین نیازمندیهای سازمان و حفظ تعادل
درسلسله مراتب در مشاغل حساس ممکن است کارکنان انتظامی و کارمندان با
پیشنهادفرمانده نیروی انتظامی و تصویب فرماندهی کل قوا حداکثر تا دو درجه یا دو
رتبه موقتترفیع یابند.
تبصره 1 - کارکنانی که به درجه یا رتبه موقت نائل میشوند در تمام مدتی که
حقاستفاده از درجه یا رتبه مزبور را دارند حقوق همان درجه یا رتبه را دریافت
خواهندداشت.
تبصره 2 - درجات و رتبههای موقت کارکنان به محض پایان حداقل مدت توقف درهر درجه
یا رتبه درصورت طی دوره آموزشی مربوط تبدیل به دائم میشود.
تبصره 3 - درصورت رفع نیاز سازمانی یا مشاهده عدم کارایی و شایستگی و یاتصویب
بازخریدی، استعفا و بازنشستگی پیش از موعد کارکنان، درجه یا رتبه موقت باتصویب
مقام موضوع این ماده سلب میگردد.
تبصره 4 - درصورتی که مشمولین این ماده در حین استفاده از درجه یا رتبه
موقتبازنشسته موضوع ماده (130) این قانون، ازکارافتاده و یا فوت و شهید شوند،
درجه یا رتبهموقت آنان به دائم تبدیل میگردد.
ماده 95 - وضع ترفیع کارکنانی که تحت تعقیب قانونی قرار میگیرند به شرح
زیرخواهد بود:
الف - درصورتی که در مراجع قضائی به علت ارتکاب جرائم خاص تحت پیگیردقانونی قرار
گیرند از تاریخ صدور قرار بازداشت، ترفیع معلق میگردد مشروط بر این کهتاریخ صدور
قرار قبل از تاریخ استحقاق باشد.
ب - درصورتی که پرونده منتهی به صدور رأی قطعی برائت یا قرارهای منع پیگردیا
موقوفی تعقیب و یا تعلیق گردد، ترفیع کارکنان از تاریخ استحقاق از این لحاظ
بلامانعاست.
ج - درصورت محکومیت، مدتی که براثر اجرای کیفر عملاً از خدمت منفکشدهاند، به
حداقل مدت توقف در درجه یا رتبه اضافه خواهد شد.
د - محکومیتها به میزانی که مشمول عفو، آزادی مشروط، تعلیق مجازات، تأخیراجرای
حکم و حبس با خدمت قرار گرفته اثری در ترفیع ندارند.
تبصره - عناوین جرائم خاص موضوع بند (الف) این ماده، در آئیننامه
ترفیعات،موضوع تبصره ماده (71) تعیین میگردد.
بخش دوم - انتصابات:
ماده 96 - انتصاب کارکنان در مشاغل غیرمرتبط با رسته آنان ممنوع است.
ماده 97 - کارکنان باید در محل سازمانی مناسب با درجه یا رتبه خود منصوبشوند.
درصورت نیاز و در مواقع لزوم حداکثر تا دو درجه یا رتبه بالاتر از درجه یا رتبه
خودمنصوب خواهند شد. در هر حال انتصاب آنان در محلهای پائینتر از درجه یا رتبه
آنانممنوع است.
ماده 98 - انتصاب و عزل فرماندهان و مدیران منصوب در محلهای سرتیپی و بالا
باتصویب فرماندهی کل قوا و درمورد سایر کارکنان براساس اختیاراتی است که بنا به
مورددر آئیننامه موضوع ماده (102) این قانون تعیین میگردد.
ماده 99 - کارکنانی که به سبب عدم کارائی در شغل خود یا به علت ارتکاب جرم
یاتخلف انضباطی از شغل خود عزل میشوند، مادامی که به ترفیع بعدی نائل
نیامدهاندانتصاب آنان در شغل بالاتر از شغل قبلی ممنوع است.
ماده 100 - انتصاب اشخاص مأمور به خدمت در مشاغل فرماندهی و مدیریتنیروی انتظامی
جز در مواردی که با تصویب فرماندهی کل قوا یا جانشین فرماندهی کل قوادر امور
نیروی انتظامی و وزیر کشور انجام میپذیرد، مجاز نمیباشد.
ماده 101 - جز در مورد کارکنان منتسب و یا در حکم منتسب، هیچ یک از کارکنانپایور
و پیمانی نباید بیش از دو ماه بدون شغل باشند.
ماده 102 - جزئیات اجرائی این بخش در آئیننامه انتصابات که توسط نیرویانتظامی
با هماهنگی وزارت کشور تهیه و به تصویب فرماندهی کل قوا میرسد، تعیینخواهد شد.
فصل پنجم - وضعیت خدمتی کارکنان
ماده 103 - وضعیت کارکنان مشمول این قانون در طول خدمت حسب مورد بهشرح زیر خواهد
بود:
الف - خدمت آزمایشی
ب - خدمت آموزشی
ج - حاضر به خدمت
د - خدمت تحت امر
هـ - مأمور
و - مأمور به خدمت
ز - مرخصی
ح - غایب
ط - فراری
ی - بازداشت
ک - منتظر خدمت
ل - بدون کار
م - منفصل از خدمت
ن - منتسب
ماده 104 - خدمت آزمایشی - وضع خدمتی پایورانی است که برابر مقرراتمربوط به خدمت
پذیرفته شده و به منظور ارزیابی کارایی به مدت یک سال مرحلهآزمایشی را
میگذرانند.
تبصره - درصورت ادامه خدمت به صورت رسمی، این مدت از هر لحاظ جزءسابقه خدمت
محسوب میگردد.
ماده 105 - خدمت آموزشی - وضع خدمتی کارکنانی است که بدون داشتن شغلسازمانی در
یکی از مؤسسات یا مراکز آموزشی به هزینه نیروی انتظامی، آموزش میبینند.
تبصره - جز در موارد آموزشهای بدو استخدام چنانچه دوره آموزشی کمتر از ششماه
باشد کارکنان با حفظ محل سازمانی به صورت مأمور، دوره را طی خواهند نمود.
ماده 106 - حاضر به خدمت - وضع خدمتی کارکنانی است که برابر مقرراتمربوط در یکی
از مشاغل سازمانی عملاً انجام وظیفه مینمایند.
ماده 107 - خدمت تحت امر - وضع خدمتی کارکنانی است که توسط نیرویانتظامی جذب،
آموزش، سازماندهی و تجهیز شده و از لحاظ انجام وظایفی خاص زیر نظروزارتخانهها،
سازمانها، نهادها و مؤسسات دولتی و وابسته به دولت قرار میگیرند.
تبصره - دستورالعمل اجرائی این ماده توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارتکشور و
سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور تهیه و ازطریق ستاد کل به تصویب فرماندهیکل قوا
میرسد.
ماده 108 - مأمور - وضع کارکنانی است که برای مدت حداکثر یک سال در یکی ازمشاغل
سازمانی، غیر از شغل سازمانی خود و یا در شغل موقتی که در سازمان محلی برایآن
پیشبینی نشده است، گمارده میشوند.
ماده 109 - مأمور به خدمت - وضع کارکنانی است که حداکثر به مدت دو سال بهیکی از
وزارتخانهها یا نهادها یا سازمانهای دولتی و یا وابسته به دولت مأمور میگردند.
تبصره 1 - مأمور به خدمت شدن کارکنان منوط به تصویب مقامات مذکور در ماده(87) این
قانون میباشد.
تبصره 2 - مأمور به خدمت شدن در سایر نیروهای مسلح و ستاد کل و وزارت دفاعو
پشتیبانی نیروهای مسلح و وزارت کشور (امور امنیتی و انتظامی) مشمول محدودیتزمانی
مندرج در این ماده نمیباشد.
تبصره 3 - این گونه کارکنان پس از خاتمه مدت مقرر موظفند خود را به یگانمربوطه
معرفی نمایند و عدم موافقت سازمان محل مأموریت نافی این تکلیف نخواهد بودو درصورت
عدم معرفی به موقع مشمول حکم مندرج در ماده (111) این قانون خواهدبود.
ماده 110 - مرخصی - وضع کارکنانی است که به مدت معین و به طور مجاز، بهیکی از
صور زیر در محل خدمت حضور نداشته باشند:
الف - مرخصی استحقاقی - کارکنان اعم از پایور، وظیفه و پیمانی حق استفاده ازسی
روز مرخصی سالانه را با استفاده از حقوق و مزایای مربوط دارا میباشند، مدتمرخصی
در محلهای بد آب و هوا و محروم چهل و پنج روز خواهد بود.
ب - مرخصی استعلاجی - کارکنانی که به علت بیماری قادر به خدمت
نمیباشند،میتوانند با تجویز مراکز درمانی ذیربط حداکثر تا چهار ماه در سال با
حقوق و مزایا از اینمرخصی استفاده نمایند.
ج - مرخصی اضطراری - کارکنانی که استحقاق مرخصی سالیانه را نداشته لکناضطراراً
نیاز به مرخصی دارند میتوانند حداکثر به مدت پانزده روز از مرخصی استحقاقیسال
بعد استفاده نمایند.
د - مرخصی بدون حقوق - کارکنان در شرایط خاص و ضروری میتوانند حداکثرجمعاً سه
سال در طول خدمت از مرخصی بدون حقوق استفاده نمایند.
این مدت از لحاظ حقوق و ترفیعات و بازنشستگی جزء سنوات خدمتی محسوبنمیگردد.
هـ - مرخصی تشویقی - به مقتضای ابراز لیاقت و شایستگی میتوان حداکثر تا سیروز
در طول سال به کارکنان مرخصی تشویقی با حقوق و مزایا اعطاء نمود.
و - مرخصی حج - کارکنان در طول خدمت میتوانند برای یکبار جهت انجام حجتمتع از
بیست و پنج روز مرخصی با حقوق و مزایا استفاده کنند.
تبصره 1 - مرخصی استحقاقی کارکنان در طول دورههای آموزشی طبق مقرراتمندرج در
اساسنامه مراکز آموزشی نیروی انتظامی خواهد بود.
تبصره 2 - مرخصی دوران بارداری و شیردهی کارکنان زن مطابق با مقرراتاستخدام
کشوری خواهد بود.
تبصره 3 - شرایط و نحوه استفاده از مرخصیهای مذکور، تعیین محلهای بد آب وهوا و
محروم، موضوع بند (الف) این ماده و حدود اختیارات فرماندهان و رؤسا در
اعطایمرخصیها با لحاظ مقررات این قانون مطابق با آئیننامه مرخصیهای نیروهای
مسلحخواهد بود.
تبصره 4 - در شرایط جنگی و بسیج همگانی و در مواقعی که ضرورت ایجابمینماید،
اعطای مرخصی و مدت آن تابع شرایط مندرج در این ماده نبوده و درآئیننامهای که به
وسیله نیروی انتظامی تهیه و ازطریق ستاد کل به تصویب فرماندهی کلقوا میرسد، مشخص
خواهد شد.
تبصره 5 - از تاریخ تصویب این قانون استفاده حداقل از نصف مرخصی استحقاقیسالانه
اجباری است و درصورت عدم استفاده، جزء مرخصیهای ذخیره شده محسوبنخواهد شد.
ماده 111 - غایب - وضع کارکنانی است که بدون رعایت مقررات در محل خدمتحاضر
نشوند.
ماده 112 - فراری - وضع کارکنانی است که مدت غیبت آنان در زمان صلح ازپانزده روز
و در زمان جنگ از پنج روز تجاوز نماید. حقوق و مزایای این قبیل کارکنان ازتاریخ
غیبت قطع میگردد و کارکنان فراری پس از معرفی یا دستگیری بلافاصله شروع بهخدمت
نموده و به اتهام فرار آنان برابر مقررات کیفری مربوط رسیدگی میشود. وضعیتخدمتی
کارکنان پایور و پیمانی که مرتکب فرار از خدمت شدهاند به شرح زیر خواهد بود:
الف - درصورت صدور رأی برائت یا قرار منع پیگرد، ایام غیبت و فرار در حکممرخصی
بدون حقوق خواهد بود مگر این که به تشخیص هیأت موضوع ماده (122) ازمصادیق مرخصی
استعلاجی یا یکی از وضعیتهای انتساب باشد که در این صورتمطابق با مقررات مربوط
خواهد بود.
ب - درصورت محکومیت به مجازاتی که مستلزم اخراج از خدمت نباشد، ایامغیبت و فرار
جزء خدمت محسوب نمیگردد.
ج - درصورت محکومیت به مجازاتی که مستلزم اخراج از خدمت باشد، از تاریخقطعیت رأی،
اخراج خواهند شد و ایام غیبت و فرار نیز جزو خدمت محسوب نمیگردد.
تبصره 1 - هرگاه مدت فرار کارکنان پایور و پیمانی بالغ بر شش ماه گردد از زمان
آغازفرار اخراج میگردند و پس از آن برابر مقررات کیفری مربوط محاکمه شده و
درصورتصدور رأی برائت و یا منع پیگرد حکم اخراج لغو خواهد شد. درصورتی که
محاکمهغیابی انجام گردد، کارکنان میتوانند پس از حضور به حکم صادره اعتراض نموده
ودرصورت صدور رأی برائت یا قرار منع پیگرد در رسیدگی مجدد حکم اخراج آنان نیز
لغومیگردد. مدت غیبت یا فرار کارکنان مذکور پس از بازگشت به خدمت در شمول بند
(الف)قرار میگیرد.
تبصره 2 - درصورت صدور حکم محکومیتی که مستلزم اخراج از خدمت نباشد ووجود شرایط
خاص خدمتی و عدم مصلحت اخراج با پیشنهاد فرمانده نیروی انتظامی وتصویب هیأت ماده
موضوع (121) این قانون حکم اخراج لغو خواهد شد. به هرحالمدت عدم اشتغال جزو خدمت
محسوب نمیگردد.
ماده 113 - بازداشت - وضع کارکنانی است که برابر مقررات انضباطی بازداشتمیشوند.
ماده 114 - منتظر خدمت - وضع کارکنانی است که برابر مقررات مربوط به علتارتکاب
تخلفات انضباطی به طور موقت از کار برکنار شده باشند. مدت انتظار خدمت،جزء ایام
خدمت برای ترفیع منظور نشده و تنها از نظر بازنشستگی منظور خواهد شد.کسور
بازنشستگی این مدت براساس آخرین حقوق و مزایای آنان قبل از انتظار خدمت بهصندوق
بازنشستگی واریز خواهد شد.
ماده 115 - بدونکار - وضع کارکنانی است که به یکی از علل زیر موقتاً از کار
برکنارمیگردند:
الف - به موجب قرارهای صادره از مراجع قضائی بازداشت و یا از شغل معلقشوند.
ب - برابر احکام صادره از دادگاهها زندانی شوند.
ج - درصورتی که محکومبه اقامت اجباری یا ممنوع از اقامت در محل معین شوند.
تبصره 1 - نیروی انتظامی میتواند کارکنان مشمول بند (ج) را به جای بدونکاریدر
آن محل حاضر به خدمت نماید.
تبصره 2 - مدت بدونکاری جزء ایام خدمت برای ترفیع منظور نشده و تنها از
نظربازنشستگی محسوب میگردد.
کسور بازنشستگی این مدت براساس آخرین حقوق و مزایای قبل از بدونکاری بهصندوق
بازنشستگی واریز خواهد شد.
تبصره 3 - محکومیتها به میزانی که مشمول عفو، آزادی مشروط، تعلیق اجرایمجازات،
تأخیر اجرای حکم یاحبس با خدمت قرار گیرند، باعث بدونکاری نخواهند بود.
تبصره 4 - فرمانده نیروی انتظامی میتواند حسب ضرورت و مصالح سازمان،
برایکارکنانی که حداکثر تا دو سال زندان محکوم میشوند، پیشنهاد حبس با خدمت به
مرجعقضائی نماید. در این صورت کارکنان مزبور بابت ایام خدمت از حقوق و مزایای
مربوطبرخوردار خواهند شد.
ماده 116 - منفصل از خدمت - وضع کارکنانی است که طبق احکام قطعی صادرهاز مراجع
قضائی به طور دائم یا موقت از خدمت منفک میگردند. با کارکنان مذکور به شرحزیر
رفتار میشود:
الف - انفصال دائم در حکم اخراج میباشد.
ب - انفصال موقت تا یک سال در حکم بدونکار خواهد بود.
ج - انفصال موقت بیش از یک سال در هیأت موضوع ماده (121) مطرح و از لحاظادامه
خدمت یا معافیت از خدمت اتخاذ تصمیم میگردد.
ماده 117 - منتسب - وضعیت کارکنانی است که در یکی از حالتهای زیر از شغلخود منفک
میگردند. مدت انتساب جزء مدت خدمت برای ترفیع منظور میگردد.
الف - کارکنانی که به واسطه حذف یا انحلال محل سازمانی موقتاً بدون شغلمیشوند.
نیروی انتظامی موظف است حداکثر تا سه ماه وضعیت شغلی این قبیل کارکنانرا مشخص
نماید.
ب - کارکنانی که به دست دشمنان خارجی اسیر گردیده یا توسط ضد انقلاب یااشرار یا
سارقین مسلح و یا قاچاقچیان به گروگان گرفته شده باشند، برای تمام مدتاسارت یا در
گروگان بودن و حداکثر تا شش ماه پس از آزادی.
نیروی انتظامی موظف است ظرف مدت مزبور وضعیت این قبیل کارکنان رامشخص نماید.
ج - کارکنانی که در نبرد با دشمنان خارجی یا رویارویی با ضدانقلاب یا اشرار
یاسارقین مسلح و یا قاچاقچیان و یا به هر نحو در سایر مأموریتها ناپدید شدهاند،
تا تعیینوضعیت.
د - کارکنانی که به لحاظ بیماری بیش از چهار ماه از خدمت منفک گردیده و حداکثرتا
یک سال تحت معالجه باشند.
هـ - مدت بدونکاری کارکنان موضوع بند (الف) ماده (115) این قانون درصورتصدور
قرار منع پیگرد و یا حکم برائت.
و - کارکنان مأمور و مأمور به خدمت بیش از شش ماه و همچنین کارکنانی که درطول
خدمت به دورههای آموزشی بیش از شش ماه اعزام میگردند در حکم منتسبخواهند بود.
فصل ششم - امور انضباطی، تشویقات، تنبیهات و نحوه رسیدگی به شکایات
ماده 118 - کارکنان نیروی انتظامی از نظر امور انضباطی با لحاظ مقررات این
قانونتابع آئیننامه انضباطی نیروهای مسلح مصوب فرمانده کل قوا میباشند.
ماده 119 - کارکنان به اقتضای ابراز لیاقت و شایستگی به شرح زیر مورد تشویققرار
میگیرند:
الف - تشویق شفاهی.
ب - تشویق کتبی.
ج - تشویق در سطح قسمت.
د - تشویق در سطح سازمان.
هـ - تشویق در سطح نیروی انتظامی.
و - اعطای مرخصی تشویقی حداکثر به مدت سی روز در طول یک سال.
ز - اعطای جوایز.
ح - اعطای پاداش نقدی از یک تا سه برابر وجوه دریافتی ماهانه در طول یک سال.
طـ - اعطای یک واحد ارتقاء حقوقی با تصویب فرمانده نیروی انتظامی.
ی - سفر حج یا عمره مفرده یا عتبات عالیات و سایر اماکن متبرکه با هزینه
نیرویانتظامی.
ک - اعطای ارشدیت، به میزان کمتر از حداقل مدت توقف قانونی در درجه یا
رتبهمربوطه.
ل - اعطای درجه یا یک رتبه تشویقی با احتساب قدمت خدمت در درجه یا رتبهقبل.
م - اعطای نشان.
تبصره 1 - فرماندهان و مسؤولین درصورت اقتضاء میتوانند درحدود اختیاراتقانونی
خود تنبیه در حال اجرا را به عنوان تشویق مورد عفو قرار دهند.
تبصره 2 - نیروی انتظامی میتواند با تصویب مقامات مذکور در ماده (87) اینقانون
همه ساله حداکثر به نسبت یک درصد از کارکنانی که بیش از بیست سال سابقهخدمت داشته
و شایستگی و خلاقیت و ابتکار لازم را در جهت پیشبرد اهداف سازمان ازخود بروز
دادهاند، برای یک بار در طول خدمت یک رتبه حقوقی تشویقی اعطاء نماید.
تبصره 3 - تشویقهای موضوع بندهای (ح)، (طـ) و (ی) این ماده با
رعایتدستورالعملی که توسط نیروی انتظامی تهیه و پس از تأیید وزارت کشور و سازمان
مدیریتو برنامهریزی کشور به تصویب هیأت وزیران میرسد، اعطاء و به مورد اجرا
گذاشتهخواهد شد.
ماده 120 - تنبیهاتی که به علت تخلفات کارکنان اعمال میشود به شرح زیر است:
الف - توبیخ شفاهی.
ب - توبیخ کتبی.
ج - توبیخ در سطح قسمت.
د - توبیخ در سطح سازمان.
هـ - توبیخ در سطح نیروی انتظامی.
و - خدمت شبانهروزی در قسمت حداکثر به مدت سی روز.
ز - بازداشت غیرقابل تمدید در بازداشتگاه حداکثر به مدت سی روز.
ح - کسر حقوق حداکثر به میزان یک پنجم، حداکثر به مدت چهار ماه.
ط - انتظار خدمت حداکثر به مدت شش ماه.
ی - بدونکاری حداکثر تا سه ماه.
ک - محرومیت از ترفیع حداکثر به مدت چهار سال.
ل - تنزیل موقت یک درجه یا رتبه حداکثر به مدت دو سال.
م - تنزیل دائم یک درجه یا رتبه.
ن - معافیت از خدمت.
س - اخراج از خدمت.
تبصره 1 - درصورتی که تنزیل درجه یا رتبه برای مدت محدود اعمال شود، پس ازانقضای
مدت مذکور کارکنان مورد تنبیه، به درجه یا رتبه قبل از تنبیه با قدمتی معادل
مدتقدمت قبل از تنبیه به علاوه مدت تنبیه نائل و به خدمت ادامه داده و ترفیعات
بعدی آنانبراساس درجه یا رتبه مزبور خواهد بود و درصورتی که تنزیل درجه یا رتبه
به طور دائماعمال شود، کارکنان مورد تنبیه با احتساب قدمت خدمت در درجه یا رتبه
قبل از تنبیه پساز طی حداقل مدت توقف، به درجه یا رتبه بالاتر نائل شده و ترفیعات
بعدی آنان طبقمقررات این قانون خواهد بود.
تبصره 2 - در معافیت از خدمت، کارکنانی که بیست سال و بیشتر سابقه خدمتدارند
بازنشسته و کمتر از بیست سال بازخرید خواهند شد.
ماده 121 - رسیدگی به تخلفات کارکنان که فرمانده انتظامی استان یا رؤسا و
مسؤولینردههای همطراز و بالاتر برای آنان پیشنهاد محرومیت از ترفیع، تنزیل درجه
یا رتبه،معافیت از خدمت و یا اخراج میدهند در هیأتهایی مرکب از اعضاء مشروحه
زیر بهعمل میآید:
الف - معاون نیروی انسانی نیروی انتظامی یا جانشین وی.
ب - رئیس بازرسی کل نیروی انتظامی یا جانشین وی.
ج - معاون ذیربط سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی یا جانشین وی.
د - معاون ذیربط سازمان حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی یا جانشین وی.
هـ - نماینده سازمان قضائی نیروهای مسلح.
تبصره 1 - درصورت تراکم کار، یا ضرورت به پیشنهاد هیأت موضوع ماده (121) وتصویب
هیأت موضوع ماده (122) در مقاطع و درجات خاص هیأتهایی با ترکیبنمایندگان ثابت
مقامات مذکور در ماده (121) در استانها یا یگانهای مستقل تشکیلمیشود و رأی صادره
توسط این هیأتها به منزله رأی هیأت موضوع ماده (121) میباشد.
تبصره 2 - درمورد رسیدگی به تخلفات کارکنان سازمانهای عقیدتی سیاسی وحفاظت
اطلاعات نیروی انتظامی هیأت بدوی مستقل با ترکیب مشابه که در آئیننامهاجرائی
موضوع تبصره (2) ماده (125) تعیین میشود در همان سازمانها تشکیل میگردد.
نماینده فرمانده نیروی انتظامی نیز با حق رأی عضو این هیأتها خواهد بود.
تبصره 3 - تخلفات کارکنانی که با حکم یا تصویب جانشین فرماندهی کل قوا درنیروی
انتظامی منصوب شدهاند بنا به پیشنهاد وی توسط هیأت موضوع ماده (122) موردرسیدگی
قرار خواهد گرفت.
تبصره 4 - چگونگی اجرای تنبیه در مورد دارندگان درجات امیری در آییننامهموضوع
تبصره (2) ماده (125) این قانون تعیین میگردد.
تبصره 5 - هیأت میتواند از اشخاصی که ضروری تشخیص دهد به منظوراظهارنظر بدون حق
رأی دعوت نماید.
تبصره 6 - دعوت از شخص متخلف و معترض جهت استماع دفاعیات در جلسهرسیدگی و
تجدیدنظر الزامی است و باید حداقل یک هفته قبل موضوع تخلف و تاریختشکیل جلسه کتباً
به وی ابلاغ شود و درصورتی که دوبار بدون عذر موجه (به تشخیصهیأت) در جلسه هیأت
حضور نیابد غیاباً به پرونده رسیدگی و اتخاذ تصمیم خواهد شد.
تبصره 7 - حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه رسیدگی، موضوع تخلف و دلائلمربوطه و
خلاصه پرونده و سوابق کارکنان متخلف به تمامی اعضاء هیأت اعلام میگردد.
تبصره 8 - درجه یا رتبه خدمتی اعضاء هیأت رسیدگی میبایست یک درجه یا رتبهاز
درجه یا رتبه خدمتی کارکنان متخلف بالاتر باشد.
تبصره 9 - تصمیمات هیأتهای رسیدگی با اکثریت آراء معتبر خواهد بود و به جز
درمورد تنزیل دائم درجه، معافیت و اخراج از خدمت قطعی میباشد. در این موارد
نیزچنانچه حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از ابلاغ رأی مورد اعتراض قرار نگیرد
قطعیمیگردد.
تبصره 10 - رسیدگی به تخلفات انضباطی و آموزشی محصلین بدو خدمت بهعهده شورای
آموزشی مربوط بوده و تصمیمات متخذه پس از تصویب فرماندهی نیرویانتظامی قابل اجرا
خواهد بود.
تبصره 11 - کارمندانی که در طول و قبل از پایان خدمت آزمایشی عدم صلاحیت ویا عدم
کارآیی آنان محرز شود به پیشنهاد فرمانده انتظامی استان، رؤسا و مسؤولین همطرازو
یا بالاتر و با تصویب فرمانده نیروی انتظامی از کار برکنار میشوند و استخدام آنان
منتفیمیگردد.
تبصره 12 - کارکنانی که رأی به معافیت و اخراج از خدمت آنها صادر میگردد
ازتاریخ ابلاغ رأی تا زمان انفکاک از نیرو، منتظر خدمت میشوند و درصورتی که
توسطهیأت تجدید نظر موضوع ماده (122) در خدمت ابقاء شوند ایام انتظار خدمت به
انتسابتبدیل میگردد.
ماده 122 - هیأت تجدیدنظر از اعضاء زیر تشکیل خواهد شد:
الف - جانشین فرمانده کل قوا در امور نیروی انتظامی درصورت تعیین.
ب - فرمانده نیروی انتظامی یا جانشین وی.
ج - رئیس سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی یا جانشین وی.
د - رئیس سازمان حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی یا جانشین وی.
هـ - رئیس سازمان قضائی نیروهای مسلح یا جانشین وی.
تبصره - کارکنان معترض به تصمیمات هیأتهای رسیدگی موضوع ماده (121)میبایست
حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ تصمیمات هیأت، اعتراض کتبیخود را با ذکر
ادله و به انضمام مدارک لازم به دبیرخانه هیأت رسیدگی تسلیم و یا با پستسفارشی
ارسال نمایند. هیأتهای رسیدگی موظفند حداکثر ظرف مدت یک هفته پس ازانقضاء مهلت
قانونی اعتراض پرونده را به دبیرخانه هیأت تجدید نظر ارسال نمایند.تصمیمات این
هیأت با رأی اکثریت اعضاء معتبر و قطعی خواهد بود.
ماده 123 - کارکنان نسبت به آراء قابل اجراء هر یک از دو هیأت میتوانند ظرفیک
ماه پس از ابلاغ به محاکم صالحه شکایت نمایند. آراء قطعی محاکم مذکور در هرصورت
لازمالاجراء میباشد.
تبصره - درصورت نقض آراء هر یک از هیأتها توسط محاکم، هیأت ذیربط موظفاست با
توجه به رأی محکمه و با رعایت سایر مقررات و تشریفات قانونی مجدداً بهموضوع رسیدگی
و تصمیمگیری نماید. کارکنان در مدت بین صدور رأی قطعی محکمه وتصمیمگیری مجدد
هیأت در وضعیت انتساب قرار خواهند داشت.
ماده 124 - اعلام جرم نظامی علیه هر یک از کارکنان پایور و پیمانی جز در
مواردیکه مستقیماً توسط سازمان قضائی کشف میشود و یا دارای شاکی خصوصی
میباشد،فقط توسط فرماندهان انتظامی استانها و مقامات همطراز و بالاتر صورت
میپذیرد.درصورتی که دلایل و مدارک وقوع جرم به دست نیامده و موضوع در زمره تخلف
انتظامیباشد مراتب توسط فرماندهان یاد شده به هیأتهای موضوع مادتین (121) و (122)
اینقانون منعکس خواهد شد.
تبصره 1 - در مواردی که تخلف انضباطی کارکنان دارای عنوان مجرمانه نیز
باشد،ابتداء به عنوان جرم توسط مرجع قضائی رسیدگی و در صورت محکومیت، رسیدگی
بهعنوان تخلف انضباطی منتفی خواهد شد در غیراین صورت، صدور قرار منع تعقیب یارأی
برائت از سوی مرجع قضائی، مانع از رسیدگی به موضوع تحت عنوان انضباطینخواهد بود.
به هر حال رسیدگی به یک تخلف تحت دو عنوان جرم و تخلف انضباطی بهطور همزمان ممنوع
است.
تبصره 2 - چنانچه کارکنان مرتکب چندین تخلف شوند که دارای منشاء واحدینباشد به
نحوی که برخی از آنها دارای عنوان مجرمانه و برخی دیگر دارای عنوان انضباطیباشد،
جرائم آنان توسط مراجع قضائی و تخلفات انضباطی آنان حسب مورد مطابق باآئیننامه
رسیدگی به تخلفات یا آئیننامه انضباطی رسیدگی خواهد شد.
ماده 125 - به شکایات کارکنان از ردههای بالاتر در امور خدمتی به ترتیب
سلسلهمراتب تا فرمانده انتظامی استان یا رؤسا و مسؤولین ردههای همطراز یا بالاتر
رسیدگیمیشود. درصورت باقی بودن شاکی به شکایت خود مراتب در هیأت موضوع ماده
(122)این قانون مطرح خواهد شد. رأی هیأت مذکور قطعی است.
تبصره 1 - شکایات کارکنان از فرماندهان انتظامی استانها و رؤسا و مسؤولینهمطراز
و بالاتر به وسیله فرمانده نیروی انتظامی رسیدگی و درصورتی که شاکی بهشکایت خود
باقی باشد موضوع در هیأت موضوع ماده (122) مطرح خواهد شد.
تبصره 2 - چگونگی تشکیل و نحوه رسیدگی هیأتهای رسیدگی و هیأت تجدیدنظرو همچنین
میزان اختیارات هیأتهای مذکور درمورد رسیدگی به شکایات به موجبآئیننامهای خواهد
بود که به وسیله نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه وازطریق ستاد کل به
تصویب فرماندهی کل قوا خواهد رسید.
فصل هفتم - پایان خدمت
ماده 126 - خدمت کارکنان در نیروی انتظامی به یکی از علل زیر پایان مییابد:
الف - شهادت
ب - ازکارافتادگی ناشی از جانبازی یا معلولیت
ج - بازنشستگی
د - بازخریدی
هـ - انتقال
و - فوت
ز - استعفاء
ح - اتمام قرارداد (درمورد کارکنان پیمانی)
طـ - اخراج
ماده 127 - کارکنان درموارد زیر شهید محسوب میشوند و از یک روز قبل ازشهادت به
یک درجه یا رتبه بالاتر نائل میگردند:
الف - کشته شدن یا فوت در میدان نبرد به سبب مأموریت.
ب - کشته شدن یا فوت در اجرای مأموریتهای قانونی مبارزه با اشرار وقاچاقچیان و
سارقین و گروهکها و افراد ضد انقلاب و یا هرگونه مأموریت رزمی و یا جنگیو ویژه و
در طول رفت و برگشت به سبب مأموریت.
ج - کشته شدن یا فوت در اسارت دشمن یا در گروگان ضدانقلاب یا اشرار یاسارقین و یا
قاچاقچیان و یا سایر تبهکاران.
د - کشته شدن در حین تعقیب و مراقبت دشمن یا ضدانقلاب یا اشرار یا تبهکاران
یاقاچاقچیان و یا سارقین.
هـ - کشته شدن در هرگونه حملات زمینی، هوائی و دریائی دشمن.
و - کشته شدن یا فوت در مسیر رفت و برگشت از منطقه عملیات تا محل مرخصی.
ز - کشته شدن توسط اشرار، سارقین، قاچاقچیان و متجاوزین به جان و مال وناموس
مردم و حقوق عمومی و سایر تبهکاران به سبب مأموریت.
ح - کشته شدن توسط ضدانقلاب یا به سبب عملیات خرابکاری دشمن.
ط - کشته شدن در حین آموزشهای رزمی و رزمایشها که طبق برنامههای مصوب وتوسط
قسمتهای ذیربط نیروی انتظامی اجراء میگردد.
ی - کشته شدن حین بررسی و آزمایش اسلحه و مهمات و خنثیسازی موادمنفجره و محترقه
به سبب مأموریت.
ک - کشته شدن به سبب خدمت از طریق سوء قصد اعم از اینکه در ایام خدمت یاغیرخدمت
باشد.
ل - کشته شدن در زمان پایان خدمت ازطریق سوءقصد به سبب خدمت در زماناشتغال.
م - فوت دراثر تشدید جراحات و صدمات حاصله از موارد مندرج در بندهای بالا،مشروط
بر این که جراحات یا صدمات مذکور طبق تشخیص کمیسیون پزشکی علت فوتباشد.
ن - سایر مواردی که مطابق با مقررات بنیاد شهید از مصادیق شهادت باشد.
تبصره - منظور از مأموریتهای مندرج در این ماده کلیه وظایفی است که تحت
همینعنوان به کارکنان اعم از انفرادی یا دسته جمعی از طرف یگان مربوط واگذار
میشود.
ماده 128 - کارکنانی که یک یا چند عضو خود یا بخشی از آن را برای همیشه ازدست
دهند یا بیش از یک سال از خدمت منفک و تحت معالجه قرار گیرند و یا به علتفقدان
سلامتی تمام یا بخشی از توان کاری خود را از دست بدهند و تا یک سال کارآئیخود را
بدست نیاورند چنانچه ناشی از موارد مذکور در ماده فوق باشد جانباز و در سایرموارد
معلول شناخته میشوند.
این کارکنان از نظر وضعیت خدمتی مشمول یکی از بندهای زیر خواهند بود:
الف - کارکنانی که خسارت وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارائی از
دسترفته آنها به حدی باشد که امکان ادامه خدمت برای آنان وجود داشته باشد به
خدمتادامه میدهند.
ب - کارکنانی که خسارت وارده بر عضو یا اعضاء آنان و یا میزان کارائی از دسترفته
ایشان درحدی باشد که امکان ادامه خدمت را از آنان سلب نماید و یا بیش از یکسال به
سبب معالجه منفک از خدمت باشند حسب مورد بازنشسته، موظف و یا مشمولقانون حالت
اشتغال میگردند.
تبصره 1 - تطبیق وضعیت کارکنان با این ماده از نظر پزشکی بر عهده شورای
عالیپزشکی برابر دستورالعمل مربوطه میباشد.
تبصره 2 - کارکنانی که براساس این ماده بازنشسته میگردند چنانچه حداکثر تا
پنجسال پس از بازنشستگی سلامت خود را به نحوی بازیابند که به تشخیص شورای
عالیپزشکی امکان ارجاع شغل به آنان وجود داشته باشد درصورتی که واجد صلاحیت
اعادهبه خدمت باشند با تمایل شخصی و با تصویب مقامات مذکور در ماده (87) این
قانون بادرجه و رتبه قبل از بازنشستگی به خدمت اعاده میگردند.
تبصره 3 - دستورالعمل اجرائی این ماده توسط نیروی انتظامی و با هماهنگیوزارت
کشور تهیه و ازطریق ستاد کل به تصویب فرمانده کل قوا میرسد.
ماده 129 - جانبازان بالای ده درصد (10%) به تناسب آسیب وارده از یک ماه تاچهار
سال ارشدیت برخوردار میگردند.
تبصره - طبقه بندی صدمات وارده به جانبازان و میزان ارشدیت استحقاقی
طبقآئیننامهای خواهد بود که توسط نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه و
ازطریقستاد کل به تصویب فرماندهی کل قوا میرسد.
ماده 130 - کارکنان پایور مشمول این قانون با رسیدن به حد نصاب مقرر زیر و
بارعایت سایر شرایط زیر بازنشسته میگردند:
الف - امیران و کارمندان همطراز در سن شصت سالگی.
ب - افسران ارشد و کارمندان همطراز آنان در سن پنجاه و پنج سالگی.
ج - سایر کارکنان اعم از انتظامی و کارمند در سن پنجاه و دو سالگی.
تبصره 1 - نیروی انتظامی مکلف است با تقاضای بازنشستگی کارکنانی که حداقلسی سال
سابقه خدمت دارند (هرچند به حد نصاب مربوط نرسیده باشند) موافقتنماید.
تبصره 2 - کارکنان بعد از سی سال خدمت و قبل از رسیدن به حد نصاب سنیمربوط،
چنانچه ارزیابی کارائی سالانه آنان از دو سوم نمره کل ارزیابی کمتر باشد در
همانسال بازنشسته میشوند.
تبصره 3 - بازنشستگی کارمندان منوط به داشتن حداقل بیست سال سابقه خدمتمیباشد.
تبصره 4 - در مواقع ضروری و نیاز نیروی انتظامی و با تمایل کارکنان پایور پس
ازرسیدن به حد نصابهای سنی مربوط بازنشستگی آنان به مدت سه سال با تصویبفرمانده
نیروی انتظامی به تعویق خواهد افتاد.
تبصره 5 - کارکنانی که دارای حداقل بیست و پنج سال سابقه خدمت رسمی دولتیباشند
میتوانند تقاضای بازنشستگی نمایند، قبول یا رد تقاضای آنان موکول به نظر
نیرویانتظامی میباشد و صرف تقاضای بازنشستگی رافع تعهدات و مسؤولیتهای محوله
بهکارکنان نخواهد بود. این مدت در مورد زنان بیست سال تمام میباشد.
تبصره 6 - کارکنان شاغل در مشاغلی که به موجب قوانین خاص، شرایط ویژهایبرای
آنها پیشبینی شده است از قبیل متصدیان مشاغل سخت وزیانآور و کار با اشعه ونظایر
آن از نظر سنوات بازنشستگی مشمول مقررات مربوطه خواهند بود.
تبصره 7 - در صورتی که کارکنان در طول اجرای تنبیه تنزیل موقت درجه یا
رتبهبازنشسته شوند، به استثنای مشمولین تبصره (3) این ماده با درجه یا رتبه قبل
از تنبیهبازنشسته خواهند شد.
ماده 131 - نیروی انتظامی در موارد استثنایی میتواند در صورت نیاز،
کارکنانبازنشستهای را که صلاحیت اعاده به خدمت داشته باشند و بیش از پنج سال از
تاریخبازنشستگی آنان نگذشته باشد با تمایل شخصی آنان و تصویب هیأت مذکور در ماده
(122) این قانون با درجه یا رتبه و قدمت خدمت قبل از بازنشستگی برای مدت محدود
(حداکثر سه سال) به خدمت اعاده نماید.
تبصره 1 - هیأت فوق میتواند مدت یادشده را برای یک بار دیگر به مدت حداکثرسه
سال تمدید نماید.
تبصره 2 - تقاضای بازنشستگی مجدد قبل از انقضای مدت فوق ممنوع است لیکنسازمان
میتواند قبل از انقضای مدت مزبور آنان را مجدداً بازنشسته نماید.
تبصره 3 - کارکنانی که به خدمت اعاده میگردند از تاریخ اعاده، حقوقبازنشستگی
آنان قطع شده و از حقوق درجه یا رتبه خود ومزایای شغل مربوط استفادهمینمایند و
از نظر کلیه امور استخدامی مانند سایر شاغلین با آنان رفتار و مدت خدمتجدید این
قبیل کارکنان بر سنوات قبلی اضافه و موجب تجدیدنظر در حقوق بازنشستگیآنان خواهد
بود.
ماده 132 - کارکنان انتظامی بازنشسته، حق استفاده از لباس انتظامی را ندارند
مگردر موارد خاصی که استفاده از آن از طرف نیروی انتظامی مجاز اعلام گردد.
ماده 133 - کارکنان پس از انجام خدمت به میزان حداقل دو برابر مدت آخریندوره
آموزشی بعد از اتمام آن دوره مشروط بر اینکه حداقل دو برابر بیش از مجموعسنواتی
که به هزینه نیروی انتظامی تحصیل کردهاند سابقه خدمت داشته باشند،
میتوانندتقاضای بازخریدی نمایند. تصویب این تقاضا به عهده مقامات مذکور در ماده
(87) اینقانون خواهد بود.
تبصره - در زمان جنگ و مواقع بحرانی و شرایطی که احتمال وقوع جنگ وجوددارد تصویب
بازخریدی دراختیار فرماندهی کل قوا میباشد.
ماده 134 - به کارکنانی که سوابق خدمتی آنان بازخرید میشود به ازاء هر سالخدمت
قابل احتساب از نظر بازنشستگی مبلغی معادل یک و نیم برابر آخرین حقوق ومزایای
ماهانه پرداخت خواهد شد. به کارکنانی که در اجرای ماده (147) بازخریدمیگردند به
ازاء هر سال خدمت سه برابر آخرین حقوق و مزایای ماهانه پرداخت خواهدشد.
تبصره 1 - چنانچه براساس قوانین استخدام کشوری یا دیگر نیروهای مسلح مبلغبیشتری
در این مورد پرداخت گردد، مبلغ بیشتر ملاک عمل خواهد بود.
تبصره 2 - کارکنانی که به تنزیل دایم درجه یا رتبه تنبیه میشوند در
صورتبازخریدی با درجه یا رتبه پس از تنزیل بازخرید خواهند شد.
ماده 135 - مدت هر سال خدمت کارکنان در مناطق عملیاتی و مشاغل ویژهموضوع تبصره
(6) ماده (130) از لحاظ محاسبه سنوات خدمت برای بازنشستگی و نیزمحاسبه پرداخت
حقوق سنوات بازخریدی یک سال و نیم محسوب میشود.
ماده 136 - نیروی انتظامی میتواند در صورت نیاز، کارکنانی را که با تقاضایشخصی
بازخرید شدهاند و بیش از پنج سال از زمان برکناری تا تاریخ تقاضای اعاده بهخدمت
آنها نگذشته باشد با تقاضای شخصی و تصویب مقامات مذکور در ماده (87) اینقانون فقط
برای یک بار با درجه یا رتبه و سابقه خدمت قبلی به خدمت اعاده نماید.
این قبیل کارکنان میبایست وجوهی را که بابت بازخرید سوابق خدمتی مربوطهدریافت
داشتهاند مسترد نمایند.
ماده 137 - درصورت درخواست هر یک از وزارتخانهها، مؤسسات دولتی یاوابسته به
دولت یا نهادهای انقلاب اسلامی، کارکنان چنانچه حداقل دو برابر مدت آخریندوره
آموزش، خدمت نموده باشند با تمایل شخصی و با تصویب مقامات مذکور در ماده(87) این
قانون منتقل میگردند.
تبصره 1 - انتقال کارکنان به سایر نیروهای مسلح و ستاد کل و وزارت دفاع
وپشتیبانی نیروهای مسلح و بخشهای امنیتی و انتظامی وزارت کشور مشمول شرط
انجامخدمت به میزان حداقل دو برابر مدت آخرین دوره آموزش نمیباشد.
تبصره 2 - در زمان جنگ و شرایط بحرانی و مواقعی که احتمال وقوع جنگ وجوددارد،
انتقال کارکنان با تصویب فرماندهی کل قوا امکانپذیر است.
تبصره 3 - نیروی انتظامی در صورت نیاز میتواند کارکنانی را که منتقل شدهاند
باتمایل شخصی آنان و با همان درجه یا رتبه قبل از انتقال و احتساب سابقه خدمت
مدتانتقال از نظر پایه حقوق و بازنشستگی با تصویب مقامات مذکور در ماده (87) این
قانون بهخدمت اعاده نماید.
تبصره 4 - نیروی انتظامی مکلف است کسور بازنشستگی و بیمه کارکنان (اعم ازسهم
دولت و کارکنان) را پس از انتقال، به صندوق سازمان یا وزارتخانه ذیربط واریز و
درصورت اعاده به نیروی انتظامی مسترد نماید.
ماده 138 - موارد فوت در حین انجام وظیفه یا به سبب آن به شرح زیر است:
الف - فوت در محل خدمت و همچنین در حال رفت و برگشت یا خارج از محلخدمتی در
ارتباط با امور خدمتی.
ب - فوت در طول مأموریت غیر از موارد مذکور در ماده (127) این قانون از لحظهابلاغ
تا خاتمه مأموریت در ارتباط با مأموریت.
ج - چنانچه کارکنان در ساعات خدمت یا به سبب امور خدمتی یا در طولمأموریت بیمار
شده و یا در اثر حوادث و سوانح مصدوم و مجروح گردیده و بعداً به همانعلت فوت شوند.
د - فوت در اثر بیماریهای ناشی از موقعیت یا شرایط خاص خدمتی.
هـ- فوت در رفت و برگشت از مرخصی.
تبصره - کارکنانی که در موارد موضوع این ماده معلول شوند معلول خدمتیمحسوب
میشوند.
ماده 139 - فوت یا معلولیت در غیر از موارد مذکور در ماده (138) فوت یامعلولیت
عادی محسوب میگردد.
ماده 140 - برای تشخیص شهادت (بارعایت ماده (4) قانون اساسنامه بنیاد
شهیدانقلاب اسلامی - مصوب 1377.2.27)، جانبازی (با رعایت بند (2) قانون
تسهیلاتاستخدامی و اجتماعی جانبازان انقلاب اسلامی - مصوب 1374.3.31)، فوت در
حینانجام وظیفه یا به سبب آن، فوت عادی و همچنین تشخیص موارد مختلف
معلولیت،هیأتی با ترکیب زیر تشکیل میگردد:
الف - نماینده معاونت نیروی انسانی نیروی انتظامی.
ب - نماینده بهداری نیروی انتظامی (پزشک).
ج - فرمانده یگان ذیربط یا نماینده وی.
د - مسؤول امور ایثارگران یا نماینده وی.
هـ- نماینده امور بیمه و بازنشستگی.
تبصره 1 - درصورت تراکم کار یا ضرورت به پیشنهاد هیأت موضوع ماده (140) وتصویب
هیأت موضوع ماده (141) هیأتهائی با ترکیب مشابه در نواحی یا یگانها تشکیلمیشود
و رأی صادره توسط آن هیأتها به منزله رأی هیأت موضوع ماده (140) میباشد.
تبصره 2 - در مورد کارکنان سازمانهای عقیدتی سیاسی و حفاظت اطلاعات
نیرویانتظامی، هیأت مذکور رسیدگی مینماید.
ماده 141 - چنانچه نظریه هیأت مندرج در ماده فوق ظرف مدت سه ماه از تاریخابلاغ
مورد اعتراض جانباز یا معلول یا یکی از وراث متوفی قرار گیرد صدور رأی نهایی
بهعهده هیأت تجدید نظر که از مقامات زیر تشکیل میگردد خواهد بود:
الف - فرمانده نیروی انتظامی یا جانشین وی.
ب - معاون نیروی انسانی نیروی انتظامی یا نماینده وی.
ج - رئیس بهداری نیروی انتظامی یا معاون ذیربط.
د - رئیس امور بیمه و بازنشستگی.
هـ - رئیس امور ایثارگران.
تبصره 1 - در مواردی که پرونده مربوط به کارکنان مأمور از سایر نیروهای مسلحباشد
حسب مورد نماینده مربوطه در هیأت با حق رأی شرکت خواهد نمود.
تبصره 2 - تشخیص شهادت یا جانبازی توسط هیأتهای موضوع مواد (140) و(141) برای
بنیاد شهید و بنیاد جانبازان نیز ملاک عمل خواهد بود.
تبصره 3 - آراء هر یک از دو هیأت مذکور ظرف مدت دو ماه پس از ابلاغ توسطجانباز
یا معلول یا یکی از وراث متوفی قابل شکایت در مراجع صالحه خواهد بود.
ماده 142 - آئیننامه اجرایی مواد (127)، (138)، (140) و (141) این قانونتوسط
نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه و ازطریق ستاد کل به تصویبفرماندهی کل
قوا خواهد رسید.
ماده 143 - استعفاء کارکنان درصورت تقاضای شخصی و تصویب مقامات مذکوردر ماده
(87) این قانون حسب مورد تابع یکی از بندهای زیر میباشد:
الف - محصلین در مدت طی دوره آموزشی بدو خدمت در نیروی انتظامی یا بههزینه آن یا
بلافاصله پس از پایان آموزش با پرداخت دو برابر هزینههای تحصیلی مستعفیمیگردند.
ب - کارکنانی که پس از آموزش، به خدمت مشغول گردیدهاند به میزان یک دوممدت خدمت
مزبور از پرداخت هزینه موضوع بند (الف) معاف خواهند شد.
درمورد آخرین دوره آموزشی طی شده، سنوات خدمتی آنان پس از آن دوره ملاکمحاسبه
خواهد بود.
تبصره 1 - در محاسبه مبلغی که برای تحصیل کارکنان صرف شده است کمکهزینه تحصیلی،
حقوق و مزایای پرداختی به آنان در مدت تحصیل، هزینههای جاریتحصیلی در مراکز
آموزشی، وجوهی که بابت شهریه به مؤسسههای آموزشی پرداختشده است، فوقالعاده
مأموریت آموزشی در داخل یا خارج از کشور و هزینه نوشتافزار وتهیه مدارک تحصیلی،
خوراک و پوشاک منظور میگردد.
تبصره 2 - کارکنانی که نیروی انتظامی برای تحصیل آنان هزینهای پرداخت نکردهاست
پس از خدمت به میزان مدت حداقلی که برای تقاضای استعفاء در قرارداداستخدامی تعیین
گردیده مستعفی میگردند.
ماده 144 - تصویب استعفاء در زمان جنگ و شرایط بحرانی و مواقعی که احتمالوقوع
جنگ وجود دارد در اختیار فرماندهی کل قوا میباشد.
ماده 145 - کارکنان مستعفی، درصورت نیاز نیروی انتظامی با تقاضای شخصیمشروط بر
این که از تاریخ برکناری آنان تا زمان تسلیم تقاضا بیش از پنج سال نگذشتهباشد، با
تصویب مقامات مذکور در ماده (87) این قانون با حفظ درجه یا رتبه و قدمتخدمت قبل
از استفعاء میتوانند برای یک بار به خدمت اعاده شوند.
این کارکنان باید وجوهی را که براثر استعفاء دریافت داشتهاند به نیروی
انتظامیمسترد نمایند و همچنین وجوهی را که درزمان استعفاء بهموجب ماده (143) این
قانونپرداخت نمودهاند، دریافت خواهند کرد.
ماده 146 - کارکنانی که تا چهار سال پس از حداقل مدت توقف در درجه یا رتبهصلاحیت
نیل به ترفیع را به دست نیاورند و همچنین کارکنانی که فاقد توانایی لازم
برایانجام وظایف متناسب با درجه یا رتبه و تخصص مربوط باشند و نیز کارکنانی که
ادامهخدمت آنان به مصلحت نیروی انتظامی نبوده و درحد اخراج نباشند با
تشخیصهیأتهای رسیدگی موضوع ماده (121) و رعایت تبصره (9) ماده مزبور و نیز مفاد
تبصرهماده (122) از خدمت معاف گردیده و با آنان به ترتیب زیر رفتار میشود:
چنانچه حداقل بیست سال سابقه خدمت داشته باشند در ردیف بازنشستگانمنظور خواهند
شد و در غیر این صورت سوابق خدمتی آنان براساس مقررات این قانونبازخرید میگردد.
ماده 147 - نیروی انتظامی میتواند درموارد حذف و یا تعدیل سازمان و تورمدرجات،
کارکنان مربوط را مشروط به این که در سایر نیروهای مسلح و ستاد کل و وزارتدفاع و
پشتیبانی نیروهای مسلح شغل مناسبی برای آنان وجود نداشته باشد با تصویبمقامات
مذکور در ماده (87) این قانون با داشتن پانزده سال سابقه خدمت بازنشسته وکمتر از
پانزده سال را بازخرید نماید.
به مدت خدمت مشمولین این ماده فقط از نظر احتساب وجوه بازخریدی و حقوقبازنشستگی
پنج سال اضافه میگردد لیکن در هر صورت سنوات مؤثر در حقوقبازنشستگی آنان از سی
سال بیشتر نخواهد بود.
ماده 148 - کارکنان در موارد زیر اخراج میگردند:
الف - با حکم دادگاه یا به تبع حکم دادگاه.
ب - با رأی هیأتهای رسیدگی موضوع مواد (121) و (122) این قا نون.
تبصره 1 - چنانچه اخراج محصلین و کارکنانی که مدت تعهد خدمت آنان (حداقلدو
برابر مدت آموزش) به پایان نرسیده است، ناشی از عمل ارادی آنان باشد ملزم
بهپرداخت هزینههای تحصیلی مصروفه هستند.
تبصره 2 - تشخیص ارادی یا غیر ارادی بودن عمل ارتکابی درمورد محصلین بهعهده
شورای آموزش و درمورد کارمندان در مدت آزمایشی به عهده فرمانده و یا رئیسمستقیم و
درمورد سایر کارکنان به عهده کمیسیون موضوع ماده (121) این قانون میباشد.
فصل هشتم - دریافتی کارکنان
ماده 149 - دریافتی ماهانه کارکنان پایور و پیمانی عبارت است از مجموع
حقوق،مزایای مستمر و فوقالعادههای شغل و سایر پرداختها.
بخش اول - حقوق:
ماده 150 - حقوق کارکنان از حاصلضرب مجموع عوامل ذیل در ضریب ریالیتشکیل
میگردد:
الف - حداقل حقوق مبلغ معینی است که بهعنوان کمترین میزان حقوق دریافتی درسطح
کارکنان مشمول این قانون پرداخت میگردد.
تبصره - عدد حداقل حقوق برای دارندگان مدرک تحصیلی کاردانی و پائینتر 648واحد -
برای دارندگان مدرک کارشناسی 564 واحد و برای دارندگان مدرک کارشناسیارشد و
بالاتر 530 واحد تعیین میگردد.
ب - حق کارایی مبلغی است برابر با حاصلضرب رتبه حقوقی بهتوان دو در
واحدحقکارائی.
تبصره 1 - واحد حق کارایی برای کلیه کارکنان عدد 2.5 میباشد.
تبصره 2 - اولین رتبه حقوقی کارکنان اعداد مشخصی است که به موجب ماده(154) این
قانون برای هر یک از مقاطع تحصیلی تعیین شده است و رتبه حقوقی کارکنانبرابر است
با مجموع اولین رتبه حقوقی و تعداد درجات یا رتبههای خدمتی دریافتی پساز اولین
درجه یا رتبه.
ج - حقوق پایه مبلغی است معادل (3) یا (4) یا (5) درصد مجموع حداقل حقوقو
حقکارائی و حقپایه سالهای قبل که براساس ارزشیابی کارکنان پس از هر یک سالخدمت
به کارکنان تعلق میگیرد و به حقوق آنان اضافه میشود.
تبصره - کارکنان نیروی انتظامی در قبال هر سال خدمت قابل قبول خود تا پایانسال
1369 از حقوق پایه به میزان سه درصد (3%) مجموع حداقل حقوق و حق کاراییمربوط به
آخرین درجه یا رتبه برخوردار میگردند.
ماده 151 - ضریب ریالی مذکور در این قانون همواره معادل ضریب ریالی حقوقکارکنان
نیروهای مسلح میباشد.
ماده 152 - تعیین همطرازی مقامات نیروی انتظامی با مقامات مندرج در تبصره(2) ماده
(1) قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب 1370.6.13 وبرخورداری آنان از
امتیازات متعلقه به استناد ماده مذکور براساس دستورالعملی خواهدبود که توسط نیروی
انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه و از طریق ستاد کل بهتصویبفرماندهی کل قوا
میرسد.
تبصره 1 - مقامات مذکور در این ماده پس از پایان دوران تصدی به ترتیب دربالاترین
گروههای جدول مربوط تخصیص مییابند و حقوق هر یک از آنان براساس عددمبنای گروه
مربوط تعیین و افزایش سنواتی نیز براساس آن محاسبه خواهد شد.
تبصره 2 - مقامات مذکور در صورت اشتغال در هر یک از دستگاههای دولتی ونهادهای
انقلاب اسلامی و مؤسسات و شرکتهایی که شمول حکم بر آنها مستلزم ذکر ناماست از
افزایش سنواتی براساس عدد مبنای گروه مربوط برخوردار خواهند شد.
ماده 153 - با توجه به سختی و کیفیت خاص خدمت در نیروی انتظامی و بهمنظورحفظ
قدرت جذب نیروی انسانی حداقل و حداکثر حقوق مشمولین این قانون از حداقل وحداکثر
حقوق مشمولین قانون استخدام کشوری مصوب 1345.3.31 بیست درصد(20%) اضافه خواهد بود
و در کلیه مواردی که نظام پرداخت یا اعداد حقوقی کارکناننیروهای مسلح تغییر
نماید، عوامل مندرج در این قانون به همان نسبت و بهطور همزمانتغییر خواهد نمود و
در صورت اصلاح گروه یا گروههای ورودی مشمولین قانون نظامهماهنگ پرداخت کارکنان
دولت مصوب 1370.6.13 توسط هیأت دولت واحد حقکارائی موضوع تبصره (1) ذیل بند (ب)
ماده (150) با رعایت مفاد این ماده بر حسبمورد توسط هیأت دولت یا ستاد کل برای
همان مقطع یا مقاطع مشابه نیروی انتظامیافزایش مییابد.
ماده 154 - اولین رتبه حقوقی کارکنان باتوجه به مدارک تحصیلی قابل قبول
وموردنیاز نیروی انتظامی به شرح زیر تعیین میگردد :
الف - پائینتر از پایان دوره ابتدایی، (1).
ب - پایان دوره ابتدائی (جدید و قدیم)، (3).
ج - پایان دوره راهنمائی یا سیکل و اول متوسطه سابق، (6).
د - پایان دوره متوسطه، (9).
هـ- پایان دورههای کاردانی و آموزشگاههای افسری و همافری سابق و دوره
اولدانشکدههای علوم نظامی و انتظامی و سایر دورههای آموزشی همطراز، (11).
و - پایان دورههای کارشناسی و دانشکدههای افسری و خلبانی سابق و دوره
دومدانشکده علوم نظامی و انتظامی و سایر دورههای آموزشی همطراز، (13).
ز - پایان دورههای کارشناسی ارشد و همچنین دکترای رشتههای درمانی به جزپزشکی
عمومی، (15).
ح - دکترای پزشکی عمومی و دکترای سایر رشتههای علوم، (16).
تبصره 1 - اولین رتبه حقوقی دارندگان مدرک تحصیلی چهارم و پنجم متوسطه نظامسابق
که مدرکشان اساس استخدام بوده به ترتیب (7) و (8) تعیین میگردد.
تبصره 2 - به اولین رتبه حقوقی دارندگان مدرک تحصیلی دکترا در کلیه رشتهها
کهدورههای تخصصی و یا فوق تخصصی قابل قبول و موردنیاز نیروی انتظامی را طی
نمودهباشند حسب مورد (3) و (4) واحد اضافه میگردد.
تبصره 3 - در مواردی که طول دورههای مذکور در تبصره (2) و بندهای (ز)، (ح) و
(هـ) به موجب مدرک مورد تأیید یکی از وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری
یابهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیش از سنوات مورد محاسبه در بندهای مزبور باشد
بهازاء هر سال تحصیل بالاتر، یک واحد به اولین رتبه حقوقی آنان افزوده میگردد.
تبصره 4 - اولین رتبه حقوقی کارکنانی که قبل از تصویب قانون ارتش مصوب1366.7.7 در
اثر رشادت و بهفرمان فرماندهی کل قوا یا در اجرای حضور در جبهه برطبقماده (33)
قانون سابق ارتش از طریق درجه موقت ستوان سومی به درجات بالاتر نایلگردیدهاند و
مدرک تحصیلی آنان پایینتر از فوق دیپلم (کاردانی) باشد (11) تعیینمیگردد.
تبصره 5 - مدرک تحصیلی که حسب مورد بهموجب ارزیابی وزارتخانههای آموزشو پرورش،
علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی معادل یکی ازمقاطع مذکور
در این ماده شناخته شود دارای ارزش برابر خواهد بود.
تبصره 6 - کارکنانی که بهعلت داشتن مدرک هنری یا ورزشی و یا تخصصی بهموجب
مقررات استخدامی سابق نیروهای مسلح و یا مقررات سازمان مدیریت وبرنامهریزی کشور
از نظر استخدامی معادل هر یک از مقاطع تحصیلی فوقالذکر طبقهبندیشده یا بشوند در
محاسبه حقوق آنان اولین رتبه حقوقی همان مدرک تحصیلی ملاک عملخواهد بود.
تبصره 7 - مدرک تحصیلی پایان دوره متوسطه و مقاطع پائینتر استخدامی همینقانون
در هر وضعیت خدمتی، موردنیاز و قابل قبول تلقی گردیده و چنانچه اولین رتبهحقوقی
این مدارک از اولین رتبه حقوقی قبلی بیشتر باشد، در مورد مدرک پایان دورهمتوسطه
براساس این ماده و سایر موارد رتبه حقوقی بالاتر ملاک محاسبه قرار خواهدگرفت.
ماده 155 - اولین رتبه حقوقی کارمندان موضوع بند (ب) ماده (19) این قانون
برابراست با رتبه خدمتی موضوع ماده (84) همین قانون.
ماده 156 - به محصلینی که قبل از نیل به درجه یا رتبه در بدو استخدام
دورههایآموزشی را طی مینمایند، ماهانه مبلغی به میزان یک دوم حقوق حاصله از
عوامل مذکوردر ماده (150) و براساس رتبه حقوقی مدرک تحصیلی اساس استخدام و سنوات
قابلقبول آموزشی آنان تعیین و پرداخت میگردد.
تبصره - به محصلینی که در رشتههای پروازی، دریانوردی و مأموریتی، آموزشمیبینند
حسب مورد مبالغی تا پنجاه درصد (50%) مزایای شغلی که در آن کارآموزیمینمایند
بهعنوان مزایای ویژه آموزشی در طول مدت آموزش عملی پرداخت خواهدشد.
ماده 157 - کلیه کارکنان پایور و پیمانی پس از حداقل مدت توقف در درجه یا
رتبهدرصورت داشتن کارایی لازم به ازاء هر چهار سال توقف یک واحد به رتبه حقوقی
آناناضافه میشود. این افزایش برای دارندگان درجات امیری، دو واحد خواهد بود.
تبصره 1 - کلیه کارکنان درآخرین سال خدمت خود به ازاء هر سال خدمت پس ازآخرین
ارتقاء، از یک چهارم رتبه حقوقی برخوردار خواهند شد.
تبصره 2 - کارکنان مشمول این ماده در صورت ترفیع، به جای بهرهمندی از ارتقاءفوق
از حقوق مربوطه به ترفیع خود استفاده خواهند نمود.
ماده 158 - کارکنانی که با اجرای این قانون حقوق آنان در مقایسه با مجموع حقوقو
فوقالعادههای شغل و مزایای مستمر قبل از اجرای این قانون قبل از اعمال
کسوراتمربوط کاهش یابد مابهالتفاوت مبلغ مزبور را تا رفع کاهش به عنوان
مابهالتفاوت تطبیقدریافت مینمایند. این تفاوت با هرگونه افزایش بعدی به همان
میزان کاهش خواهد یافت.
ماده 159 - در محاسبه حقوق پایه کارکنان، سنوات آموزشی بدو استخدام وهمچنین
سنوات خدمتی مازاد بر سی سال منظور خواهد شد. لیکن خدمت مذکور درماده (179) این
قانون حداکثر سی سال محاسبه میگردد.
تبصره - در مورد کارکنانی که خدمت آنان از سی سال تجاوز مینماید بابت
سالهایمازاد بر سی سال، فقط از افزایش حقوق آنان در طول خدمت مذکور حق بازنشستگی
کسرخواهد شد.
ماده 160 - مزایای مستمر کارکنان مبالغی است که به تناسب تعداد عائله تحتتکفل
آنان به عنوان کمک هزینه مسکن و کمک هزینه عائلهمندی پرداخت میگردد.
ماده 161 - کمک هزینه عائلهمندی عائله تحت تکفل کارکنان شاغل، بازنشسته وموظف
مشمول این قانون طبق ماده (9) قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولتمصوب
1370.6.13 مجلس شورای اسلامی و تغییرات و اصلاحات بعدی آن تعیین وپرداخت خواهد
شد.
تبصره 1 - عائله تحت تکفل کارکنان مجرد مشمول این قانون از مزایای بند (1)ماده
(9) قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب 1370.6.13بهرهمندخواهند شد.
تبصره 2 - کارکنان زن مشمول این قانون که دارای همسر از کارافتاده باشند که
تحتتکفل آنان هستند، از کمک هزینه عائلهمندی موضوع ماده (9) قانون نظام
هماهنگپرداخت کارکنان دولت مصوب 1370.6.13 برخوردار میگردند.
ماده 162 - میزان کمک هزینه مسکن کارکنانی که از خانههای سازمانی
استفادهنمیکنند و میزان اجارهبهای خانههای سازمانی باید به نحوی تعیین گردد که
باتوجه بهاجارهبهای مسکن در سطح جامعه، به کارکنان استفادهکننده از خانههای
سازمانی وسایرین به میزان واحدی در امر مسکن کمک شود.
ماده 163 - میزان کمک هزینه مسکن کارکنان شاغل که از خانههای سازمانیاستفاده
نمینمایند باتوجه به عائله تحت تکفل آنان مبلغی معادل حاصلضرب یکسیصدم عدد حداقل
حقوق مندرج در تبصره بند (الف) ماده (150) این قانون در ضریبمنطقهای در متراژ
زیربنای مسکن متناسب با عائله بشرح زیر تعیین و محاسبه میگردد:
ردیف تعداد عائله متراژزیربنایمسکن ¤ تحت تکفل متناسب با عائله
1 مجرد 50 متر مربع
2 یک نفر 70 متر مربع
3 دو نفر 90 متر مربع
4 سه نفر 100 متر مربع
5 چهار نفر 130 متر مربع
6 پنج نفر و بیشتر 150 متر مربع
ماده 164 - حقوق و مزایای کارکنان وظیفه، همواره برابر «قانون چگونگی
پرداختحقوق کارکنان وظیفه نیروهای مسلح مصوب 1375.5.7» و قانون خدمت وظیفهعمومی
مصوب 1363.7.29 و اصلاحات بعدی آنها محاسبه و پرداخت خواهد شد.
بخش دوم - فوقالعادههای شغل
ماده 165 - فوقالعادههای شغل به مزایای شغل، فوقالعاده خاص و فوقالعادهسختی
کار انتظامی گفته میشود که مشمول کسور بازنشستگی قرار میگیرند.
ماده 166 - بهکارکنان نیروی انتظامی ماهانه مبلغی با درنظرگرفتن نوع و
شرایطشغل، خطرات، مسؤولیت، فرسودگی ناشی از شغل و کیفیت کار بهعنوان مزایای
شغلپرداخت میگردد.
تبصره 1 - میزان فوقالعاده شغل کارکنان شاغل در نیروی انتظامی نباید از یکصد
وپنج درصد (105%) مجموع حداقل حقوق و حق کارائی شاغل کمتر و از یکصد و هفتاد
وپنج درصد (175%) آن بیشتر باشد و فوقالعاده شغل کارکنان شاغل در
مشاغلفرماندهی، مدیریت و سرپرستی و همچنین فوقالعاده شغل کارکنان متصدی
مشاغلتحقیقی و تخصصی و یا آموزشی هر کدام تا بیست و پنج درصد (25%) مجموع
حداقلحقوق و حقکارائی قابل افزایش است.
تبصره 2 - حقوق و فوقالعاده شغل دارندگان مدارک تحصیلی دکتری وفوقلیسانس و
مدارک همطراز از لحاظ استخدامی که در مراکز یا واحدهای آموزشی،مطالعاتی و
تحقیقاتی اشتغال به کار دارند نباید از هشتاد درصد (80%) مجموع حقوق وفوقالعاده
شغل کارکنان مشابه مشمول قانون اعضاء هیأت علمی دانشگاهها و مؤسساتآموزش عالی
کمتر باشد.
ماده 167 - به موجب ماده (6) قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولتمصوب
1370.6.13 بهمنظور جذب و نگهداری نیروهای مناسب برای مشاغلتخصصی و مدیریتی نیروی
انتظامی فوقالعاده خاص (جذب) پرداخت میگردد.
تبصره - هرگونه فوقالعاده دیگری که براساس ماده (6) قانون نظام هماهنگپرداخت
کارکنان دولت مصوب 1370.6.13 (مانند فوقالعاده ویژه و...) به مشمولینقانون
استخدام کشوری پرداخت میگردد شامل کارکنان نیروی انتظامی نیز خواهد شد.
ماده 168 - علاوه بر پرداخت مزایای شغل و فوقالعاده خاص، باتوجه بهمأموریتهای
ویژه نیروی انتظامی و مسؤولیتهای ناشی از ارتباط مستمر کارکنان با مردم و
نیزشرایط محیطی و اجتماعی و ضریب بالای آسیبپذیری آنان، ماهانه مبلغی
معادلسیدرصد (30%) حقوق و مزایای شغل تحت عنوان «فوقالعاده سختی کار انتظامی»
بهکارکنان نیروی انتظامی پرداخت میگردد.
ماده 169 - نیروی انتظامی حداکثـر ظرف سه ماه آییننامه اجرایی این بخش راتهیه و
تـوسط وزارت کشـور بـا هماهنگـی ستـاد کل به تصـویب هیـأت وزیــرانمیرساند.
تبصره - پرداخت مزایا براساس این قانون تا زمان تصویب و ابلاغ آییننامه
مذکوربرمبنای مقررات قبلی خواهد بود.
بخش سوم - کسورات
ماده 170 - کلیه کسورات مربوط به بازنشستگی، بیمه درمانی، بیمه عمر و حوادثو
پسانداز اعم از سهم کارکنان و سهم دولت برابر قوانین و مقررات مربوط (مورد تسری
بهنیروی انتظامی) محاسبه و به صندوقهای ذیربط واریز خواهد شد.
بخش چهارم - دریافتی ماهانه کارکنان در موارد خاص
ماده 171 - دریافتی ماهانه کارکنان منتسب بر حقوق و مزایای مستمر کارکنانحاضر
بهخدمت همطراز آنان و آخرین فوقالعادههای شغل محاسبه و پرداخت میگردد.
تبصره - در مـورد آن دسته از کارکنـان مأمـور به خـدمت که به موجب سـایر قوانینو
مقـررات، الـزاماً از سـوی نیروی انتظامی به سـازمانهـائی نظیر ستـاد کـل ،
سازمانقضایی نیروهـای مسلح، سازمان زندانهای نیروهـای مسلح و وزارت کشور
اعزاممیگردند، چنانچه شغل مورد تصدی در آن سازمانها بالاتر باشد، شغل جدید ملاک
عملخواهد بود.
ماده 172 - میزان دریافتی کارکنان مأمور در داخل نیروی انتظامی بر مبنای
حقوقدرجه یا رتبه مربوط و فوقالعادههای شغل جدید آنان محاسبه میگردد.
ماده 173 - کارکنان بازنشستهای که به موجب ماده (131) این قانون به خدمتاعاده
میگردند از تاریخ اعاده به خدمت حقوق بازنشستگی آنان قطع شده و از حقوقدرجه یا
رتبه خود و فوقالعادههای شغل مربوط که درآن انجام وظیفه خواهند کرد
استفادهمینمایند و از نظر کلیه امور استخدامی مانند سایر شاغلین خواهند بود.
ماده 174 - میزان دریافتی ماهانه کارکنان منتظر خدمت برمبنای دو سوم و
کارکنانبدونکار یک دوم حقوق درجه یا رتبه آنان محاسبه و تعیین میگردد.
تبصره - مزایای مستمر کارکنان مشمول این ماده به طور کامل پرداخت میگردد.
بخش پنجم - سایر پرداختها
ماده 175 - پاداش، هزینه سفر، فوقالعاده مأموریت در داخل و خارج از کشور
وفوقالعادههای انتقال، محل خدمت، بدی آب و هوا و محرومیت از تسهیلات زندگی
بهمیزان مشمولین قانون استخدام کشوری به کارکنان پرداخت میگردد.
تبصره 1 - آئیننامه پرداخت فوقالعاده اشتغال خارج از مرکز و بدی آب و هوا
ومحرومیت از تسهیلات زندگی هماهنگ با آئیننامه مربوط درمورد مشمولین
نیروهایمسلح باید به نحوی تهیه گردد که مبالغ پرداختی بابت موارد مذکور جز
درصورتتجدیدنظر درمورد مشمولین قانون استخدام کشوری مصوب 1345.3.31 معادل
کارکنانهمطراز آنان در قانون استخدام کشوری باشد.
تبصره 2 - وزارت کشور با هماهنگی ستاد کل آئیننامه فوقالعاده اشتغال خارج
ازمرکز و بدی آب و هوا و محرومیت از تسهیلات زندگی را به گونهای که فوقالعاده
شاغلینپاسگاهها و پاسگاههای کوهستانی و مرزی سردسیر و گرمسیر از فوقالعاده
شاغلین مراکزشهرستانها و بخشها و شهرهای مذکور بیشتر باشد تهیه و بهتصویب
هیأتوزیران خواهدرساند.
ماده 176 - جز درزمینه نگهبانی و مواردی که کارکنان از فوقالعاده
مأموریتاستفاده مینمایند درمواردی که به تشخیص بالاترین مقام نیروی انتظامی
ادامه کار کارکناندر غیر ساعات خدمت ضرورت پیدا کند با درنظر گرفتن افزایش بازده
کار به تناسبافزایش ساعات خدمت اضافه کار پرداخت میگردد. میزان اضافه کار طبق
آئیننامهایخواهد بود که به وسیله نیروی انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه و
بهتصویب هیأتوزیران خواهد رسید.
ماده 177 - کارکنان شاغل و بازنشسته نیروی انتظامی ازنظر دریافت کمکهزینههای
ازدواج و فوت تابع قانون و مقررات استخدام کشوری مصوب 1345.3.31خواهند بود.
ماده 178 - تهیه و تأمین لباس آن عده از کارکنان که الزاماً بایستی از
لباسمتحدالشکل استفاده نمایند و یامشاغل آنان ایجاب مینماید که لباس خاصی بپوشند
وهمچنین خوراک و سایر هزینههای ضروری آنان درصورتی که ضرورت و مقتضیاتخدمتی
ادامه خدمت روزانه کارکنان را ایجاب نماید، برعهده نیروی انتظامی خواهد بود.
فصل نهم - حقوق بازنشستگی، وظیفه و مستمری
ماده 179 - حقوق بازنشستگی، حقوق وظیفه و حقوق مستمری عبارت است ازوجوهی که حسب
مورد به بازنشستگان، ازکارافتادگان و عائله تحت تکفل کارکنان برابرمقررات مربوط
از صندوق بازنشستگی نیروی انتظامی به طور ماهانه پرداخت میگردد.
تبصره 1 - حقوق و مزایای کارکنان شهید و جانباز ازکارافتاده کلی و
مفقودالاثربراساس قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز ازکارافتاده و
مفقودالاثر جنگتحمیلی مصوب 1372.6.30 مجلس شورای اسلامی پرداخت خواهد شد.
تبصره 2 - حقوق کارکنان مفقودالاثر درغیر از موارد مذکور در قانون حالت
اشتغالمستخدمین شهید، جانباز ازکارافتاده و مفقودالاثر جنگ تحمیلی مصوب
1372.6.30براساس ماده (171) این قانون پرداخت میگردد.
تبصره 3 - اولین رتبه حقوقی کارکنان بازنشسته که قبل از تصویب قانون ارتشمصوب
1366.7.7 مجلس شورای اسلامی به درجات ستوان سومی و بالاتر نائلگردیدهاند و مدارک
تحصیلی آنان پائینتر از فوق دیپلم ( کاردانی) باشد یازده(11) تعیینمیگردد و
مابهالتفاوت آن از تاریخ 1371.1.1 قابل محاسبه میباشد.
تبصره 4 - هرگاه شخصی که دارای حقوق بازنشستگی یا وظیفه است مفقودالاثرشود و مدت
شش ماه حقوق بازنشستگی یا وظیفه خود را مطالبه ننماید، وراثذویالحقوق چنانچه
مطابق این قانون مستمری به آنها تعلق گیرد حق دارند موقتاً مستمریقانونی خود را
تقاضا نمایند. چنانچه بعدها معلوم شود شخص مفقودالاثر فوت نموده،مستمری موقتی از
تاریخ فوق به طور دائم برقرار میشود و درصورتی که معلوم شود درحال حیات میباشد،
وضعیت حقوق آنان به حال اولیه اعاده میگردد.
تبصره 5 - حقوق بازنشستگی، وظیفه و مستمری کسانی که قبل از تاریخ1366.7.7 خدمت
آنان پایان پذیرفته براساس مقررات قانون ارتش و مشمولین قانونحقوق و مزایای ارتش
تعیین میگردد.
ماده 180 - دریافت حقوق بازنشستگی یا وظیفه و سهمیه مستمری تواماً ممنوعبوده و در
این حالت فقط مبلغ بیشتر پرداخت خواهد شد.
ماده 181 - فرزندانی که یکی از والدین آنها فوت شود حق دریافت سهمیهمستمری از
حقوق وی را خواهند داشت اگر چه پدر یا مادر آنها که در حال حیات است بههرعنوان
حقوق یا حقوق بازنشستگی یا وظیفه از دولت دریافت دارد.
ماده 182 - حقوق شهدا، جانبازان از کارافتاده و مفقودالاثر انقلاب اسلامی وجنگ
تحمیلی براساس قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز ازکارافتاده ومفقودالاثر
انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی مصوب 1372.6.30 مجلس شورای اسلامیتعیین و افزایش حقوق
پایه با ضریب پنج درصد (5%) تا رسیدن به شرایط عمومیبازنشستگی (سی سال خدمت)
محاسبه و پس از خاتمه سی سال مطابق قوانین و مقرراتمربوط به حقوق مستمری تعیین و
به عائله تحت تکفل آنان پرداخت میگردد.
ماده 183 - میزان حقوق وظیفه، جانبازان موضوع بند (ب) ماده (128) این
قانونچنانچه در شمول قانون حالت اشتغال مستخدمین شهید، جانباز ازکارافتاده و
مفقودالاثرانقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی قرار نگیرند به شرح زیر تعیین میگردد:
الف - درمورد کارکنان پایور و پیمانی، حقوقی معادل حقوق دو درجه یا رتبه بالاترو
آخرین فوقالعادههای شغل و مزایای مستمر دو درجه یا رتبه بالاتر.
ب - درمورد محصلین، حقوقی معادل حقوق درجه یا رتبهای که بعد از پایان دورهآموزشی
به آن نائل میشدند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - درمورد کارکنان وظیفه حقوقی معادل حقوق کارکنان پایور یک درجه بالاتر.
تبصره - حقوق مستمری بگیران جانبازان بعداز فوت عبارت است از آخرین حقوقوظیفه
آنان.
ماده 184 - میزان حقوق وظیفه و حقوق مستمری بگیران کارکنانی که بنا بهتشخیص
کمیسیون مندرج در ماده (140) این قانون در هر یک از موارد پیشبینی شده درماده
(138) این قانون در حین انجام وظیفه یا به سبب آن معلول یا فوت شوند به شرح
زیرتعیین میگردد:
الف - درمورد کارکنان پایور و پیمانی معادل حقوق یک درجه یا رتبه بالاتر و
آخرینو فوقالعاده شغل و مزایای مستمر.
ب - در مورد محصلین معادل نه دهم حقوق درجه یا رتبهای که بعد از پایان
دورهآموزشی به آن نائل میشدند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - درمورد کارکنان وظیفه حقوقی معادل حقوق کارکنان پایور همطراز.
تبصره - حقوق مستمریبگیران معلولین این ماده درصورتی که بنابه تشخیصکمیسیون
مندرج در ماده (140) این قانون فوت ناشی از معلولیت باشد معادل آخرینحقوق وظیفه
ودرصورتی که ناشی از معلولیت نباشد نه دهم آخرین حقوق وظیفه خواهدبود.
ماده 185 - میزان حقوق وظیفه و حقوق مستمریبگیران کارکنانی که به تشخیصکمیسیون
مندرج در ماده (140) این قانون به طور عادی معلول یا فوت میشوند به شرحزیر تعیین
میگردد:
الف - درمورد کارکنان پایور و پیمانی، حقوقی معادل آخرین حقوق،فوقالعادههای
شغل و مزایای مستمر.
ب - درمورد محصلین چهار پنجم حقوق درجه یا رتبهای که بعد از پایان دورهآموزش به
آن نائل میشدند با قدمتی معادل سابقه تحصیل.
ج - درمورد کارکنان وظیفه نه دهم حقوق کارکنان پایور همطراز.
تبصره - حقوق مستمریبگیران معلولین موضوع این ماده معادل آخرین حقوقوظیفه آنان
خواهد بود.
ماده 186 - با کارکنان بازنشسته درصورتی که جانباز ازکارافتاده و یا شهید و
یامفقودالاثر شوند حسب مورد برابر مواد (179) و (183) این قانون رفتار خواهد شد
ودرصورت فوت آخرین حقوق بازنشستگی استحقاقی به عنوان حقوق مستمری
بهمستمریبگیران آنها پرداخت خواهد گردید.
ماده 187 - کارکنان وظیفه دوره احتیاط و ذخیره که قبل از خدمت از کارکنان
دولتبودهاند درصورت شهادت، جانباز شدن، فوت و یا معلولیت، حقوق مستمری و
وظیفهآنان برابر مقررات این قانون برمبنای آخرین حقوق دریافتی از سازمان مربوطه و
از بودجههمان سازمان پرداخت خواهد شد و چنانچه حقوق آنان در سازمان مربوطه کمتر
از حقوقکارکنان پایور همطراز آنان باشد حقوق مستمری و وظیفه برمبنای حقوق کارکنان
پایورهمطراز محاسبه شده و مابهالتفاوت آن از اعتباری که بدین جهت همه ساله در
بودجهنیروی انتظامی منظور میشود، پرداخت خواهد شد.
ماده 188 - هرگاه سابقه خدمت جانبازان موضوع ماده (183) این قانون ومعلولینی که
از حقوق وظیفه استفاده مینمایند کمتر از بیست سال باشد حقوق وظیفهمقرره را از
بودجه نیروی انتظامی دریافت نموده و سالانه مبلغی معادل افزایش حقوق پایهمربوطه
استفاده خواهند کرد و کسور بازنشستگی به صندوق مربوطه واریز و پس از رسیدنبه بیست
سال خدمت، از مبلغی معادل آخرین حقوق دریافتی از صندوق بازنشستگینیروی انتظامی
برخوردار خواهند شد.
ماده 189 - درصورتی که حقوق مستمریبگیران بیش از حقوق بازنشستگی باشدتا میزان
حقوق بازنشستگی بر مبنای سنوات خدمت از صندوق بازنشستگی نیرویانتظامی و مازاد آن
از محل اعتباراتی که بدین منظور همه ساله در بودجه نیروی انتظامیمنظور میگردد
پرداخت خواهد شد. دولت مکلف است کمبود بودجه صندوقبازنشستگی نیروی انتظامی را
ازنظر جبران پرداخت حقوق وظیفه جانبازان ومستمریبگیران که احکام خاصی درمورد
آنها پیشبینی شده است همه ساله در لایحهبودجه کل کشور منظور نماید.
ماده 190 - کارکنانی که با داشتن حداقل بیست سال قدمت خدمت اخراجمیشوند به
عائله تحت تکفل آنان وجوهی معادل سه پنجم حقوق مندرج در ماده (179)این قانون
پرداخت میگردد.
تبصره - کسانی که به موجب احکام مراجع قضائی که صلاحیت تعیین حقوقبازنشستگی،
مستمری و یا وظیفه را دارا باشند برای آنان مبالغ مشخصی تحت عناوینمذکور، مقرر
گردیده و درمواردی که به موجب احکام بعدی مبالغ جدیدی برای آنان مقررگردد از
مبالغ جدید برخوردار خواهند شد.
به هر حال مبالغ فوق از میزان استحقاقی مندرج در این ماده تجاوز نخواهد کرد.
ماده 191 - مستمریبگیران مشمول این قانون عبارتند از:
الف - همسر دائم و شوهر درصورتی که همسرش مخارج وی را تأمین مینمودهاست.
ب - اولاد ذکور غیرشاغل تا سن بیست سال تمام و درصورتی که مشغول تحصیلباشند تا
خاتمه تحصیل حداکثر بیست و پنج سال تمام.
ج - اولاد اناث جز درصورتی که شوهر داشته یا شاغل باشند.
د - پدر و مادری که در کفالت متوفی بودهاند.
هـ - برادر محجور یا بیمار که در کفالت متوفی بوده و قادر به اداره امور خود
نباشد.
و - برادر صغیری که در کفالت متوفی بوده، تا سن بیست سال تمام و درصورتتحصیل تا
سن بیست و پنج سال تمام مشروط بر این که شاغل نباشد.
ز - خواهری که در کفالت متوفی بوده جز درصورتی که شوهر داشته یا شاغل باشد.
ح - نوههایی که تحت کفالت متوفی بودهاند، پسر تا سن بیست سال و درصورتتحصیل تا
سن بیست و پنج سال تمام و دختر جز درصورتی که شوهر داشته یا شاغلباشد.
تبصره 1 - هر یک از مستمریبگیران چنانچه به بیماری غیرقابل علاج و یا نقصعضو
مبتلا گردند به طوری که برابر تشخیص کمیسیون عالی پزشکی برای همیشه قادر بهتأمین
معاش خود نباشند مستمری آنان مادامالعمر پرداخت خواهد شد.
تبصره 2 - پرداخت مستمری به مستمریبگیران در طول خدمت دوره ضرورت نیزصرفنظر از
شرایط سنی ادامه خواهد یافت.
ماده 192 - حقوق مستمریبگیران براساس آخرین سوابق خدمتی یا اظهارنامهایکه
ازطرف کارکنان برابر ماده (191) این قانون تنظیم میگردد به طور مساوی بین
آنانتقسیم خواهد شد.
تبصره - برای رسیدگی به اعتراض کسانی که خود را محق به دریافت مستمریمیدانند و
در سوابق خدمتی کارکنان جزو افراد تحت تکفل قید نشدهاند هیأت رسیدگیمرکب از
اعضای زیر تشکیل میشود:
الف - فرمانده نیروی انتظامی یا جانشین وی.
ب - معاون نیروی انسانی نیروی انتظامی یا نماینده وی.
ج - مسؤول امور بیمه و بازنشستگی نیروی انتظامی یا نماینده وی.
ماده 193 - چنانچه هر یک از مستمریبگیران فوت شود و یا شرایط دریافتحقوق مستمری
را از دست بدهد سهم وی به سهم سایر مستمریبگیران افزوده خواهدشد.
ماده 194 - جانبازان و خانوادههای شهدا، علاوه بر دریافت حقوق وظیفه ومستمری
ازنظر کلیه خدمات رفاهی و مزایای دیگر مانند سایر جانبازان و شهدا در سطحکشور، به
ترتیب تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران قرار میگیرند.
ماده 195 - به کارکنانی که خدمت آنان پایان میپذیرد و به مستمریبگیرانکارکنانی
که شهید یا فوت میشوند به میزان مدتی که از سال 1358 به بعد در طول خدمتاز مرخصی
استحقاقی استفاده نکرده باشند حداکثر معادل چهار ماه و درصورتی کهسازمان با مرخصی
آنان موافقت نکرده باشد معادل تمام مدت مرخصی استفاده نشدهبراساس آخرین حقوق و
مزایا از محل اعتبارات نیروی انتظامی پرداخت میگردد.
تبصره - به کسانی که بازخرید، مستعفی و یا اخراج میگردند علاوه بر وجوهمذکور،
کسور بیمه و بازنشستگی که از حقوق آنان کسر شده است از محل صندوقبازنشستگی و بیمه
نیز پرداخت خواهد شد.
ماده 196 - هرگاه حقوق ماهانه کارکنان شاغل اضافه گردد به همان نسبت که درقانون
آورده میشود حقوق بازنشستگان، وظیفهبگیران و مستمریبگیران اضافه خواهدشد و
مبلغ اضافی از محل بودجه نیروی انتظامی تأمین میگردد.
ماده 197 - کسانی که از حقوق بازنشستگی و یا حقوق وظیفه برخوردارنددرصورت ترک
تابعیت با عائله تحت تکفل آنان برابر مستمریبگیران فوت عادی رفتارمیگردد.
تبصره - ترک تابعیت مستمریبگیران موجب قطع حقوق آنان حسب مورد به نفعصندوق
بازنشستگی یا صندوق دولت یا سایر مستمریبگیران خواهد شد.
ماده 198 - درصورتی که میزان صدمات وارده به جانبازان و معلولین حین انجاموظیفه
یا به سبب آن در حدی باشد که به تأیید کمیسیون عالی پزشکی نیروی انتظامی درانجام
کارهای روزانه زندگی محتاج کمک و معاضدت عملی دیگران باشند و در آسایشگاهجانبازان
نگهداری نشوند برحسب مورد و متناسب با میزان ازکارافتادگی ازحقوقنگهداری برخوردار
خواهند شد. آئیننامه اجرایی این ماده و همچنین میزان هزینه درمانمبتلایان به
بیماریهای سرطان و تالاسمی و سایر بیماریهای خاص توسط نیروی انتظامی وبا هماهنگی
وزارت کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد.
فصل دهم - امور خدماتی کارکنان
ماده 199 - کارکنان نیروی انتظامی میتوانند علاوه بر استفاده از درمانگاهها
وبیمارستانهای این نیرو و امکانات سازمان تأمین خدمات درمانی، از خدمات بیمه
مکملدرمان نیز بهرهمند شوند.
تبصره 1 - از کارافتادگان، بازنشستگان، مستمریبگیران و عائله تحت تکفل
کارکنانشاغل و بازنشسته و وظیفهبگیر زیر پوشش سازمان تأمین خدمات درمانی و
بیمههایمکمل خواهند بود.
تبصره 2 - در مناطقی که امکانات منحصر به یگان انتظامی مستقر در آنهاست،عائله
تحت تکفل کارکنان میتوانند از امکانات مزبور استفاده نمایند.
ماده 200 - نیروی انتظامی حتیالمقدور ضمن تأمین خانههای سازمانی موظفاست کمبود
آن را از طریق ارائه تسهیلاتی مانند پرداخت ودیعه مسکن و وام مسکن درجهت کمک به
معیشت کارکنان شاغل تأمین نماید. دولت مکلف است همه سالهاعتبارات مربوط به این
ماده را در بودجه نیروی انتظامی منظور نماید.
تبصره - نحوه استفاده کارکنان از این تسهیلات برابر دستورالعملی خواهد بود
کهبهتصویب فرمانده نیروی انتظامی میرسد.
ماده 201 - نیروی انتظامی موظف است کلیه کارکنان خود را درقبال حوادثی که
درارتباط با انجام وظیفه منجر به شهادت، فوت، بیماری، نقص عضو یا ازکارافتادگی و
یاپرداخت دیه میگردد بیمه نماید. آئیننامه اجرائی این ماده به پیشنهاد نیروی
انتظامی وتأیید وزارت کشور به تصویب هیأت وزیران میرسد.
تبصره 1 - چگونگی اجرای این ماده تابع مقررات بیمههای کارکنان خواهد بود.
تبصره 2 - اعتبارات این ماده از محل صندوق بیمه مربوطه تأمین میگردد.
ماده 202 - نیروی انتظامی متناسب با امکانات موظف است خدمات فرهنگی،ورزشی و
رفاهی به ایثارگران، بازنشستگان و کارکنان شاغل و خانواده تحت تکفل آنانارائه
نماید.
فصل یازدهم - مواد تکمیلی
ماده 203 - کارکنان تطبیق شده با دستورالعمل تعیین جایگاه خدمتی پاسدارانکمیته
انقلاب اسلامی مصوب فرماندهی کل قوا و نیز کارکنان تطبیق شده با قانون ارتشمصوب
1366.7.7 از حیث تطبیق درجه، رتبه یا ارشدیت مشمول دستورالعمل و قانونمذکور و
اصلاحات بعدی آنها خواهند بود.
ماده 204 - سنوات خدمتی کارکنان کمیته انقلاب اسلامی برابر دستورالعمل
تعیینجایگاه خدمتی پاسداران کمیته انقلاب اسلامی مصوب فرماندهی کل قوا حسب مورد
ازتاریخ تأسیس این نهاد (1357.11.23) جزء سنوات خدمت رسمی آنان محسوبگردیده و
دولت موظف است پس از تصویب این قانون، کسور بازنشستگی کارکنان مذکوررا تا تاریخ
1370.1.12 اعم از سهم دولت و کارکنان به صندوق بازنشستگی نیرویانتظامی پرداخت
نماید.
تبصره - پاسداران کمیته انقلاب اسلامی که قبل از تصویب این قانون از خدمتمنفک
شدهاند نیز مشمول مفاد این ماده میگردند.
ماده 205 - کارکنانی که سابقه خدمت در وزارتخانهها و مؤسسات دولتی یا وابستهبه
دولت و یا نهادهای انقلاب اسلامی داشته و سوابق خدمتی آنان به نیروی انتظامیمنتقل
شده است، سابقه خدمتی مذکور جزو سنوات خدمتی آنان محسوب خواهد شد.
تبصره - درصورتی که سابقه خدمت قبلی درارتباط با شغل آنان در نیروی انتظامیباشد
تمام سنوات و در غیر این صورت یک دوم آن جزو سنوات ترفیعاتی محسوبمیگردد. تشخیص
ارتباط سابقه خدمت قبلی با شغل کارکنان برابر دستورالعملی خواهدبود که توسط نیروی
انتظامی با هماهنگی وزارت کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیرانمیرسد.
ماده 206 - تطبیق کارکنان موضوع تبصره ماده (1) قانون نیروی انتظامی
مصوب1369.4.27 با این قانون برابر دستورالعملی خواهد بود که توسط نیروی انتظامی
تهیه وپس از تأیید وزارت کشور ازطریق ستاد کل به تصویب فرماندهی کل قوا خواهد
رسید.
تبصره - اجرای تطبیق آن دسته از کارکنان مشمول ماده مذکور که براساسدستورالعمل
فوقالذکر جزو کارکنان نیروی انتظامی محسوب خواهند شد، توسط نیرویانتظامی صورت
خواهد گرفت.
ماده 207 - نیروی انتظامی موظف است تطبیق وضعیت و ادامه خدمت کارکنانروزمزد و
قراردادی که قبل از تاریخ 1370.1.1 و همچنین تطبیق وضعیت و ادامه خدمتداوطلبان
غیرنظامی (جوانمردان) که دراجرای قانون مربوط به وضع خدمتی داوطلبانغیرنظامی که
در مناطق عملیاتی با نیروهای مسلح همکاری مینمایند مصوب1360.10.14 قبل از تاریخ
1366.7.7 به کار گرفته شدهاند و به علت نیاز سازمان بهخدمت خود ادامه دادهاند
را ظرف مدت شش ماه تعیین وضعیت نماید.
تبصره - حق بیمه پرداخت شده به سازمان تأمین اجتماعی (سهم بیمه شده وکارفرما) و
کسورات بازنشستگی جوانمردان (سهم دولت و کارکنان) میبایست به صندوقبازنشستگی
نیروی انتظامی واریز گردد.
ماده 208 - نیروی انسانی مورد نیاز سازمانهای عقیدتی سیاسی و حفاظتاطلاعات در
چهارچوب جداول سازمانی مصوب توسط نیروی انتظامی تأمین میگردد.
ماده 209 - رؤسای سازمانهای عقیدتی سیاسی و حفاظت اطلاعات در زمینه امورنیروی
انسانی کارکنان خود از اختیاراتی معادل فرمانده نیروی انتظامی برخوردارمیباشند.
تبصره - پذیرش استعفاء، بازخریدی و بازنشستگی و همچنین انتقال و مأمور بهخدمت
نمودن کارکنان از شمول این ماده خارج میباشد.
ماده 210 - در اجرای بند (8) ماده (4) قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامیایران
مصوب 1369.4.27، انجام وظایفی که به عنوان ضابط قوه قضائیه به عهده نیرویانتظامی
است و همچنین هزینههای مزبور درجهت مأموریتها و نگهداری و بدرقه متهمینطبق
آئیننامهای خواهد بود که با مشارکت وزارت دادگستری، وزارت کشور و نیرویانتظامی
تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 211 - نیروی انتظامی موظف است کلیه آئیننامهها، دستورالعملها
واساسنامههای مندرج در این قانون را جز در مواردی که مهلت مشخصی برای آنها
تعیینشده است حداکثر ظرف مدت یک سال تهیه و در سیر مراحل تصویب قرار دهد.
تبصره - درصورت عدم تهیه موارد مذکور در این ماده و مهلتهای قانونی، وزارتکشور
موظف است حداکثر ظرف مدت شش ماه نسبت به تهیه آنها اقدام و در سیر مراحلتصویب
قرار دهد.
ماده 212 - اختیارات فرماندهی کل قوا محدود به موارد مصرحه در این
قانوننمیباشد.
ماده 213 - جانشین فرمانده کل قوا در امور نیروی انتظامی و وزیر کشور، درموردآن
دسته از موارد مندرج در این قانون که موکول به تصویب فرماندهی کل قوا گردیدهاست،
درصورت تفویض اختیار، اعمال اختیارات خواهد نمود.
قانون فوق مشتمل بر دویست و سیزده ماده و یکصد و نود و هشت تبصره طبقاصل هشتاد و
پنجم (85) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در جلسه روز چهارشنبهمورخ 1382.12.20
کمیسیون مشترک اجتماعی و امنیت ملی و سیاست خارجی وبرنامه و بودجه و محاسبات
تصویب و در جلسه علنی روز سهشنبه مورخ 1382.11.7 باده سال مدت اجرای آزمایشی آن
موافقت شدهبود، پاسخ شورای نگهبان نیز در مهلتمقرر موضوع اصل نود و چهارم (94)
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران واصلنگردیدهاست.
منبع: rc.majlis.ir